از متحدانِ جنگ نیابتی تا بن‌بست جمهوری اسلامی
نیره انصاری

جنگ نیابتی عبارت از موقعیت رسمی و قانونی خصومت مسلحانه بین کشورها است که توسط قانون بین‌المللی جنگ اداره می شود.

قانون « برخوردهای مسلحانه» مانند قواعد 1899 و 1907 هاگ و قراردادهای چهارگانه ژینو، سال (1949). از آنجا که حالت جنگ عبارت است از وضعیت قانونی روابط بین دو یا چند کشور، معمولاً وقوع آن با اعمال خشونت آمیز و مسلحانه توأم است که این اعمال خشونت آمیز گاهی پیش از اعلان جنگ و گاهی پس از آن صورت می گیرد.

اما جنگ، بدون روی دادن خشونت مسلحانه نیز می‌تواند وجود داشته باشد زیرا جنگ یک وضعیت حقوقی است و نه چون خشونت مسلحانه!

این اصطلاح که در قانون جنگ به نحوی شایع استعمال می‌شود نه تنها جنگ‌های بین‌المللی، بل جنگ‌های غیر بین‌المللی ( داخلی) را نیز شامل می شود.

 

جنگ واسطه ای یا جنگ نیابتی؛ وضعیتی است که در آن قدرت‌های درگیر به جای اینکه به طور مستقیم وارد جنگ با یکدیگر شوند با حمایت های مالی، تسلیحاتی و تبلیغاتی از کشورها یا گروه‌های مسلح دیگری که با قدرت مقابل یا متحدین آن در جنگند، کوشش در تضعیف آن قدرت یا فشار بر آن می نمایند.

 

در بسیاری موارد به دلیل توان بالای نظامی قدرت‌های اصلی، درگیری نظامی مستقیم آن‌ها با یکدیگر می‌تواند هزینه‌های سیاسی، اقتصادی و انسانی گسترده ای را برای هر دو سوی متخاصم در پی داشته باشد و از این رو می کوشند که بدون وارد شدن به جنگِ «تمام عیار» از طریق حمایت از گروه‌ها و دولت های ثالث به طرف مقابل ضربه زده و زیان وارد نمایند.

در مواردی دیگر ممکن است دو قدرت اصلی به جنگ مستقیم با یکدیگر مشغول شده باشند، اما هم‌زمان در مناطق دیگری با حمایت از گروه‌ها و کشورهای ثالث به جنگ نیابتی با قدرت مقابل نیز بپردازند.

جنگ نیابتیِ « خالص» وجود ندارد؛ زیرا گروه‌هایی که با یک کشور خاص در جنگ هستند، غالباً در پی منافع و هدف‌های ویژه خود هستند که ممکن است با منافع و هدف‌های کشور حامی آن‌ها یکی نباشد.

معمولاً بیشترین کاربرد جنگ‌های واسطه ای در دوران جنگ سرد است؛ زیرا به این وسیله می‌توان بدون درگیری مستقیم با قدرت مقابل و ورود در یک جنگ بزرگ و بسیار پُر هزینه، به فشار بر قدرت مقابل ادامه داد.

 

جنگ سرد

جنگ‌های نیابتی در طول جنگ سرد امری معمول بود. زیرا دو ابرقدرت (آمریکا و شوروی) به دلیل ترس از بروز جنگِ هسته ای تمایلی به درگیری مستقیم با یکدیگر را نداشتند.

 

جنگ داخلی/Civil War

جنگ مسلحانه ی عمومی بین نهادهای غیر دولتی حریف یا بین دولت و گروه مخالف مسلح که تمام این خشونت ها در داخل خاک یک کشور صورت می گیرد.

در این خصوص جنگ داخلی اسپانیا از نمونه‌های مشهوری است که می‌توان در آن الگوهای جنگ نیابتی را مشاهده نمود. این جنگ بین سوسیالیست ها و آنارشیست های هوادار جمهوری دوم اسپانیا از یک سو و از دیگر فراز ناسیونالیست ها و سلطنت طلبان به رهبری «فرانسیسکو فرانکو» آغاز شد.

 

و یا جنگ داخلی سوریه را نیز می‌توان یک جنگ نیابتی قلمداد نمود که در آن قدرت‌های جهانی و منطقه ای نظیر روسیه و ایران با حمایت از دولت سوریه  از یک‌سو و عربستان، قطر، ترکیه، امریکا، انگلستان و فرانسه با حمایت از گروه‌های مختلف شورشی از دیگر سو کوشش در تضعیف غیرمستقیم دولت های رقیب یا حفظ  و افزایش دامنه نفوذ خود در این کشور دارند.

 براین اساس اصطلاح «جنگ نیابتی» چندی است که در بحران های سوریه، یمن، عراق و… در خاورمیانه مصطلح شده است، وضعیتی که در آن‌ها قدرت‌های اصلی به دلیل هزینه‌های بالای درگیری  و عدم تمایل به منظور شرکت مستقیم در آن، از طریق متحدین منطقه ای و داخلی کوچکتر خود به درگیری پرداخته و منافع خود را پیگیری می نمایند. [ این امر را در مناظره های انتخاباتی ریاست جمهوریِ اسلامی شاهد بودیم...،]

 

افزون بر موارد بیان شده وعده‌های انتخاباتی دونالدترامپ  در خصوص محدود سازی قدرت جمهوری اسلامی در منطقه در کنار انتقادات شدیدش از سیاست‌های دولت اوباما در برابر حکومت اسلامی از جمله برجسته‌ترین موضع گیری های انتخاباتی وی به حساب می‌آمد که البته کمتر تحلیلی وجود دارد که نشانگر عدم وفاداری ترامپ به این رویکرد اعلامی در سیاست خارجی اش باشد.

یکی از گزینه های مورد بحث، بکارگیری تاکتیک جنگ نیابتی علیه منافع جمهوری اسلامی در منطقه غرب آسیا و به ویژه سوریه است. به این معنا که آمریکا مستقیماً نیروهای مورد پشتیبانی ایران در منطقه را هدف قرار می دهد. گزینه ای که با مداخله نظامی اخیر آمریکا در خاک سوریه، تقویت شده است.

جنگ نیابتی علیه جمهوری اسلامی، بیش از این در نیمه دوم دهه گذشته مورد توجه کاخ سفید قرار داشته است. به عنوان نمونه: تحلیل‌ها غالباً در جریان جنگ (33) روزه لبنان در (2006 میلادی)، از جنگ نیابتی میان رژیم اسرائیل و جمهوری اسلامی خبر می‌داد که حزب الله لبنان به نیابت از جمهوری اسلامی[ایران] در این جنگ حضور داشته است. برخی جنگ یمن و سوریه را نیز جنگ نیابتیِ عربستان علیه [ایران] ارزیانی کرده‌اند که بمانند جنگ لبنان با حمایت آمریکا از دشمنان ایران همراه اند.

جنگ نیابتی در غرب آسیا

اگر یک یا چند کشور در یک منازعه ی نظامی بدون آنکه به طور رسمی در آن شرکت کنند منافع خود را از طریق پشتیبانی سیاسی و نظامی از طرف‌های درگیر پیگیری کنند، با یک جنگ نیابتی مواجه ایم.

این نوع از جنگ برای قدرت‌های حامی یا حتی طرف‌های درگیر در جنگ این امکان را فراهم می‌آورد تا با هزینه ای کمتر اهداف خود را دنبال نمایند.

بر اساس آنچه پیش گفته، اصطلاح جنگ نیابتی بیش از هر زمان دیگر در دوران جنگ سرد مورد استفاده تحلیلگران واقع می‌شده است. در آن دوران موقعیت نظام و هزینه‌های بیشترِ درگیری نظامی میان دو ابر قدرت آنان را به سمت و سوی استفاده از روش‌های نازلتر به منظور ضربه زدن به یکدیگر هدایت می کرد.

در چارچوب و چوکات جنگ‌های نیابتیِ دوران دو قطبی مانند جنگ‌های کره و ویتنام، آمریکا و شوروی تلاش کردند تا درگیری‌ها در مناطق پیرامونی، محدود به همان مناطق باقی‌مانده و گسترش نیابد. در حقیقت برجسته‌ترین عامل اتخاذ چنین راهبردی، همانا اجتناب از یک جنگ هسته ای بوده است.

