کشتار اعضاء سازمان مجاهدین خلق ایران در قرارگاه اشرف، مصداق «جنایت بر علیه بشریت»
حنیف حیدرنژاد
اعضای سازمان مجاهدين خلق ايران در عراق به عنوان “افراد حفاظت شده” بر اساس ماده 27 كنوانسيون چهارم ژنو شناخته شده اند. مطابق يادداشت تفاهم امضاء شده بین نماینده سازمان ملل متحد با دولت عراق، دولت عراق مسئول تامین حفاظت از مجاهدین و حل و فصل مسائل آنها تا خروج کامل از عراق می باشد.
"۲۵ دسامبر ۲۰۱۱ ـ ملل متحد و دولت عراق امروز يك يادداشت تفاهم (ام اويو) را براي يك راه حل انساندوستانه و مسالمت آميز در مورد وضعيت ساكنان كمپ عراقج ديد (سابقاً اشرف) امضا نمودند. يادداشت تفاهم از سوي ملل متحد توسط نماينده ويژه دبيركل ملل متحد، آقاي مارتين كوبلر و از جانب دولت عراق توسط مشاور امنيت ملي نخست وزير جمهوری عراق، آقای فالح فياض، به امضا رسيد. نماينده ويژه دبيركل كوبلر گفت: «دخالت ملل متحد در اين موضوع صرفاً از يك منظر بشردوستانه مي باشد. ملل متحد بيشترين تلاش خود را به عنوان يك تسهيل كننده بيطرف براي يافتن يك راه حل مسالمت آميز و پايدار براي مسئله ساكنان كمپ به كار بسته است. يادداشت تفاهم به امنيت عراق و تعهدات بين المللي بشردوستانه و حقوق بشري آن احترام مي گذارد و از امنيت و حقوق ساكنان كمپ حفاظت مي كند.»
"ایلیانا نبعه" سخنگوی هیئت کمکرسانی سازمان ملل متحد در عراق، یونامی، پس از کشتار به وقوع پیوسته در اشرف تاکید کرد: "تضمین امنیت این دو قرارگاه در دست نیروهای امنیتی عراق است."
http://www.radiofarda.com/content/f7-iliyana-nabaa-over-ashraf-camp/25092455.html
وزیر خارجه پیشین آمریکا، هیلاری کلینتون، در جلسه استماع در كميته خارجی كنگره-۲۷ اكتبر ۲۰۱۱-۵ آبان ۱۳۹۰- تاکید کرد: "ما از دولت عراق تضمين كتبی داريم كه با ساكنان اشرف به طور انساني برخورد كند، به تعهدات بين المللی خود تا هنگامی كه ساكنان اشرف در عراق هستند پايبند باشد."
نتیجه: با آنچه که در بالا آمد به لحاظ حقوقی (فارغ از مسئولیت سیاسی و اخلاقی)، مسئولیت "حفظ و تامین امنیت" در درجه اول با دولت عراق بوده و باید در قبال نقض تعهداتش در این مورد پاسخگو باشد.
چرا کشتار اعضاء سازمان مجاهدین در عراق مصداق "جنایت جنگی" است؟
ماده 8، بند 2، حرف ب "اساسنامه دادگاه جنائی روم" در رابطه با مصادیق "جنایت جنگی" از جمله بر این مواد تاکید می کند:
1- حملات عمدی بر ضد غیرنظامیان با قصد حمله علیه آنان، یا افراد غیرنظامی که مستقیماً در این مخاصمات شرکت ندارند.
2- حملات عمدی به سوی اهداف غیرنظامی، یعنی اهدافی که دارای کاربرد نظامی نیستند.
5- هرگونه بمباران یا حمله به شهرها، روستاها، نقاط مسکونی یا ساختمانهایی که تحت حمایت نظامی قرار ندارند و اهداف نظامی محسوب نمی گردند.
6- کشتن یا مجروح کردن یک فرد نظامی که دست از جنگ کشیده است یا دیگر طریقه ای برای دفاع از خود ندارند و به میل خود تسلیم شده اند.
