یادی از آیت‌الله منتظری و نکاتی چند در ارتباط با میزگرد سیاسی ۳۰ آذر ۸۸ سیمای آزادی
ایرج مصداقی
در تاریخ ۳۰ آذر ۸۸ احسان امین‌الرعایا و سنابرق زاهدی با شرکت در میزگرد سیاسی سیمای آزادی تحت عنوان «منتظری و رژیم ولایت فقیه» به تحلیل مواضع آیت‌الله منتظری پرداختند. این دو در بخشی از این برنامه به تفسیر نامه‌ی ۹ مرداد ۱۳۶۷ آیت‌الله منتظری به خمینی پرداختند.
دو کارشناس سیمای آزادی علاوه بر آن که عضو سازمان مجاهدین خلق هستند به ترتیب کارشناس سیاسی و کارشناس حقوقی و رئیس کمیسیون قضایی شورای ملی مقاومت نیز هستند در راستای به کرسی نشاندن آمار مبالغه‌آمیز ۳۰ هزار زندانی مجاهد اعدام شده در جریان کشتار ۶۷، که از سوی مجاهدین اعلام شده با تشریح نامه‌ی مورخ ۹ مرداد آیت‌الله منتظری به خمینی، ادعاهای عجیب و غریبی را در مورد معنای کلمه‌ی «چندین» مطرح کردند که در این نوشته به آن می‌پردازم. مسئله‌‌ای که روی آن تأکید دارم نه آمار مزبور – که هرکس حرفش را در مورد آن زده است و آینده صحت و سقم ادعاها را مشخص خواهد کرد - بلکه نقد یک فرهنگ و شیوه برخورد با مسائل است. امید آن که مفید افتد.
سنابرق زاهدی در برنامه تلویزیونی مزبور ضمن خواندن متن نامه‌ی آیت‌الله منتظری به خمینی رسید به جمله‌ی «اعدام چند هزار نفر در ظرف چند روز عکس‌العمل خوبی ندارد و ...»
در این جا احسان امین الرعایا وارد بحث شد و گفت:
«به اصل سند مراجعه کنید می‌بینید که ابتدا آقای منتظری چندین هزار نفر نوشته ولی بعد این چندین را خط زده چند هزار نوشته. با این حال در تاریخ ۹ مرداد هم این چند هزار هم بسیار بسیار اهمیت دارد.
سنابرق زاهدی: بنا بر این یعنی این که آقای منتظری در واقع داشته واقعیت را می‌نوشته یا نوشته. به نظر میاد نوشته را بعداً خط زده. این جا مشخص است. کلاً اینجا «ی و نون» «چندین» چیز شده. این جا مشخص است. چندین هزار بود.
بین چند و چندین در کمیت تفاوت بسیار زیاد است. چون چند بین ۳ تا ۹ هزار است اما چندین میره بالای ۱۰ – ۱۵ هزار.
امین الرعایا: چندین یعنی بالای ۲۰ هزار . در لغت‌نامه فارسی هم بالای ۲۰ هزار است!
زاهدی: اول نوشته بوده چندین، کاملاً مشخص است. بعداً احتمالاً عوض کرده، ی و نون را خط زده، شده چند. اعدام چندین هزار نفر در چند روز.
امین‌الرعایا: موضوع قتل‌عام‌ها و آمار سرسام آورش و آن جنایت هولناک یک بحث بسیار مبسوطی است. اطلاعات و تخصص‌اش نزد آقای زاهدی است که انشاءالله یک فرصتی بشود این بحث را تدوین کنیم. چون متکی است به یک آنالیز آماری، متکی است به دلایل حقوقی و استنادات خیلی زیادی هم باید کرد که ابعاد قضیه روشن شود. اما این عدد ۳۰ هزار هم که الان هست روشنگر خیلی مسائل است. اما احتیاج داره به ارائه و تدوین یک تحقیقات . من الان حرفم این نیست. ....»
در هرچیز آیت‌الله منتظری بشود شک کرد در صداقت و روراستی او نمی‌توان تردید روا داشت. به ویژه که او به صراحت گفته و نوشته است «...نامه‌ای از امام گرفتند...خیلی نامه تندی بود...بر حسب گفته متصدیان با استناد به این نامه حدود ۲۸۰۰ یا ۳۸۰۰ نفر زندانی ...از زن و مرد در سراسر کشور اعدام کردند» و فایل گفتاری، تصویری و نوشتاری آن نیز موجود است.