 

اما در پساجنگ سرد، این نوع از جنگ، مانند دیگر ویژگی‌های قدرت‌های بزرگ در سیاست بین الملل صورت عمومی‌تری به خود گرفته است. بدین سیاق پس از انتخابات دوباره «جرم دوبلیو بوش در 2004 میلادی»  محافظه کاران فرصت نیافتند تا با روش‌های خود برنامه سوم به خاورمیانه بزرگ را دنبال نمایند. این طرح، مواردی همچون تضعیف یا حذف اسلام گرایی و فیصله دادن به مساله فلسطین در غرب آسیا را در دستور کار داشت.

 

رویکرد آمریکا در آن دوران این امکان را به رژیم اسرائیل داد تا در ژوئیه ی (2006) به منظور تغییر موازنه قوا در منطقه، علیه رژیم اسلامی در ایران دست به اقدام نظامی زند، اما بالا بودن هزینه جنگ مستقیم با ایران موجب شد تا مهمترین متحد منطقه ای جمهوری اسلامی، یعنی حزب الله لبنان، هدف حمله قرار کیرد. بدین ترتیب پس از جنگ سرد و در چارچوب «طرح خاورمیانه بزرگ» نخستین جنگ نیابتی در غرب آسیا، با هدف تضعیف جمهوری اسلامی آغاز شد و (33) روز به طول انجامید.

جنگ سوریه، دومین جنگ بزرگ در منطقه است که از ابتدا با عنوان یک جنگ نیابتی علیه ایران تحلیل شده است.

 

بحران سوریه و رویکردهای کاخ سفید به منظور مداخله

مناقشه قدرت‌های منطقه ای و فرامنطقه ای در سوریه مهمترین و پیچیده‌ترین جنگ نیابتی در هزاره تازه محسوب می گردد. ابعاد گسترده بحران سوریه در‌واقع به دلیل مداخله نیابتی قدرت‌های منطقه و فرامنطقه ای تا این اندازه وسعت یافته است. تا آنجا که برخی تحلیل ها، تا (8) جنگ نیابتی را میان گروه‌ها و دولت های درگیر در این بحران شناسایی کرده اند. در یک تصویر ساده از ابتدای بحران سوریه در (2011) دو جبهه بین‌المللی متشکل از قدرت‌های منطقه ای و فرامنطقه ای شکل گرفته است. جبهه ی غرب، اتحاد عرب و ترکیه که هریک با اهداف گوناگون، به منظور سرنگونی دولت سوریه تلاش کردند

البته انسجام اتحادیه های عرب اکنون از میان رفته و اعضای آن مواضع متفاوتی نسبت به سوریه دارند. در سویی دیگر جمهوری اسلامی در کنار روسیه و با تکیه بر منافع راهبردی خود تنها قدرت منطقه ای است که تاکنون از دولت بشاراسد در عمل حمایت کرده است.

ارتش سوریه، حزب الله لبنان و نیروهای دفاع ملی، مهمترین طرف‌هایی اند که با پشتیبانی مستقیم رژیم اسلامی در ایران، در این بحران ایفای نقش می کنند. در قالب این حمایت ها از نیروهای نظامی و داوطلبان ایرانی نیز طی چند سال گذشته به سوریه اعزام شده اند.

 

« پس از گذشت صد سال، چهره «توافق نامه سایکس - پیکو»و در پی سیطره گروه تروریستیِ «داعش» بر مناطق وسیعی از عراق و سوریه در حال تغییر است. آیا این منطقه در انتظار یک «سایکس – پیکوِ تازه ای» است، که منطقه خاورمیانهِ «تجزیه شدهِ پیشین» را به منظور دوباره تقسیم شدن، به سمت و سوی زخم نویی می کشاند؟»

 نقش ایران و روسیه در جنگ سوریه

مناقشه میان جبهه های جدال در سوریه ادامه دارد.

جبهه هایی که بر سر نابودی داعشیان با یکدیگر هم پیمان شده بوده اند، حال در دوران پساداعش، مقابل یکدیگر موضع گرفته اند.

ایران به عنوان متحد روسیه و پشتیبان دمشق با تخصیص بودجه های گزاف مالی، نقش پر رنگی در حفظ مسند اسد و البته تقویت قدرت پوتیندر منطقه ایفا کرد.

اعزام نیروهای نظامی - زمینی عمدتا جوان تحت عنوان مدافعان حرم، ضایعه جبران ناپذیر دیگری ست که رهبران جمهوری اسلامی مسوولیت از دست رفتن آنها را خواه ناخواه پذیرفته اند.

جمهوری اسلامی در آخرین نشانه ی اتحاد، پس از اقدامات اخیر واشنگتن که ابتناء داشت برحمایت از دموکرات های کرد سوری، بی درنگ و صریحانه پشتیبانی خود را از آنکارا اعلام و چون همیشه با متحد روس خود در مقابله با واشنگتن، همراه شد.

به رغم دنباله روی های جمهوری اسلامی از روسیه در جنگ هفت ساله سوریه، رسانه های داخل ایران خبر از امضا کنسرسیومی میان پوتین و اسد برای بازسازی انحصاری سوریه تحت نظارت روسیه می دهند. این یعنی دور زدن متحد گوش به فرمان، جمهوری اسلامی.

آن طور که تابناک نوشته، این مساله حتا درمیان رهبران نظام، مطرح و سبب نگرانی های عمده ای شده است.

روسیه با آن که در نشست شورای امنیت سازمان ملل در اعتراضات سراسری و برجام با رهبران جمهوری اسلامی همراه و داد خواهی مردم ایران را منکر شد،اما ساز و کار رهبر کرملین الویت «منافع» کشورش است.

در جنگ هفت ساله سوریه، پوتین با جمهوری اسلامی و دمشق متحد شد، زیرا که نفوذ گروه تروریستی داعش برای او در منطقه نیز یک خطر جدی محسوب می شد از دیگر سو رزم در جبهه ای مقابل واشنگتن از مانور ایالات متحده در خاورمیانه نیز جلوگیری می کرد.

از دیگر سو اردوغان دشمنی دیرینه با کردهای مجاور مرزهایش داشته و برای اسد و متحدانش، گاهی دردسرهایی ایجاد کرده، با این حال رویکرد اخیرش در مقابل با ایالات متحده که قصد آموزش و اعزام( 30 هزار) تن از همین شبه نظامیان را دارد، سبب شد که ایران و روسیه با ترکیه هم سو شوند.

(25%) درصد از سرزمین اسد تخت اختیار کردهاست که ستون محکمی برای نابودی داعشیان بودند.

بشار اسد آن ها را خائن می داند و اردوغان تروریست می نامد.

نخست وزیر ترکیه در همین راستا تاکید کرد که آمریکا به عنوان عضوی از اعضای ناتو نمی تواند پشتیبان تروریسم باشد و حفظ امنیت مرزهای ترکیه به عنوان عضوی از اعضای ناتو را با مخاطراتی مواجه کند.

فراتر از این حتی [آقا] ی روحانی، رئیس جمهوری اسلامی در تاریخ (2،2،1397) در پیامی  به بشاراسد اعلام آمادگی مبنی بر بازسازی سوریه نمود.

وی همچنین به اسد وعده داده است که تا «دفع نیروهای شر و بازگرداندن امنیت و ثبات به سراسر جمهوری عربی سوزیه به مساعدت های خود ادامه خواهد داد»

از دیگر سو ایران پس از حمله آمریکا به عراق و سرنگونی صدام نفوذ خود در این کشورِ دارای اکثریت شیعه را افزایش داد.

بنابراین در دوران پساداعش، دست دوستی متحدان برای سهم خواهی ست.اگرچه جمهوری اسلامی می کوشد تا بر ماجراجوی هایش ادامه دهد و پیروز جدال بماند، اما با اتحاد اسد و پوتین، مشخص نیست بازنده این کارزار خواهد بود یا خیر؟

از دیگر سوجمهوری اسلامی در کشورهای یمن، سوریه، لبنان، نوارغزه و عراق محورمقاومتی ساخته است و اعلام نموده که در صورت ورود به جنگ « متحدان نیابتی» خود را به صف خواهد کشید.

از این بیش (27،2،1398) حسن نصرالله رهبر گروه شبه نظامی حزب الله گفته است:« در جنگ با آمریکا جمهوری اسلامی تنها نخواهد ماند.»