اول: افراد سازمان مجاهدین در عراق (قرارگاه اشرف و کمپ لیبرتی) به عنوان پناهنده و تحت کنواسیون ژنو پذیرفته شده و "تحت حمایت" می باشند.
دوم: اسکان مجاهدین در اماکن استقرار آنها در قرارگاه اشرف و کمپ لیبرتی بر اساس توافقات کتبی و قانونی با دولت عراق و سازمان ملل متحد و دولت ایالات متحده آمریکا می باشد.
سوم: افراد سازمان مجاهدین خلق در عراق مطابق توافقات فوق خلع سلاح شده و غیر مسلح می باشند.
چهارم: امکان استقرار مجاهدین در عراق اماکن غیر نظامی می باشد که افراد غیر مسلح در آن زندگی می کنند
آنها به صورت "عمد" مورد حمله و کشتار قرار گرفته اند
نتیجه: اعضاء سازمان مجاهدین در قرارگاه اشرف "غیر نظامی" بوده اند، خلع سلاح شده و"دست از جنگ" کشیده بودند، وسیله یا "طریقه ای برای دفاع از خود" نداشته اند، در یک منطقه "مسکونی غیر نظامی" زندگی می کرده اند. بنابر این کشتار آنها "مصداق جنایت برعلیه بشریت" می باشد.
http://www.iranhrdc.org/persian/permalink/3503.html#.UePkaW1jHTo
چه کسانی باید به لحاظ حقوقی در درچه اول پاسخگو باشند؟
بند الف از ماده 28 اساسنامه دادگاه جنائی روم "فرماندهان و دیگر مقامات ارشد" که در رابطه با یک کشتار مسئولیت دارند را اینگونه معرفی می کند:
1- فرمانده نظامی [یا شخص مسئولی که] یا میدانست و یا با توجه به شرایط آن وقت باید میدانست که نیروهای وی مرتکب چنین جنایتی میشوند و یا در آستانه ارتکابت چنین جنایتی قرار دارند؛ و
2- فرمانده نظامی [یا شخص مسئولی که] کلیه اقدامات لازم و معقول را که در توان او بوده برای جلوگیری یا متوقف ساختن ارتکاب این جرایم، به کار نبسته یا موضوع را برای تحقیق و پیگرد به مقامات ذیصلاح ارجاع ننموده است.
مطابق بند ب این ماده نیز "مقام ارشد"ی که جنایت در قلمرو مسئولیت او و یا توسط افراد زیر دست او انجام شده است، به دلیل عدم توانائی در کنترل زیر دستان مسئول خواهد بود.
همچنین شخص مافوق [در اینجا نخست وزیر عراق] مسئول شناخته می شود، اگر اطلاع داشته است که: "زیردستان او در حال ارتکاب اینگونه جنایات هستند یا به زودی مرتکب چنین جنایاتی خواهند شد، یا اینکه آگاهانه به این اطلاعات اعتنا نکرده است". جنایاتی که "مربوط به فعالیتهایی بودهاند که تحت مسئولیت و کنترل مستقیم" او قرار داشته است.
بر این اساس تا زمان تشکیل یک هیئت حقیقت یاب و تا زمان تشکیل دادگاهی که بخواهد بر اساس اسناد و مدارک در مورد اشخاص درگیر در این کشتار تصمیم بگیرد، آنانی که در قبال تامین حفاظت از قرارگاه اشرف "مسئولیتی" داشته اند، به صفت مسئولیت شان و بر اساس موادی که در بالا آمد پاسخگو می باشند.
سازمان مجاهدین خلق که از یک تیم بسیار قوی حقوق دانان بین المللی برخوردار است باید تنها به صدور اطلاعیه اکتفا نکرده، بلکه باید اقدامات عملی مشخص بر اساس قوانین بین المللی، از جمله"اساسنامه دادگاه جنائی روم"، برای به مجازات کشاندن آمرین و عاملین "جنایت جنگی" به وقوع پیوسته در قرارگاه اشرف را هر چه سریع تر به اجرا گذاشته و افکار عمومی را در ارتباط با جزئیات آن بطور مستمر مطلع سازد.
حنیف حیدرنژاد
02.09.2013
منبع:پژواک ایران