چهارشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۳ / Wednesday 18th September 2024
اصلِ عدمِ قطعیّت؛ خاصیت بنیادین و گریزناپذیرِ جهان Uncertainty Principle
همنشین بهار
این بحث در مورد «اصلِ عدمِ قطعیّت»[۱] در مکانیک کوانتومی[۲] است که «وِرنر کارْل هایزنبرگ»[۳] فیزیکدان آلمانی هوادار افلاطون، در سال ۱۹۲۷ میلادی فرمولبندی کرد.
تلاش میکنم به زبان غیر ریاضی اندکی هم که شده آن را توضیح دهم. بنا بر اصل فوق؛ هرچه یک کمیّت را دقیقتر بدانیم دانش ما به متغّیر مزدوج آن کمتر خواهد بود و بالعکس. مثلاً هرچه مکان یک ذره را دقیقتر بدانیم اطلاعات ما در باره سرعت آن کمتر است.
...
اصلِ عدمِ قطعیّت نشانگر گام نهادن آدمی بر آستانه جدیدی از آگاهی است،یکی از پایههای بنیادی مکانیک کوانتوم , مقولهای مربوط به فیزیک است، اما کسانی بیآنکه آنرا دقیقاً بشناسند، برای کوبیدن مخالف و بهکُرسینشاندن حرف خویش، وقت و بیوقت به آن گریز زده و از معنی تهی میکنند.
بر مرتجعینی که به احکام عصر شترچرانی چسبیده و سکولاریسم را به لاابالیگری نسبت میدهند حرَجی نیست. از کسانیکه دَم از روشنگری و ولتر و منتسکیو میزنند و جهل و جنایت و خرافه را به خدا و دین و رسولان نسبت میدهند انتظار است...
نمیخواهم بیشتر توضیح دهم. برگردیم به اصلِ عدمِ قطعیّت