ایشان پیش از این گفته بود که:« اگر آمریکا جنگی علیه جمهوری اسلامی را آغاز نماید؛ تنها با جمهوری اسلامی طرف نخواهد بود و او تأکید کرده بود که سرنوشت ما به جمهوری اسلامی وابسته است.» حزب الله لبنان خود را بخشی از «محورمقاومتِ» حکومت اسلامی در ایران می داند. نیز هزاران نیروی شبه نظامی شیعه دارد که جمهوری اسلامی می‌تواند آن‌ها را برای مقابله با آمریکا بسیج و ارد نبرد مسلحانه نماید.

و جالب اینکه «جفری فلتمن، دیپلمات ارشد امریکایی» گفته است که حزب الله لبنان مُهره صادراتی جمهوری اسلامی و «ابزاری چند منظوره» برای این رژیم است.

حزب الله صدها تن از نیروهای خود را در جنگ سوریه از دست داد و بخش قابل توجهی از نفوذ آن در میان مردم لبنان رنگ باخته است.

البته این گروه‌های نیابتی مانند شبه نظامیان در غزه، عراق، حوثی های یمنی و حزب الله لبنان بطور مستمر پول و تجیزات و آموزش نظامی از جمهوری اسلامی دریافت می کنند.

برای نمونه؛ کشتی‌هایی در بندر فجیره امارات هدف خرابکاری قرار گرفتند و پس از آن تأسیسات نفتی عربستان سعودی مورد حمله واقع شده که گروه‌ حوثی های یمنی که از حمایت حکومت اسلامی برخوردارند، مسئولیت این حمله را برعهده گرفتند.

و البته آمریکا جهت آمادگی و برای واکنش، در صورت حمله احتمالی جمهوری اسلامی یا عوامل نیابتی آن به منافع آمریکا و متحدانش، اقدام به تقویت نیروها رزمی دریایی و هوایی در خلیج فارس کرده است.

افزون بر این (29،2،1398) حمله راکتی در منطقه سبز بغداد و در نزدیکی سفارت آمریکا رخ داده است.

شایان یادآوری است که جمهوری اسلامی [ با سیاست بحران زایی خود به منظور بقای حیاتش]در چهاردهه گذشته خود را وارد منطقه لبنان، سوریه، غزه، عراق و یمن نموده و شبکه ای از گروه‌های شبه نظامی را تحت نفوذ خود دارد.

حوثی ها در یمن

عربستان حوثی ها را بازوی نظامی جمهوری اسلامی در یمن می‌داند و چند روز پیش از این مدعی شدند که به تأسیسات نفتی عربستان حمله کردند.

شیعیان عراق

شبه نظامیان شیعه عراق هم در ایران آموزش نظامی داده و مورد حمایت مالی جمهور اسلامی هستند. این شبه نظامیان« دولت اسلامی، داعشیان» را از خاک عراق بیرون راندند.

فراتر از این کاتب حزب الله، عصائب اهل الحق و سازمان بدر سه گروهی هستند که رابطه نزدیکی با قاسم سلیمانی  فرمانده سپاه قدس دارند.

شبه نظامیان غزه

جمهوری اسلامی از شبه نظامیان فلسطینی ساکن غزه از جمله حماس که کنترل این منطقه را برعهده دارد و نیز جهاد اسلامی که گروه کوچکتری است حمایت می کند.

در حقیقت رابطه حماس و جمهوری اسلامی از سال(2011) پس از بهار عربی تیره شد و این گروه حمایت مالی چندمیلیون دالری جمهوری اسلامی را از دست داد.با توجه بر اینکه حماس مشکلات اقتصادی بسیاری دارد و ماه هاست که قادر به پرداخت حقوق کارمندان خود نیست. اگرچه جمهوری اسلامی همچنان به حیث نظامی از حماس حمایت می نماید. البته بودجه مورد نیاز خود را از قطر داریافت می کند.

از دیگر فراز جهاد اسلامی که گروهی متشکل از شبه نظامیان سنی است رابطه بهتری به نظام اسلامی در ایران دارد. اما این ارتباط همانند رابطه سایر گروه‌هایی که بدان اشاره شد از عمق برخوردار نیست.

بههر روی می‌توان موارد زیر را برشمرد که:

1- آشکار است که بحران چند ساله سوریه و جنگ خانمان سوز جاری در آن جرائم جنگی را نیز به همراه دارد.

نقض حقوق بشر دوستانه و جرائم جنگی آن دسته از رفتارهای ممنوعه در یک جنگ هستند که به عنوان حداقل هایی مطرح شده‌اند که از سوی همه طرف‌های درگیر در یک مخاصمه مسلحانه ی بین‌المللی یا غیر بین‌المللی می بایستی مورد رعایت واقع شوند و نقض آن‌ها می‌تواند به مسئولیت فردیِ مشروع بودن یا نبودن اقدام نظامی بیانجامد، چه دفاع باشد و چه تجاوز در اینجا اثری بر جواز یا منع ارتکاب جنگی ندارد.

حتی آنان که در اقدامی مشروع در برابر متجاوز مقاومت می‌کنند بایستی حقوق بشر دوستانه را رعایت نمایند.

2- این اندیشه پذیرفته شده است که عدالت بخشی از راه حل نهایی برای یک جنگ است. یکی از نیازمندی های قربانیان جنگ عدالت است و این حق ایشان است که عدالت را ببینند. دیگر نمی توان فردای پس از جنگی را ترسیم نمود که در آن عدالت کیفری نقشی نداشته باشد. آنان که در خلال جنگ مرتکب رفتارهای جنگی شده اند می بایست پاسخگوی عملکرد خود باشند تا محاکمه ایشان التیامی باشد بر رنج قربانیان جنگ. محاکمه مرتکبان جرایم جنگی حتی اگر به محکومیت مطلوب نرسد یک اثر مهم دارد و آن ثبت حقیقت و ثبت قربانی شدن قربانیان است که هم مانع از انکار جرم و جنایت در طول زمان می شود و هم صدایی به قربانیان بی صدا می بخشد و این اندیشه را القا می کند که رنج آن ها دیده شده است و آن ها مورد دغدغه جامعه جهانی بوده اند.

3- در جست و جوی عدالت بودن بیش و پیش از همه رسالت دولتی است که قلمروی سرزمینی اش آبستن جرایم جنگی شده است. این وظیفه نُخستین و حق و اختیار دولت سوریه است که جرایم ارتکاب یافته را مورد پیگرد قرار بدهد. نظام عدالت کیفری بین المللی نیز بر اساس همین ایده و اندیشه استوار است. اصل تکمیلی بودن دیوان کیفری بین المللی که ستون اصلی نظام دیوان است نیز بر همین اساس قوام یافته است که این دولت ملی است که می بایست اقدام نماید و مداخله دیوان و نظام جهانی تنها آنجا وجاهت دارد که دولت محلی اقدامی نکند و یا قادر و مایل به اقدام راستین نباشد. عدالت کیفری بین المللی نیز حاکمیت ملی را به رسمیت می شناسد و این فرصت را به دولت های ملی می دهد تا خود اقدام به پیگرد جرایم بین المللی نمایند. قطعنامه مجمع عمومی ملل متحد هرچند به این گزاره ها اشارتی صریح نداشته است اما خلاف آن را نیز مورد حکم قرار نداده است و نمی بایستی به گونه ای دیگر تفسیر شود. جامعه جهانی می بایست در تلاش برای پایان بخشیدن به بی کیفرمانی حاکم در بحران سوریه بیش و پیش از هر چیز یاریگر دولت سوریه در این مسیر باشد. تنها آن زمانی که دولت سوریه نخواهد و یا نتواند اقدامی کند جامعه جهانی می تواند خود کنشگری کند بنابراین نادیده انگاشتن این فرایند و تدرج حاکم در آن خلاف روح و متن حاکم بر نظام عدالت کیفری بین المللی است. براین اساس عدالت خواهان نیز باید در اندیشه و سودای پایان یافتن جنگ و تنش ها در سوریه باشند تا بستر و فرصت لازم برای پیگیری مطالبات عدالت خواهانه فراهم باشد.