آیت‌الله منتظری در کتاب خاطراتش حتی به دیدار ۲۴ مرداد خود با نیری و هیئت کشتار ۶۷ منتخب خمینی اشاره کرده و از قول نیری مینویسد:
«ما تا الان ۷۵۰ نفر را در تهران اعدام کرده‌ایم، ۲۰۰ نفر را هم به عنوان سر موضع از بقیه جدا کرده‌ایم، کلک اینها را هم بکنیم بعد هر چه بفرمایید...»
کارشناسان یاد شده هیچ‌یک از این موارد روشن و متقن را که توضیح نظر و آمار اعلام شده از سوی آیت‌الله منتظری است در نظر نگرفته و روی تفاوت کلمه‌ی «چند و چندین» آن‌هم از دید خودشان و نه نویسنده، معرکه می‌گیرند که جداً جای تأمل دارد.
تازه در تفسیر همین نوشته‌ی آیت‌الله منتظری هم دو کارشناس مزبور تحریف روا داشتند. آیت‌الله منتظری از گذشته صحبت نمی‌کند. او نمی‌گوید در روزهای گذشته چند و یا حتی چندین هزار نفر اعدام شده‌اند، وی با اطلاع از آمار زندانیان مینویسد: «بالاخره اعدام چند هزار نفر در ظرف چند روز عکس العمل خوب ندارد و هم خالی از خطا نخواهد بود». کاملاً مشخص است که آیت‌الله منتظری فعل آینده به کار می‌برد و پیش‌بینی آینده را می‌کند و تعداد زندانیانی را که ممکن است با این حکم مقابل جوخههای اعدام بایستند یادآور شده و نتایج حاصل از آن را گوشزد می‌کند.
نکته حائز اهمیت آن که آیت‌الله منتظری تأکید می‌کند که صبح هشتم مرداد از صدور فرمان خمینی مطلع شده و لاجرم همان لحظه نمی‌توانسته به آمار زندانیان اعدام شده دسترسی داشته باشد.
برای به کرسی نشاندن حرف و آمار غلط خود نباید به هر وسیله‌ای متوسل شد و حق و عدالت را زیرپا گذاشت.
حتی اگر بپذیریم که آیت‌الله منتظری چندین را به چند تبدیل کرده باز هم تغییری در اصل ماجرا حاصل نمی‌شود. چرا که در نظر آیت‌الله منتظری قطعاً مثل اکثریت قریب به اتفاق ما، و از جمله مجاهدین «چندین» به هیچ‌وجه بیش از ۲۰ معنی نمی‌دهد. برای اثبات آن تحقیق زیادی لازم نیست. کارشناسان مزبور چنانچه کمی زحمت می‌کشیدند و نامه دیگر آیت‌الله منتظری را ملاحظه می‌کردند متوجه می‌شدند که او منظورش از کلمه «چندین» فقط ۳-۴ نفر است. برخلاف ادعای آقای امین‌الرعایا که روی دست آقای زاهدی بلند شدند، در فرهنگ‌های فارسی که در اختیار من است چندین را ۲۰ یا بیش از ۲۰ معنی نکرده‌اند. امیدوارم آقای امین‌الرعایا لااقل فرهنگ فارسی مورد اشاره خود را نیز مشخص کنند.
آیت‌الله منتظری در بند ۹ یادداشت خود خطاب به حسینعلی نیری، مرتضی اشراقی، مصطفی پورمحمدی و ابراهیم رییسی به تاریخ ۲۴ مرداد ۱۳۶۷مینویسد:
«من چندین نفر از قضات عاقل و متدین را دیدم که ناراحت بودند و از نحوه اجرا شکایت داشتند.»
معنای چندین از نگاه مجاهدین خلق و اعضای شورای ملی مقاومت
به منظور نشان دادن بی‌ربطی استدلال و تفسیر عجیب و غریب احسان امین‌الرعایا و سنابرق زاهدی معنای کلمه‌ی «چندین» را در سخنان اعضای مجاهدین خلق بررسی می‌کنم. امیدوارم کارشناسان مزبور لااقل نظر مسئولان سازمان مجاهدین خلق در این مورد را بپذیرند و بابت اشتباهشان پوزش‌خواهی کنند.
