فرزند خواندگی و ازدواج سرپرست با فرزندخوانده در جمهوری اسلامی!
نیره انصاری

 
بدین اعتبار و نظر به آنچه پیش گفته؛ «باور این قلم بر این امر استوار است که:«تصویب چنین قانونی نقض آشکار حقوق زنان و کودکان است،قانونی است که برگرفته از تفکر اندیشه مردسالار،آنکه می خواهد یک ارتباط خاص برقرار کند مرد است،قاضیِ تشخیص دهندهِٔ «مصلحتِ»فرزندخوانده مرد است و قدرمتیقن قاضی ای هم که رأی و حکم ازدواج صادر می نماید وجود دارد.
فراتر از این تصویب تبصره ماده(27) این لایحه، افزون بر بهره وری  جنسی از کودکان،مصداق بارزخشونت آشکار جنسی علیه دختران خردسال بی سرپرست زیر سن بلوغ و حتی دختران کوچکی که در «سن دوره حضانت»می باشد.این لایحه نقض صریح و آشکار حقوق کودکان،دختران خردسال و در نهایت حقوق بشر است که تناقض و مغایرت صریح با کنوانسیون های بین المللیِ حقوق کودک دارد.»
 
 
ازدواج پدرخوانده و دخترخوانده،قانونی که تا دیروز در چهارچوب قوانین کشور جایگاهی نداشت ،اما از این پس با تصویب لایحه حمایت از کودکانِ بی سرپرست و بد سرپرست اجراء می شود! این لایحه از سال( 1388) در انتظار تصویب بوده و در سال(1391) مصوب گردید!
 
 
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تاریخ(29،11،1391) ماده( 22)  و تبصره(2) قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست را اصلاح نمودند که پس از تأئيدیه شورای نگهبان به منظور اجراء به دستگاه قضایی و دیگر سازمان ها و نهادهای مربوطه ابلاغ گردید.
 
- به موجب ماده(22) این لایحه که مقرر می دارد:«پس از صدور حکم قطعیِ سرپرستی،مواد حکم از سوی دادگاه به اداره ثبت احوال و اداره بهزیستی مربوطه ابلاغ می شود.اداره ثبت احوال مکلف است نام و نام خانوادگی کودک یا نوجوانِ تحت سرپرستی و هم چنین مفاد حکم سرپرستی را در اسناد سه جلدی و شناسنامه سرپرست یا زوجین سرپرست وارد کند».
 
 
- کودک یا نوجوان می تواند پس از رسیدن به سن(18) سالگی خود تقاضای صدور شناسنامه جدیدی برای خود با درج نام و نام خانوادگیِ والدینِ واقعیِ وی را در صورت معلوم بودن و یا نام خانوادگیِ مورد «درخواست» در صورت نامعلوم بودن نام واقعی از اداره ثبت احوال نماید.
 
در نخستین مصوبه اصلاحیه ازدواج سرپرست با فرزند خوانده ممنوع شده بود اما در دومین مصوبه که در اسفند( 1391)  در مجلس به تصویب رسید،ازدواج با فرزند خوانده مشروط گردید. اما در نهایت به تصویب رسید!
ماده(27)  لایحه حمایت از کودکان تصریح می نماید:«ازدواج چه در «زمان حضانت» و چه پس از آن
 بین سرپرست و فرزند خوانده ممنوع است«مگر»اینکه دادگاه صالح پس از نظریه مشورتی سازمان بهزیستی این امر را به مصلحت فرزندخوانده تشخیص دهد»!
 
 
تعریف کودک/ فرزند از منظر حقوقی
به استناد قانون مدنی در ایرن،فرزند به کسی اطلاق می شود که با والدین خود رابطه خونی و نسبی داشته باشد.اگر تولد کودک ناشی از رابطه مشروع و قانونی باشد«فرزند قانونی»و درغیر این صورت«فرزند طبیعی»یا«فرزند نامشروع»خوانده می شود.
 