4- عدالت ارزش مطلوبی است اگرچه صلح می تواند بر آن تقدم یابد. عدالت در خدمت انسان هاست. این قربانیان جنگ هستند که تامین حقوق آن ها نظام عدالت کیفری بین المللی را مستقر ساخته است. عدالتی که بر آتش جنگ بدمد و مانع از بارش صلح شود مطلوبیت ندارد. پایان یافتن زود تر جنگ حتی اگر به اندازه یک روز باشد و موجب شود یک تن کمتر کشته شود بهتر از آن است که جنگ به نام عدالت خواهی تداوم یابد. از این روست که در نظام حقوقی دیوان نیز پس از احراز صلاحیت دیوان و تمام شرایط قانونی برای مداخله دیوان اگر احراز شود که این مداخله مغایر با عدالت و منافع قربانیان است دیوان نمی بایستی مداخله نماید.

مفهوم بن‌بست از منظر [آقا] ی خامنه ای!

[آقا] ی خامنه ای در تاریخ (4،10،2018 میلادی) در برابر بسیجیان ادعا کرده است که آنچه می گوید رجز نیست، او همچنین باورمند است بر اینکه به بن بست نرسیده است! وی همواره دراستفاده از کلماتی که از منظر خویش سیاسی هستند گشاده گویی می نماید؛ کلماتی چون: «هجمه ی فرهنگی، نرمش قهرمانانه، واکسیناسیون نظام، فساد اختاپوسی و اکنون، رجز و بن بست»!
و جالب این است که هیچگاه هیچیک از این فرازها در جای خود که هیچ، در آن جایگاه سیاسی ای که آقای خامنه ای برای آنها برگزیده است هم بدرستی نمی نشیند و از نگاه هر فارسی زبانی، همانند مترسک های استعاره ای می مانند.
سال ها پیش از این[آقا] ی خامنه ای برای نخستین بار نشان داد که در رجز خوانی ید طولایی دارد. درسال (1998) در مسابقات جهانی فوتبال، هنگامی که تیم آمریکا و ایران با یکدیگر روبرو شدند، تمام روزنامه های داخل و خارج، فارسی زبان و خارجی زبان تاکید نمودند که این مسابقه را نباید«سیاسی» کرد و همه به این نتیجه رسیدند که ناجوانمردی است که نتیجه ی این مسابقه را یک رخداد سیاسی قلمداد نمایند. کاپیتان تیم ایران نیز، با یک حرکت تازه، در شروع مسابقه یک قالیچه نفیس ایرانی را در طَبَقی به کاپیتان تیم آمریکا ارمغان کرد. مسابقه با نتیجه (2بر1) بسود ایران پایان یافت. فردای آن روز، [آقا] ی خامنه ای سخنرانی کرد و از بازیکنان ایران تمجید نموده و گفت: «این جوانان سیلی سختی بر گوش آمریکا نواختند»! این را در زبان فارسی، که [من] می فهمم، می گویند رجزخوانی!
اکنون نیز [اقا] ی خامنه ای می گوید ما رجز نمی خوانیم و اگر می گوییم می زنیم و فلان وبهمان می کنیم عین حقیقت است. ، امید که خلاف این گفته ها در عمل ثابت نشود زیرا هزینه ی دهشتناک و فاجعه انسانی سهمگین اش برای همیهنان ما خواهد بود.
بن بست!
[ آقا] ی خامنه ای در بخش دیگری از گفتارش اظهار داشته است که:«جمهوری اسلامی معایبی دارد، اما «عیب واقعی بن‌بست است که بحمدالله نداریم. ما بن‌بست نداریم.» بن بست را زمانی می گویند که راه بسته است و باید بازگشت.
ایشان اینگونه می بیند که او راهش را ادامه خواهد داد. می رود و ادامه می دهد و بازگشتی در کار نیست.
ایشان همچنین در 24،2،1398(سه‌شنبه) به مناسب ماه رمضان در دیدار مشغولان و کارگزاران نظام با تأکید بر ضرورت تقوای مسئولان بویژه در «رسیدگی به امور مردم، رعایت بیت‌المال و اجتناب از اشرافیت» به بیان وظایف اساسی مسئولان سه قوه برای حل مشکلات اقتصادی و رونق تولید پرداختند و با اشاره به اقدامات خبیثانه‌ی آمریکا برای «تغییر محاسبات و تسلیم شدن مسئولان» و نیز «فاصله گرفتن مردم از نظام» افزود:« گزینه‌ی قطعی ملت ایران در مواجهه با دشمن، مقاومت در همه‌ی زمینه‌ها است، چراکه مذاکره با دولت کنونی آمریکا سمّ مضاعف است، البته جنگی نخواهد شد بلکه برخورد، برخورد اراده‌ها است و در این زمینه، اراده‌ی ملت ایران و نظام اسلامی قوی‌تر از دشمن است و به فضل الهی این بار هم پیروز خواهیم شد.»

رهبر انقلاب اسلامی در ابتدای اظهارتش ماه رمضان را «ماه تقوا»متأسفانه در سالهای اخیر به‌طور مکرر، اقتصاد کشور به تصمیم‌های دیگران گره زده شد و بسیاری از کارها به تصمیم‌های آمریکا موکول شد و در نتیجه سرمایه‌گذار و فعال اقتصادی نیز کارهای خود را موکول به این امور کرد.

ایشان یکی از راه‌های حل مشکلات اقتصادی را استفاده از ظرفیت وسیع مردمی کشور دانستند و با تأکید بر اینکه برخورد دولت با عوامل مخرب در بخشهای گوناگون اقتصادی بسیار ضروری است، افزودند: باید با قاچاق، دلالی‌ها، خریدهای خیانت‌کارانه‌ی ارزاق عمومی و احتکار، بدون هراس از جنجالها، برخورد قاطع شود و همه باید از دولت در این عرصه حمایت کنند.
ما با اروپایی‌ها مشکل و دعوایی نداشتیم اما آنها به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکردند و نمیکنند و درعین‌حال مدام ادعا میکنند که ما به برجام پایبند هستیم.
وی خاطرنشان کرد: سردمداران آمریکا به دلیل بغض و کینه‌ای که به جمهوری اسلامی ایران دارند، کور شده‌اند و نمیتوانند درست محاسبه کنند.»

 خامنه‌ای با اشاره به مخالفت بسیاری از صاحب‌نظران در آمریکا با شیوه‌ی برخورد با ایران و گروه‌های مقاومت گفت: «مسئولان کنونی آمریکا واقعاً درک درستی نسبت به مسائل گوناگون و همچنین جمهوری اسلامی ندارند. علاوه بر این گرفتاری‌های درونی، سیاستهای غلط آمریکا از لحاظ سیاسی و امنیتی عموماً به ضرر این کشور تمام شده و در منطقه‌ی ما، اروپا و مواجهه با برخی قدرتهای آسیایی، آنها را دچار مشکلات بیشتر کرده است، ضمن اینکه روند هزینه‌های ۷ هزار میلیارد دلاری و بی‌نتیجه‌ی آنها در منطقه، همچنان ادامه دارد، اگرچه دستشان در کیسه‌ی سعودی‌ها نیز هست.»

وی با اشاره به هشدار برخی صاحب‌نظران آمریکایی مبنی بر اینکه فشار بر جمهوری اسلامی به جهش اقتصادی ایران منجر خواهد شد، گفت:« آمریکا در مواجهه با ملت ایران و استحکام روزافزون نظام اسلامی قطعاً شکست خواهد خورد.»

افزون بر این موارد وزیرخارجه بریتانیا امروز دوشنبه در حاشیه همایش جهانی بهداشت در ژنو سوئیس گفته است:«به ایرانی‌ها [البته جمهوری اسلامی] میگویم که اراده طرف آمریکایی را دست کم نگیرید.» او افزود:« سران آمریکا قصد جنگ با جمهوری اسلامی را ندارند اما اگر به منافع ایالات متحده حمله شود آن‌ها تلافی می کنند.»

وی در ادامه اظهار کرد:«با وجود ادامه حمایتِ کشورش از توافق هسته ای با جمهوری اسلامی، در خصوص عمل‌کرد منطقه این نظام( بخوانید بحران آفرینی!) با آمریکا اشتراک نظر دارد و ارزیابی لندن از افزایش تهدیدهای ناشی از رفتار جمهوری اسلامی مشابه نظرات واشینگتن است.»