نشریه مجاهد در سال ۵۸ از جمله نوشت:
«چندین كشته و 90 زخمی نتیجه سركوب خونین صیادان به وسیله پاسداران است»
http://www.mojahedin.org/Pages/detailsNews.aspx?newsid=46205
اگر اشتباه نکنم تنها ۲-۳ نفر از صیادان در حمله پاسداران در سال ۵۸ کشته شدند. بنابراین کاربرد کلمه‌ی چندین در نشریه مجاهد به هیچ‌وجه معنای بیش از ۲۰ نمی‌دهد.
در نشریه مجاهد آنلاین شماره ۶۶ - سه شنبه، ۲۵ بهمن، ۱۳۸۴ صفحه ۵ تفسیر مجاهدین از کلمه چندین همچنان مشابه سال ۵۸ است و تغییری نکرده:
«برگزاری مراسم ۱۹ و ۲۲ بهمن، با شركت ایرانیان آزاده در شهرهای مختلف اروپا، آمریكا و استرالیا
سخنران بعدی آقای محمدعلی توحیدی مسئول كمیسیون انتشارات شورای ملی مقاومت بود. آقای توحیدی تقارن چندین حادثه تاریخی و «مناسبت‌های بسیار عزیز» حماسه عاشورای مجاهدین، عاشورای حسینی، حماسه سیاهكل در سال ۱۳۴۹، و بالاخره 22 بهمن سالروز انقلاب ضدسلطنتی را به فال نیك گرفت و هریك را دارای پیام‌ها و درس‌هایی دانست كه مسئولیت بزرگی را در برابر ما قرار می‌دهد».
http://www.mojahedonline.com/newspaper/1/156/5
مسئول كمیسیون انتشارات شورای ملی مقاومت در اینجا معنای چندین را تنها چهار مناسبت فرض کرده است!
یک شنبه ۶ دیماه ۱۳۸۸ ساعت ۱۹ و ۵۷ دقیقه مریم رجوی در سخنرانی خود راجع به حوادث عاشورا برای اعلام آمار کشته شدگان از کلمه چندین استفاده کرد:
«سخنرانی مریم رجوی در مراسم شام غریبان همزمان با قیام عاشورای ایران
...می‌دانید كه امروز در سراسر ایران و مشخصاً در تهران مردم با شعار مرگ بر خامنهای مراسم عزاداری حسینی را برگزار كردند. چه گرامی‌داشت و احترامی بالاتر از این نسبت به حماسه عاشورا كه علیه یك فاشیسم مذهبی این طور شجاعانه ایستادگی كنند.
عده زیادی دستگیر شده‌اند، صدها نفر مجروح و مضروب شده‌اند و چندین نفر به شهادت رسیده‌اند.»
در شامگاه ۶ دیماه اخبار حاکی از آن است که ۵ نفر در تظاهرات روز عاشورا کشته شده‌اند و خانم رجوی ۵ نفر را چندین نفر به حساب آورده‌اند.
«با حضور خانم مریم رجوی، بیانیه اكثریت نمایندگان مجلس فرانسه شامل بیش از 290نماینده، درحمایت از راه حل سوم خانم رجوی اعلام شد.
خانم رجوی سپس در یك اجلاس پارلمانی با شركت چندین نماینده از پارلمان فرانسه، و مجلسین عوام و اعیان انگلستان، آقای آدرین زلررئیس شورای منطقه آلزاس فرانسه، آقای الن وی وین وزیر مشاورسابق در دولت فرانسه، سید احمد غزالی نخست وزیر سابق الجزایر، خانم انیسه بومدین بانوی اول الجزایر در دروان ریاست جمهوری هواری بومدین فقید، اقای پائولوكازاكا نماینده پارلمان اروپا و شماری دیگراز شخصیتهای سیاسی وحقوقدانان فرانسوی ازجمله ژان پیراسپیتزر متخصص حقوق اروپایی از فرانسه و هم چنین نمایندگان رسانه‌های جمعی، سخنرانی كرد. »
http://www.mojahedin.org/pages/detailsNews.aspx?newsid=31139
در همین مقاله مشخص میشود منظور سایت مجاهدین از شرکت چندین نماینده از پارلمان فرانسه، و مجلسین عوام و اعیان انگلستان، تنها ۶ نفر است.
