اشتباهات نتانیاهو در جنگی که به پیش میبرد
حنیف حیدرنژاد
حنیف حیدرنژاد- اگرچه نمیتوان گفت همه مخالفان جمهوری اسلامی حامی اسرائیلاند، اما با اطمینان میتوان ادعا کرد بخش بزرگی از این جمعیت از اقدامات اسرائیل حمایت میکنند. در واقع، از زمان آغاز حملات اسرائیل به جمهوری اسلامی، صدای جدیای در مخالفت با آن به گوش نرسیده است. بخش بزرگی از مردم از کشته شدن سرداران سپاه یا مورد هدف قرار گرفتن صدا و سیما و مراکز هسته ای و موشکی ابراز خوشحالی می کنند.
با توجه به نقش اسرائیل در تضعیف حکومت حاکم بر ایران، انتظار میرود در آیندهی بدون جمهوری اسلامی، روابط دوستانهای میان ایران و اسرائیل برقرار شود؛ روابطی که شاید به اتحاد استراتژیک میان دو کشور بینجامد. اما در صورتی که اسرائیل به اجرای کنونی استراتژی نظامی خود ادامه دهد، ممکن است موجی از نارضایتی عمومی علیه آن در داخل ایران شکل گیرد و این روند به پیریزی مناسبات آینده لطمه بزند.
خطاهای استراتژیک بنیامین نتانیاهو
1- دستور تخلیه کامل تهران
تخلیه شهری با جمعیت ۱۰ تا ۱۴ میلیون نفر امری ساده نیست. قطعی برق، کمبود بنزین، از کار افتادن آسانسورها و نبود وسایل نقلیه، وضعیت را برای مردم – بهویژه سالمندان و بیماران – دشوار کرده است. افزون بر آن، آوارگان برای اقامت موقت، جای مشخصی ندارند و با کمبود مواد غذایی و دارو روبرو هستند. در چنین شرایطی، ادامه این روند میتواند به افزایش نارضایتی علیه اسرائیل منجر شود.
2- بمباران مراکز در مناطق مسکونی
هرچند هدف قرار دادن مراکز کلیدی نهادهای حکومتی قابل درک است، اما بخش عمدهای از این تأسیسات در دل مناطق مسکونی واقع شدهاند. تخریب زیرساختهای شهری و تلفات غیرنظامی، نارضایتی مردم را افزایش می دهد. این می تواند تبعات منفی سیاسی در افکار عمومی ایرانیان بر علیه اسرائیل را به دنبال بیاورد.
3- هدف قرار ندادن شخص خامنهای
علی خامنهای نقشی کلیدی در ساختار نظامی-سیاسی جمهوری اسلامی دارد. در صورت هدف قرار گرفتن و حذف او، رژیم ممکن است بهسرعت فرو بپاشد یا تسلیم شود. حذف او میتواند از تداوم جنگ و آورگی و رنجِ تحمیل شده بر مردم جلوگیری کند.
4- تأثیر تخلیه تهران بر شکل نگرفتن قیام مردمی
تهران، پایتخت و نماد ثقل سیاسی-اجتماعی کشور است. تخلیه آن باعث شده تا از ظرفیت اعتراض عمومی کاسته شود. در شرایط بمباران مداوم، بسیاری از مردم ترجیح میدهند منتظر بمانند تا ببینند سرنوشت جنگ به کجا میرسد. این انفعال ممکن است به سردی فضای تغییر رژیم منجر شده و حتی امید و مشارکت عمومی برای سرنگونی رژیم را کاهش دهد.
جمعبندی
هرچه اقدام علیه خامنهای به تأخیر افتد، هرچه بمباران شهرها ادامه یابد و تخلیه تهران طولانیتر شود، زمینه برای نارضایتی و اعتراض علیه اسرائیل فراهم تر خواهد شد. جمهوری اسلامی نیز میتواند از این نارضایتی برای تبلیغات داخلی و خارجی بهرهبرداری کند. حتی اگر در نهایت حکومت سرنگون شود، تداوم وضعیت فعلی ممکن است اثرات منفی جدی بر روابط آتی ایران و اسرائیل بر جای بگذارد.
نتانیاهو باید اولویت خود را جدا از نابودی مراکز غنی سازی و موشکی، بر حذف یا دستگیری خامنهای متمرکز کند، بازگشت مردم به تهران را تسهیل کرده و هرچه زودتر جنگ را به پایان برساند. در چنین شرایطی، احتمال خیزش مردمی علیه رژیم بیشتر شده و مسیر برای وارد کردن ضربه نهایی به جمهوری اسلامی فراهم خواهد شد.
منبع:پژواک ایران