و این در حالی است که وزیرخارجه جمهوری اسلامی طی ماه گذشته چندین بار جمله« تیم بی» را در اشاره به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، جان بولتون، مشاور امنیت ملی امریکا، بن زائد و بن سلمان، ولیعهدهای امارات و عربستان به کار برده و آن‌ها را «آتش بیار» بحران جاری میان واشینگتن و جمهوری اسلامی قلمداد می کند.

پایان سخن

 از دید[آقا] ی خامنه ای اینکه کشور دارای معایبی هست اما دچار بن بست نیست باید شکرگزار بود. براستی در عالم سیاست و کشورداری چه هنگامی «بن بست» رخ می دهد؟
اکنون سوریه در بن بست است؟
فلسطینی ها در بن بست هستند؟
البته که نیستند. اما یقیناً از دید آقای خامنه ای محمد رضا شاه به بن بست رسید. پس، انقلاب یک بن بست می تواند باشد. در حقیقت تفسیر گفتار وی اینگونه است که:« تا وقتی که من هستم و این نظام هست و این پرچم هست و این ده ها هزار تن که برای من جان می دهند هستند، ما بن بستی نداریم.»!
حال اگر به شعارهایی که برای بیرون راندن پادشاه پیشین و شوراندن مردم به انقلاب داده می شد بیاندیشیم شاید بتوان بن بستی را دید. اگر به آرمان ها و شعارهای همین اسلامی که آقای خامنه ای در سخنرانی(4،10،2018) آنرا هدف دشمنان جمهوری اسلامی می داند فکر کنیم بی شک بن بستی با بتون بسیار ضخیم و ضد موشک را در برابر آقای خامنه ای خواهیم دید.

چندی پیش نیز در خصوص تحریم ها و بیماری‌های مزمن در داخل ایران مواردی را مطرح کرده اند.

 کشوری که از همه ی استانداردهای معمولی و متوسط جهان خود عقب افتاده در بن بست است. کشوری که بیش از ده ها میلیون فقیر، میلیون ها بیکار، معتاد و فاحشه دارد دارای بن بست های بزرگی است. کشوری که فساد اداری و اقتصادی اش نهادینه شده و همچون اختاپوسی نابود نشدنی است دارای بن بست است.
حال آنکه در جهان امروز بن بست در عالم سیاست، شکست خوردن و واماندن از بخشیدن رفاه و خوشبختی به مردم کشور است. اینکه با زور و وقاحت مردم را وادار به سکوت کنی بزرگترین بن بست یک حکومت است. اینکه مردم کشور منتظر مرگ تو باشند تا از شرت راحت شوند تنگ ترین بن بست دنیا برای یک حاکم است. اینکه «آمد نیوز» به دلیل اینکه پیش بینی مرگ تو را می کند مشهور می شود و همه خوشحال می شوند یعنی بودن در بن بست.
اینکه چند دهه آدمی شخص نخست کشور باشد و اصلاً نفهمدچه می گوید – « که:«لیبرال دموکراسی آمریکا در دنیا مفتضح و قابل انتقاد است.» – درد آور ترین بن بست کشور است. پادشاه پیشین، پیش از رفتن گفت: «ای مردم من صدای انقلاب شما را شنیدم!»، اما [آقا] ی خامنه ای اگرچه چنین نخواهد گفت ولی، خودمی داند امواج خشم مردم در راه است.
این اقیانوس بر می خیزد و دیگر هیچ رجزی هم نمی‌تواند جلوی آن بایستد.