در اطلاعیه کمیسیون صلح شورای ملی مقاومت هم چندین با مفهوم متفاوتی به کار برده شده است:
« ...مهدی ابریشمچی درباره سایت غنی‌سازی رژیم در قم- كه مقاومت ایران در دسامبر ۲۰۰۵ آن را افشا كرده بود- گفت: ... این سایت اساساً زیرتپه بصورت شبكه تونل‌ها ساخته شده است كلیه فعالیت‌های مربوط به ساخت چاشنی در داخل این شبكه‌ها انجام میشود. در درون این تونل‌ها چندین كارگاه تعبیه شده است و شبكه تونل‌ها از طریق سه تونل ورودی و خروجی با بیرون ارتباط دارد . »
http://www.iran-efshagari.com/details_d.aspx?id_news=9824
بدون تردید منظور مهدی ابریشم چی از به کار بردن چندین کارگاه آن‌هم در تونل زیرزمینی ۲۰ کارگاه! نیست. می‌توان در این رابطه از خود ایشان در مورد منظورشان از به کاربردن کلمه چندین و تعداد تونل‌ها نظر خواست!
«جابجایی اجباری ساكنان اشرف-شماره ۴
كمیته سركوب خطاب به ساكنان اشرف ادعا كرده است: «طی ماه‌های گذشته در مذاكره با مسئولان شما چندین نوبت در مورد نیروی پلیس و اعمال حاكمیت دولت در اردوگاه جدید عراق تذكر داده و از آنها خواسته شده بود تابع قوانین حاكمیت عراق باشند لیكن اراده مسئولان شما بی توجهی به این موضوع بود و در نتیجه آن حوادث واقع گردید»
http://www.iranncr.org/index.php?option=com_content&view=article&id=769:-4
حتماً کمیته سرکوب در تاریخ فوق بیش از ۲۰ بار با مسئولان مجاهدین گفتگو نکرده است.
«۹۵ درصد مردم در نمایش انتخابات شرکت نکردند
دكتر سنابرق زاهدی مسئول كمیسیون قضایی شورای ملی مقاومت ایران در مصاحبه با بخش عربی تلویزیون فرانسه ۲۴ در باره نمایش انتخابات مجلس ارتجاع گفت: این یك خیمه شب بازی بود كه توسط عموم مردم ایران تحریم شد. ۹۵ درصد مردم در این نمایش شركت نكردند.
... در این برنامه همچنین ماجد نعمه سردبیر ماهنامه (آفریقا - آسیا) اظهارات دكتر سنا برق زاهدای در مورد نمایش انتخابات مورد تأیید قرار داد و گفت: من با صحبت‌های همكارم موافق هستم كه بازی انتخابات از پیش تعیین شده است، یعنی ارگان‌هایی در داخل رژیم وجود دارد كه به كسی اجازه كاندیداتوری نمى‌دهد، چندین بار تصفیه قبل از انتخابات صورت مى‌گیرد، ... »
http://www.mojahedin.com/pages/printNews.aspx?newsid=26800
چنان چه ملاحظه میشود نشریه مجاهد از عبارت «چندین‌بار» در ترجمه گفته‌های همکار آقای سنابرق زاهدی استفاده می‌کند. همکار آقای زاهدی از دو بار تصفیه نام می‌برد.
آقای کاوه قریشی سردبیر روا نیوز در مصاحبه با سنابرق زاهدی در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۳۸۸می‌پرسد:
«روانیوز: در دو جلسه قبلی دادگاه دستگیرشدگان تهران در جریان اعتراضات مردم به انتخابات، در متن کیفرخواست صراحتاً چندین بار به مجاهدین خلق ایران اشاره شده و بنا بر ان این سازمان مجاهیدین مسئول بخشی از ناآرامی‌های اخیر ایران تلقی شده است. آیا سازمان مجاهدین واقعا در این حوادث شرکت مستقیم داشته است؟ آیا مجاهدین هیچ اقدام تشکیلاتی مشخصی در این مورد داشته است؟ یا نه این اتهامات تنها تکرار مکررات گذشته دولت ایران است نسبت به معارضین خودش و به طور مشخص نسب دشمن ایدئولوژیک خود یعنی سازمان مجاهدین خلق؟»
http://rawanews.com/details.aspx?=News&ID=937&Babat=6
بدون شک در کیفرخواست مزبور ۲۰ بار به مجاهدین اشاره نشده است و کلمه چندین بار معنای بیش از ۲۰ بار نمی‌دهد. معلوم نیست چرا در اینجا آقای زاهدی سؤال پرسشگر را تصحیح نکرده است.