نیره انصاری، حقوق دان، نویسنده، پژوهشگر و کوشنده حقوق بشر

21،5،2019

31،2،1398

منبع:پژواک ایران


فهرست مطالب نیره انصاری در سایت پژواک ایران 

*رویکردهای نژادپرستانه منشا بروز جنگ‌های زیادی در طول تاریخ بشریت بوده است  [2024 Mar] 
*حکم شلاق و رنجی که از «درد شمشیر بدتر»است!  [2024 Feb] 
*روز بین المللی مبارزه با ناقص سازی جنسی زنان  [2024 Feb] 
*جایگاه اقلیت‌ها از منظر حقوق بین الملل  [2023 Dec] 
*دادگاه استیناف/تجديدنظر در سوئد حكم حبس ابدِ حميد نوري عباسي را اِبرام و تاييد نمود!  [2023 Dec] 
*دهم دسامبر روز جهانی حقوق بشر و زنانه شدنِ مهاجرت/پناهندگی  [2023 Dec] 
*از ترک مخاصمه تا قرارداد صلح  [2023 Dec] 
*روز جهانی معلولان(3 دسامبر) و مشکلات زنان معلول  [2023 Dec] 
*حق مسکن در قوانین ایران چگونه تعریف شده است؟  [2023 Oct] 
*10 اکتبر روز جهانی مبارزه علیه مجازات مرگ/اعدام  [2023 Oct] 
*زن از حیات برهنه تا ترازملی  [2023 Oct] 
* در دفاع از استقلال کانون وکلا و وکلای دادگستری در مقابل دخالتهای مجلس و قوه قضاییه رژیم اسلامی  [2023 Aug] 
*لايحه عفاف و حجاب؛ عاملى براى گسترش سركوب و خشونت در جامعه  [2023 Aug] 
* استعمار فرانو، نارسمیت بخشی به تمامیت ارضی!  [2023 Jul] 
*جرم سب النبی، تسلیم و مطیع یا عقلانیت انتقادی؟  [2023 Jun] 
*ارشاد و امنیت اخلاقی چه نسبتی با گردن شکستن دارد ؟  [2023 Jun] 
* آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی /میدانی لُمپنیسم  [2023 Jun] 
*شیوع ایدز در میان کودکان کار و خیابان در ایران اسلامی  [2023 Jun] 
*مجازات اعدام در نظام‌های قضایی معیوب!  [2023 May] 
*منت «عفو رهبری» بر سر معترضان آزاد شده!  [2023 Apr] 
*زنان محل اقتدار یک نظام  [2023 Apr] 
*از منشور مهسا تا شورای حقوق دانان  [2023 Mar] 
*قانون اساسی چه نسبتی با فلسفه سیاسی دارد؟  [2023 Mar] 
* دعوت از جامعه نخبگانی هسته نخبگانی زن، زندگی، آزادی  [2023 Mar] 
*از اعدام تا انقلاب حق  [2023 Mar] 
*کنفرانس امنیتی مونیخ و تبعات آن بر جنبش «زن، زندگی، آزادی»  [2023 Feb] 
*تحریم سپاه پاسداران انقلاب «اسلامی» در قوانین بین الملل  [2023 Jan] 
*اعدام یا قتل حکومتی!  [2022 Dec] 
*امنیت از منظر حقوق بین الملل  [2022 Dec] 
*از شهروند خبرنگار تا نشست ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل   [2022 Nov] 
*كودك سرباز، اُبژه اى مؤمنان و نظام؛ مغاير با حقوق كودك  [2022 Nov] 
*حمله نیروهای سرکوبگر به وکلای دادگستری  [2022 Oct] 
*قتل دولتی و سیستماتیک «مهسا/ژینا امینی» آستانه «پیکِ» خشم جامعه  [2022 Sep] 
*تبعیض ناروا و فقر«هلوکاست بی صدا» در سیستان و بلوچستان!  [2022 Sep] 
*30 آگوست روز جهانی ناپدیدشدگان قهری  [2022 Sep] 
*مرگ معطوف شخص است و نه ساختار!   [2022 Aug] 
*اختلاس یا جرم یقه سفیدها در صندوقهای بازنشستگی  [2022 Aug] 
*آیا قانون اساسی مشروطه،قانونی مدرن بود؟   [2022 Aug] 
*مجتمع متروپل آبادان / جان شهروندان هزینه شهرداری‌ها   [2022 Jul] 
* لایحه حمایت از ماموران نظامی یا هراس از قدرت مردم؟!  [2022 Jun] 
*کودکانِ زنانِ محبوس و بازتولید مجرمان  [2022 Jun] 
*سیاست گرسنه سازیِ نظام اسلامی، خیزش دوباره دلاوران ایران  [2022 May] 
*اول ماه مه روز بین‌المللی کارگر   [2022 May] 
*یک بام و دو هوا در سوئد و مکتب کپنهاگ  [2022 Apr] 
*حکایت خود ببُری، خود بدوزی، خود بپوشانی   [2022 Apr] 
*پاشیدن اسپری فلفل به صورت زنان یا جامعه؟!  [2022 Mar] 
*محاکمه حمیدنوری/عباسی، وارونه گویی و ادعاهای کاظم غریب آبادی  [2022 Mar] 
*تجاوزروسیه به اوکراین، پرتابه ها، سلاح ها  [2022 Mar] 
*«حق مرخصیِ زندانیان»  [2022 Feb] 
*«لایحه صیانت، کرامت و تأمین امنیت بانوان در مقابل خشونت»  [2022 Feb] 
*از کاپیتولاسیون تا تاسیس کنسولگری چین در بندرعباس   [2022 Jan] 
*مکانیسم های حقوقی جدید آب و محیط زیست در حکمرانی های جدید   [2022 Jan] 
*فمیسید و نقض حقوق بشر در ایران در 2021   [2021 Dec] 
*حقابه از شیخ بهایی، گلوله های ساچمه ای تا حکمرانی مطلوب   [2021 Dec] 
*قانون افزایش جمعیت یا بارداری اجباری!   [2021 Nov] 
*چرا مردان/همسران قاتل مجازات نمی شوند؟  [2021 Nov] 
*قسامه، حکمی مرگبار در نظام قضایی ناکارآمد ایران   [2021 Nov] 
*بی کیفرمانی، اصل صلاحیت قضایی، ناقضان حقوق بشر در ایران، حمید نوری/عباسی، وجدان حقوقیِ جهانی  [2021 Nov] 
*وندالیسم،Vandalism، حکومت اسلامی و آرامگاه کوروش  [2021 Oct] 
*وکیل بدون حق!   [2021 Oct] 
* (۱۷ اکتبر) روز جهانی مبارزه با فقر و گرسنگی ! یا هولوکاست بی‌صدا  [2021 Oct] 
* مقایسه نظریه های حقوقی احمد کسروی در هشتاد سال پیش با قوانین امروز در ایران   [2021 Oct] 
*روزجهانی کودک( ۸ اکتبر) و کودک فروشی در ایران!   [2021 Oct] 
*آدم ربایی و جرایم مشابهِ برون مرز  [2021 Sep] 
*حقوق متهمین/ محکومان بیمار   [2021 Sep] 
*«هک کردنِ دوربین های زندان اوین ابتذال شر!»   [2021 Aug] 
*از تحلیف ابراهیم رئیسی تا محاکمه حمید نوری در سوئد   [2021 Aug] 
*«مرزبانی فضای مجازی» یا «ساختارِاستمرارِآزادی ستیزی»!   [2021 Jul] 
*قیام تشنگان آزادی!   [2021 Jul] 
*گرداندن متهمان در خیابان؛ قوانین داخلی و اسناد بین المللی  [2021 Jul] 
*جایگاه قاضی در استانداردهای بین المللی   [2021 Jun] 
*۲۶ ژوئن، روز جهانی حمایت از قربانیان شکنجه  آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی/ حقوقی  [2021 Jun] 
*سقوط دولت استفان لوون در سوئد   [2021 Jun] 
*حکومت هیچ نیست، مگر دستیار حکمران/مردم   [2021 Jun] 
*تعارض بین عقلانیت مجلس و شورای نگهبان/ انتصابات  [2021 Jun] 
*فقد قوانین حمایتی از محیط بانان در ایران   [2021 May] 
*مسئولیت دولتها نسبت به بحران در خاورمیانه!   [2021 May] 
*شورای نگهبان و حیطه قانون گذاری  [2021 May] 
*اول ماه می روز جهانی کارگر  [2021 May] 
*سازمان دول یا سازمان ملل؟  [2021 Apr] 
*حاکمیت قانون اساسی و چه باید کرد   [2021 Apr] 
*تحلیلی بر چگونگی تنظیم و تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی و ایرادهای وارده بر آن   [2021 Apr] 
*اخراج کودکان متولد در سوئد  [2021 Apr] 
*قرارداد 25 ساله نظام اسلامی با چین و کشتی های صیادی ترال نابودی صیادان نوار جنوب ایران!   [2021 Apr] 
*شکنجه در ایران: بررسی حقوقی و  بهداشتی  [2021 Mar] 
*نقدي بر مقاله «قانون اساسي خواهان دموكرات» به قلم جناب عبدالحميد وحيدي، حقوق دان و وكيل دادگستريِ ايران و فرانسه!  [2021 Mar] 
* شکنجه و قوانین بین‌المللی   [2021 Mar] 
* بايكوت و ممنوعيت خريد و ورود واكسن كرونا توسط آرهبر جمهوري اسلامي!   [2021 Feb] 
*حقوق شهروندی و Statelessness در حقوق بین الملل  [2021 Feb] 
*نقدی بر مجازات های صلب و رجم در قوانین اسلامی و مقایسه آنها با استانداردهای حقوق بشری بین المللی  [2021 Jan] 
*قانون درباره ی موضوع استراق سمع/EAVESDROPPNING چه میگوید؟  [2021 Jan] 
*«لایحه صیانت، کرامت و تأمین امنیت بانوان در مقابل خشونت»  [2021 Jan] 
*بایکوت خرید و ورود واکسن توسط یک فرد سایکوپات و روانپریش   [2021 Jan] 
*جانشینی خامنه ای و جدال روحانی و مجلس  [2020 Dec] 
*گروگانگیری در حقوق بین‌الملل فصل پایانی [2020 Dec] 
* روز جهانی معلولان(3 دسامبر) و مشکلات زنان معلول  [2020 Dec] 
*تجاوز به عُنفِ زنان در جنگ در حقوق بین‌المللی کیفری  ۲۵ نوامبر روز جهانی خشونت علیه زنان  [2020 Nov] 
*سیاست انکار و تهدید! آبان 98   [2020 Nov] 
*سیاست انکار و تهدید!  [2020 Nov] 
*نظام انتخاباتی در امریکا، دموکراسی یا الیگارشی؟   [2020 Nov] 
*«حق» مقدم بر «اصل» مناقشه ارمنستان و آذربایجان   [2020 Nov] 
* تروریسم وطنی و قرارداد بارسلونا(1995)  [2020 Oct] 
*(FIDH) ائتلاف جهانی علیه مجازات اعدام (WCADP)  [2020 Oct] 
*«دولت یعنی ما»!   [2020 Sep] 
*روشن‌فکر حقوق دان، انقلاب حقوقی و تدوین قانون اساسی نوین فصل پایانی  [2020 Sep] 
* حقوق دان روشن‌فکر، قتل نویدافکاری و انقلاب حقوقی! فصل دوم   [2020 Sep] 
*«عدالت جنسیتی» مدل خانم معصومه ابتکار!   [2020 Sep] 
*از قربانیان نرون تا جلادان اسلامی در ایران!   [2020 Sep] 
*حقوق دان روشنفکرو روشن‌فکر حقوق دان بخش نخست   [2020 Sep] 
*تعرض جنسی جرم ست!   [2020 Sep] 
*رد تحریم تسلیحاتی نظام فقاهتی ومکانیسم ماشه!   [2020 Aug] 
*منافع ملی و ممنوعیت هر نوع تجاوز به منابع طبیعی  [2020 Aug] 
*نافرمانی مدنی و ارتش مردمی   [2020 Jul] 
*آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی/حقوقی « منافع ملی؛ National Interest»  [2020 Jul] 
* از محفل های مطالعه تا ابهامات قتل اولوف پالمه دموکراسی  [2020 Jun] 
*جرم سیاسی و بیستم ژوئن،سی ام خرداد روزجهانی حمایت از زندانیان سیاسی  [2020 Jun] 
*پدرسالاری، زن کُشی!   [2020 Jun] 
*جنگلها پیش از ملتها و بیابانها پس از ملتها!  [2020 Jun] 
* نظام فقاهتی در ایران حامی قتل های خانوادگی!   [2020 Jun] 
*جنگ خاموش آب بین ایران و افغانستان آب در برابر مهاجران!  [2020 May] 
* روز جهانی کارگر، کارگر از قرون وسطا، کرونا ویروس و بیکاری زنان   [2020 May] 
*از تخلفات پزشکی تا گفتار وزیرامور خارجه آمریکا در مورد خلیج فارس  [2020 May] 
*حاکمیت جهانی، کرونایوروس و بیوتروریسم سفید!  [2020 Apr] 
*حاکمیت جهانی، کروناویروس و بیوتروریسم سفید!   [2020 Apr] 
*گلوبالیزیشن و حاکمیت دولت ها   [2020 Apr] 
*کرونا ویروس و مسئولیت حقوقی و... نظام فقاهتی در ایران  [2020 Apr] 
* روز جهانی رفع تبعیض نژادی(21 مارش) بخش پایانی   [2020 Mar] 
*روز جهانی رفع تبعیض نژادی (21 مارش)   [2020 Mar] 
*کرونا ویروس اسلامی و حق بر حیات و حق برسلامت  [2020 Mar] 
*قانون صنعت ملی شدن نفت   [2020 Mar] 
*روز جهانی زن، دیه [نا]برابر زن در حوادث از جمله سرنگونی هواپیما با شلیک موشک  [2020 Mar] 
*به مسلخ رفتن حق دفاع توسط نظام فقاهتی   [2020 Mar] 
*بایکوت انتخابات/ انتصابات اسفندماه (98)   [2020 Jan] 
*(24 ژانویه) روز جهانی وکلای در خطر   [2020 Jan] 
*«خطای انسانی» و دروغهای نماینده خدا!   [2020 Jan] 
*از خشونت و کشتار تا حکومت نظامی در ایران   [2020 Jan] 
*از رؤیای هلال شیعی تا شورای امنیت سازمان ملل متحد   [2020 Jan] 
*اینستکس ناکارآمد!   [2019 Dec] 
*شر اهریمنی یا موجود شیطانی آبان(1398)   [2019 Dec] 
* تقاضای حقوق دانان و وکلای خارج از ایران در خصوص ارجاع پرونده نقض حقوق بشر در ایران به «شورای امنیت   [2019 Dec] 
*دستور شلیک کور یا کشتار جمعی!  [2019 Dec] 
*معترضان اغتشاشگر واشرار نیستند! بخش پایانی   [2019 Dec] 
*معترضان اغتشاشگر و اشرار نیستند  [2019 Dec] 
*اصل صلاحيت قضاییِ جهاني « اجرای عدالت»!   [2019 Nov] 
* قتل عام ارامنه و گذار از عصر کهن به عصر جدید!   [2019 Nov] 
*اندیشه های نوین کوروش بزرگ در پارگراف هایی از منشور   [2019 Oct] 
*بمب فسفری، آتش بس و ژینوساید نوین!   [2019 Oct] 
*آوارگی کردهای روژاوا و حمله نظامی ترکیه به این منطقه  [2019 Oct] 
*وارداتِ چمدانی دارو به ایران!‏   [2019 Oct] 
*10اکتبر2019 روز بین المللی ضد مجازات اعدام و گندیدگی در قانون  [2019 Oct] 
*آشنایی با اصطلاحات حقوقی و سیاسی سوسیالیسم و کمونیسم   [2019 Sep] 
*از گرسنگی ایرانیان تا قرارداد2016 ح.ا و چین ‏   [2019 Sep] 
*جدال بر سر ثروت یا دعوای طلبگی!‏   [2019 Aug] 
*تعظیم دولتمردان سوئدی به اسلامگرایان!   [2019 Aug] 
*پیش گفتاری، در راستای طرح پیشنهادی دو نهاد نظارت بر قانون اساسی و دادگاه عالی قانون اساسی  [2019 Aug] 
*قانون در ایران، مرگِ زندگی است! و تجاوز به « حق دفاع از ملت»  [2019 Aug] 
*حیثیت و پول (90) ساله پَر!‏   [2019 Aug] 
* تهدید و توسل به زور از منظر حقوق بین الملل و تهدید آمریکا توسط حسن روحانی!  [2019 Jul] 
* جادو و اهل هوا و قانون  [2019 Jul] 
*حاکمیت قانون در برابر حکومت خودکامه  [2019 Jul] 
*اهدای اعضای محکومان به اعدام الگو برداری از چین   [2019 Jul] 
*دیه برابر زن و مرد   [2019 Jul] 
* خطر جنگ و نقش حقوق بین الملل در حل منازعات بین‌المللی   [2019 Jun] 
*رد لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مرد خارجی توسط شورای نگهبان  [2019 Jun] 
*(20 ژوئن)، یادروز جهانی پناهندگان وهمبستگی با پناهجویان  [2019 Jun] 
*عدم تفکیک جرائم در زندانها و قتل زندانیان سیاسی   [2019 Jun] 
*بررسی جرم اسیدپاشی از نگاه فقه و قانون و قانون عدم ممنوعیت خرید و فروش آن   [2019 Jun] 
*از بی حقوق کارگران اقلیت دینی، ظلم بر وکلا تا روز جهانی محیط زیست ‏  [2019 Jun] 
*قاتل خودی بهره مند از وکیل گزینشی! کارگر وآموزگار اما فاقد حقوق!   [2019 May] 
*اظهارات مشاوررئیس جمهور ترکیه و پیوند آن با کنفرانس یالتا!  [2019 May] 
*حضور نیروهای نظامی آمریکا در خلیج فارس و دروغ [آقا] ی خامنه ای   [2019 May] 
*از متحدانِ جنگ نیابتی تا بن‌بست جمهوری اسلامی  [2019 May] 
*پیکاسو و اثری ضدجنگ!  [2019 May] 
*خشونت و ترور و گسترش حاکمیت خدا!   [2019 May] 
* بازداشت و محکومیت جولیان آسانژ در لندن و حقوق خبرنگاران  [2019 May] 
*(۱مای) روز جهانی کارگر از قرون وسطا، تا دستمزد کارگران در سال ۹۸  [2019 May] 
*سپاه تروریست معاهده وستفالیا مرگ امپراتوری مقدس   [2019 Apr] 
*مرمت کلیسای نتردام در پاریس و واگذاری غار علیصدر در همدان   [2019 Apr] 
*پُتکِ امنیت و مصلحتِ نظام یا اِشغالِ نظامی و قانون اساسی  [2019 Apr] 
*بیماری‌های عفونی پس لرزه های سیل  ورود نیروهای تروریستی حشدالشعبی و فاطمیون در ایران [2019 Apr] 
*از تسلط سپاه بر اقتصاد ایران تا قرار گرفتن در لیست تروریستی آمریکا  [2019 Apr] 
*حکایت «خود ببری، خود بدوزی، خود بپوشانی» و انفجار مین ها در مناطق سیل زده!  [2019 Apr] 
*تقارن12فروردین 1358جمهوری اسلامی‎ با روزکشتار ایرانیان( دوره هخامنشیان) توسط قوم یهود   [2019 Apr] 