«خامنه ای صادر کننده دستور ترور شهید سرفراز محمد حسین نقدی
نماینده شورای ملی مقاومت در ایتالیا افزود ... لازم می‌بینم یادآوری كنم كه دولت كنونی ایران اساسا دولت تروریست‌هاست. هم احمدی نژاد و هم تعداد زیادی از وزرای كابینه وی در چندین عمل تروریستی در خارج كشور دست داشته اند . »
http://www.rooydaad.blogfa.com/post-184.aspx
چنانچه ملاحظه میشود منظور نماینده شورای ملی مقاومت از به کار بردن انجام چندین عمل تروریستی توسط احمدی‌نژاد و وزرای کابینه او تنها چند عملیات است و نه بیش از ۲۰ عملیات. آقای سنابرق زاهدی گفته‌های ابوالقاسم رضایی نماینده شورای ملی مقاومت را تصحیح نمی‌کند.
دكتر كریم قصیم در قسمت ۱۹ مقاله جاده صاف‌کن‌های جنگ مینویسد:
«1- پذیرفتن «توسعه» آلمان شرط کاهش فشارهای بینالمللی و دفع .... در مقابل عمل انجام شده، که در نقض چندین پیمان امضا شده صورت گرفته بود، ضربه ...»
www.besoyepirozi.com/article4754.html
مطمئناً منظور آقای دکتر کریم قصیم از به کار بردن نقض چندین پیمان، ۲۰ پیمان نیست. می‌توان در این مورد از ایشان پرس و جو کرد.
بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران که ظاهراً بایستی معنای کلمه‌ی چندین را بدانند نیز آن را متفاوت از تفسیر سنابرق زاهدی و احسان امین‌الرعایا به کار می‌برند.
اسماعیل نوری علا مینویسد: «پریروز با یکی از آشنایانم، که چندین بار با من در این بحث کرده بود که بایکوت کردن انتخابات اشتباه است، تلفنی گفتگو می کردم»
http://www.bazri.com/blog-pck-mws-84me/post/?351
حتماً اسماعیل نوری علا منظورش در اینجا ۲۰ بار نیست. میشود از خود ایشان نظرشان را جویا شد.
کلاس درس؛ از غلامحسین ساعدی
«روبروی ما دیوار كاهگلی درهم ریختهای بود و روی دیوار تخته سیاهی كوبیده بودند. پای تخته سیاه میز درازی بود از سنگ سیاه و دور سنگ سیاه چندین سطل آب گذاشته بودند. چند گونی انباشته از چلوار و طناب و پنبه‌های آغشته به خاك. آفتاب یله شده بود و دیگر هُرمِ گرمایش نمی‌زد تو ملاج ما.»
https://www.mypersianforum.com/showthread.php?p=418861
به نظر نمی‌رسد غلامحسین ساعدی معنای چندین را نداند و بدون شک روحش هم از معنایی که آقایان زاهدی و امین‌الرعایا از کلمه «چندین» کردند بی اطلاع است. بعید است در کلاس درس ۲۰ سطل آب قرار دهند.
محمدعلی سپانلو
«از نظر شعرهایی که با موضوع بهار هستند، گزینه اشعار خودم را پیشنهاد می‌کنم، چندین شعر بهاریه دارد. »
http://ghaedeyebazi.blogfa.com/post-336.aspx
بهاریه‌های مزبور را می‌توان شمرد. حتماً که از تعداد انگشتان یک دست کمتر است.
استاد سخن سعدی می‌گوید:
«با کاروان مصری چندین شکر نباشد در لعبتان چینی زین خوبتر نباشد»
از آن‌جایی که در ایران تنها یک «شکر» سوگلی خسرو پرویز بیشتر نبوده بعید است منظور سعدی ۲۰ تا بیشتر «شکر» در کاروان مصری باشد.
سخن را با کلام حافظ و معنای چندین در شعر او به پایان می‌رسانم.
«کاروان رفت و تو در خواب و بیابان در پیش
وه که بس بی‌خبر از غلغل چندین جرسی»
منبع:پژواک ایران