* سیل ویرانگر در استان گلستان و فساد و سوء مدیریت نظام اهریمن  [2019 Mar] 
*از ملی شدن صنعت نفت توسط دکتر محمد مصدق تا جدال در نامگذاری خیابانها   [2019 Mar] 
*عدالتِ سربدار!   [2019 Mar] 
*نقدی بر مقاله:«قیم صغار...!»به قلم آقای محمدرضا روحانی، وکیل محترم دادگستری به مناسبت (8) مارش روز جهانی زن [2019 Mar] 
*عروسان داعشی، چالشی تازه برای اروپا و امریکا   [2019 Mar] 
*تجاوز به حق دفاع از (۱۳۵۸) تاکنون  [2019 Feb] 
*اعدام جوان دچار اختلال عقلی ‏   [2019 Feb] 
* بحث بر سر رد لوایح قانون مبارزه با پولشویی و حمایت از تروریسم در مجمع تشخیص مصلحت نظام  [2019 Feb] 
*از اعتراضات در زندان قرچک ورامین تا عفو عمومی  [2019 Feb] 
*‏(۲۴ ژانویه) روز جهانی وکلای در خطر   [2019 Jan] 
*از کنفرانس یالتا در جنگ دوم جهانی تا کنفرانس ورشو  [2019 Jan] 
*دو شورای نگهبان   [2019 Jan] 
*تفسیر مواد اعلامیه جهانگستر حقوق بشر  [2019 Jan] 
*مخالفت با رد لایحه ممنوعیت ازدواج کودکان  [2019 Jan] 
* ازچرایی خشونت بر زنان در فقه تا لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت   [2018 Dec] 
*تفسیر ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر  [2018 Dec] 
* به مناسبت (10) دسامبر روز جهانی حقوق بشر   [2018 Dec] 
*از تجاوز به عُنفِ زنان در جنگ در حقوق بین‌المللی کیفری تا نادیا مراد برنده جایزه نوبل صلح(2018)   [2018 Nov] 
*اعدام وحیدمظلومین و ایرادهای وارده ی قضایی در پرونده  [2018 Nov] 
*علت اصلی کمبود دارو، فساد دولتی واردات خودروهای لوکس و زین اسب است یا تحریم های امریکا؟ [2018 Nov] 
*از اشغال سفارت آمریکا تا دور دوم تحریم ها علیه جمهوری اسلامی   [2018 Nov] 
*از حقوق بشر کوروش تا حقوق بشر جمهوری استبدادی اسلامی   [2018 Nov] 
*از آزادی بیان تا قتل روزنامه نگاران در ایران و ترکیه  [2018 Oct] 
* ادعای پیروزی جمهوری اسلامی از حکم دادگاه لاهه!  [2018 Oct] 
*براندازی یا فروپاشی   [2018 Oct] 
*تروریسم در حقوق بین الملل‎ از فرقه حشاشین( حسن صباح) تا حمله مسلحانه در شهر اهواز   [2018 Sep] 
* ازمجازات اعدام در قرن هجدهم تا اعدام سه جوان کرد  [2018 Sep] 
*تاریخ پُر دست انداز فاشیسم! فاشسیم و راسیسم در آلمان بعد از جنگ جهانی دوم  [2018 Sep] 
* صنعت سکس از هندوستان تا مشهد (مقدس!)‏   [2018 Sep] 
*جان باختن فعالان محیط زیست در آتش سوزی مریوان و مسئولیت حقوقی و کیفری سپاه پاسداران   [2018 Sep] 
*قانون مبارزه با پولشویی(Financial Action Task Force )/FATF ومخالفت شورای نگهبان/ نظارت استصوابی   [2018 Aug] 
*فاجعه سینِما رکس آبادان جنایت علیه بشریت   [2018 Aug] 
* چگونگی الحاق دوباره بحرین به ایران   [2018 Aug] 
*نقش نظام مالی آمریکا بر جهان و تحریم های تازه علیه ایران   [2018 Aug] 
*شوراهای محلی شهری؛Local Goverment در حکومت سکولاردموکراتیک   [2018 Aug] 
* فرزند خواندگی و ازدواج سرپرست با فرزندخوانده در جمهوری اسلامی!   [2018 Aug] 
*تصویب قانون حمایت لایحه کودکان و نوجوانان و ایرادهای حقوقی وارده بر آن!‏   [2018 Jul] 
*تهدید آمریکا توسط حسن روحانی! و تهدید و توسل به زور از منظر حقوق بین الملل   [2018 Jul] 
* رژیم حقوقی دریای خزر وسهم مبهم ایران   [2018 Jul] 
*بحران آب در سیستان و بلوچستان و سیاست آبی افغانستان:آب در برابر مهاجران!  [2018 Jul] 
* بحران آب در جنوب ایران و قرارداد انتقال آب شیرین از ایران به کویت  [2018 Jul] 
*ِ باخت ِ نظام پاتریمونیال( پدرمیراثی) به خودش  [2018 Jul] 
*جرم سیاسی  [2018 Jun] 
* مرز آزادی بیان کجاست؟   [2018 Jun] 
*وکلای دولتی!‏ ‏  [2018 Jun] 
*‏از تجاوزجنسی به کودکان زیر سن قانونی (18) سال و پیوند آن سند2030 سازمان یونسکو ‏  تحلیلی حقوقی و فقهی در خصوص پرونده سعید طوسی  [2018 Jun] 
* نقش روشن‌فکر ونویسنده متعهد  [2018 Jun] 
*قانون اساسی، شهروند عصر جهانی  [2018 May] 
*از جداسازی و تقسیم بخش‌هایی از شهرستان کازرون تا مرگ صنعت نشر ‏در ایران   [2018 May] 
*قانون اوفک ‏  [2018 May] 
*‏ زمین‌های بایر و لم یزرع موسوم به اَنفال، شکستن سنگ مزارها و همچنین فروش نُخستین اقامتگاه ‏رضاشاه در تبعید ‏   [2018 May] 
*پیامدهای خروج آمریکا از برجام   [2018 May] 
*آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی ‏« پوپوليسم؛populism‏»‏ ‏  [2018 May] 
*پیش نویس قانون اساسی ایران آینده (بخش دوم)  [2018 Apr] 
*پیش نویس قانون اساسی ایران آینده  [2018 Apr] 
* خاورمیانه در سایه روابط بین الملل - نقش ایران و روسیه در بحران سوریه  [2018 Apr] 
*بررسی حقوقی اعدام بهمن ورمزیار  [2018 Apr] 
*وضعیت حقوقی سوریه از منظر حقوق بین الملل و مسئولیت مداخله دولت ها در این کشور  [2018 Apr] 
*تصویب قانون ازدواج با کودکان درکشور اروپایی سوئد!‏ ‏   [2018 Apr] 
*تدوین یک حکم شرعی «تعدد زوجات، چندهمسری و پولیگامی،Polygamy‏ در ‏پارلمان کشوراروپایی سوئد!‏  [2018 Apr] 
*بررسی ابعاد حقوقی رابطه همزیستی موسوم به ازدواج سفید در ایران  [2018 Apr] 
*امپراتوری هخامنشی و مدنیت و عدالت در اندیشه ی ایرانی   [2018 Apr] 
*کار فرهنگی و ادبیات علم ستیز« اقتصاد مال خر است»!   [2018 Mar] 
*وضعیت بحرانی آب و محیط زیست در ایران و عوامل عقب ماندگی انرژی پاک در ایران  [2018 Mar] 
*آزادی زن، آزادی جامعه!   [2018 Mar] 
*حاکمیت مذهب شیطان در ایران   [2018 Feb] 
* حق رای رأی؛ حق یا تکلیف؟ بخش نخست   [2018 Feb] 
*پیش‌زمینه ی قانون اساسی نوین سکولار دموکراتیک در ایران آینده   [2018 Feb] 
* فایده باوری، دموکراسی و رشد شخصیت انسان   [2018 Feb] 
*آشنایی با فرهنگ اصطلاحات حقوقی و سیاسی  [2018 Feb] 
*طراحی استمرار طلبان!‏  [2018 Feb] 
*ازحق رأی زنان انقلاب سفید تا رفع حجاب اجباری!‏ ‏  [2018 Jan] 
*حاکمیت قانون در برابر حکومت خودکامه بخش پایانی  [2018 Jan] 
*سوگندنامه بقراط و مسئولیت مدنی و کیفری پزشک ناظر قطع عضو!  [2018 Jan] 
*همانی جمهوری اسلامی با آلمان نازی!‏   [2018 Jan] 
*حق تعیین سرنوشت تجزیه طلبی نیست!‏   [2018 Jan] 
* تعارض اصولی از قانون اساسی با ولایت فقیه!‏   [2018 Jan] 
* بررسی جرائم «هاشمی شاهرودی عراقی» توسط دادستان کل آلمان!‏ ‏  [2018 Jan] 
*‏ تخریب اموال عمومی از منظر قانون تا نگرانی [آقا] ی روحانی!‏   [2018 Jan] 
*آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی آزادی در سخنرانی فرانکلین دلانو روزولت  [2018 Jan] 
*از بی حقوقی مسیحیان تا لغو نمایندگی سپنتا نیکنام درجمهوری اسلامی!‏  [2017 Dec] 
*رضاضراب و دیگر یقه سفیدها بخش پایانی قوانین و مجازات ها   [2017 Dec] 
*رضا ضراب و دیگر یقه سفیدها! بخش چهارم   [2017 Dec] 
*رضاضراب و دیگر یقه سفیدها! بخش سوم   [2017 Dec] 
*رضا ضراب و دیگر یقه سفیدها! بخش دوم  [2017 Dec] 
*‏ ‏ رضا ضراب و دیگر یقه سفیدها!‏ بخش نخست  [2017 Dec]