ممکن است افرادی تحت تأثیر عواملی از قبیل نداشتن فرزند،کمک به همنوع،حمایت از کودکان یتیم و....کودکانی را به عنوان فرزند پذیرفته و متعهد شوند که مانند فرزند واقعی خویش با آنان رفتار نمایند،به این عمل اصطلاحاً«فرزندخواندگی»گویند.رابطه«فرزندخواندگی»وضوابط ایجاد آن و
تکالیف پدرومادر سرپرست(پدرخوانده) و کودک(فرزندخوانده)طبق قوانین مشخص و معین می کند.
 
تعریفوسابقهتاریخی
پذیرش کودکان به فرزندی در سیستم های حقوقیِ کشورهای مختلف جهان به شیوه های متفاوتی انعکاس یافته و در ارتباط با آن تعاریف گوناگونی ارايه شده است و از جمله در حقوق مدنی ایران،فرزندخواندگی این گونه تعریف شده است:«فرزند خواندگی آن است که کسی را که«فرزند طبیعی»او نیست به فرزندی بپذیرد.فرزند خواندگی در صورتی که به رسمیت شناخته شده باشد،«نوعی»قرابت ایجاد می کند که صرفاً حقوقی است و نه طبیعی.به عبارت دیگر با قبول فرزندخواندگی،قانون یک رابطه مصنوعیِ پدر،فرزندی یا مادرفرزندی بین دو فرد را ایجاد می کند».
 
در ایران باستان به ویژه در زمان ساسانیان فرزندخواندگی مورد پذیرش و مرسوم بوده است.خصوصاً با توجه به نقشی که دین زرتشت در آن ایام داشت و اعتقاداتی که زرتشتیان در خصوص فرزندخواندگی دارند و فرزند خوانده را در«حکم»فرزند حقیقی دانسته و آثار رابطه پدروفرزندی را بر آن حاکم می دانند.نهاد فرزندخواندگی دارای جایگاه ویژه ای بوده است.چنانکه در این خصوص گفته شده است:«زرتشتیان معتقد بودند که فرزند عنوان پُل صراط را دارد و کسی که فرزند نداشته باشد قادر نیست در روز قیامت از پل صراط بگذرد.بنابراین،کسانی که صاحب فرزند نبودند برای رفع این نقیصه و طلب آمرزش و عبور از پل مزبور،«فرزند بَدَلی»برای خود  انتخاب می کردند».
 
فرزندخواندگیواسلام
در اسلام با نزول آیه (4) سوره احزاب و قضیه زیدبن حارث،این موضوع که فرزند خوانده در حکم فرزند واقعی باشد اساساً نفی گردید.
نفی فرزند خواندگی و داستان زیدبن حارث،اینگونه بوده است:زیدبن حارث بن شراجیل کَلبی از قبیله بنی عبدود بوده که پیغمبر پیش از بعثت او را از جمله اسیران جاهلیت در بازار عکاظ خرید و آزاد ساخته و به پسری خود برگزیده(فرزندخوانده) و در اسلام میان او و حمزه بن عبدالمطلب مواخات قرار داده بود.پیغمبر،زینب دختر جَحش را برای زید خواستگاری و عقد نمود.پس از مدتی که زینب در خانه او بود،با زید اختلاف پیدا کرد و زید او را طلاق گفت و پیغمبر او را به زنی گرفت.این اقدام که بر خلاف عرف و عادت عرب بود و گفتگوهایی به میان آورده،جهودان ومنافقان طعنه زدند و گفتند که محمد مارا نهی می کند از اینکه زن پسری را به زنی بگیریم ولی او با زن پسر ازدواج نمود.و چون این سخنان به میان آمد،آیه(4) از سورهٔ احزاب نزول یافت که.....و ماجعل ادعیائکم ابناء کم مولکم بافوا هکم و الله یقول الحق و یهدی السبیل،ادعوهم لابائهم هوا قسط مندالله فان لم تعلموا فاخوانکم،فی الدین و موالیکم:«خداوند،پسر خواندگان را پسرانِ شما قرار نداده،این قولی است که به زبان می گوئید نه امری باشد کاشف حقیقت.لیکن خداوند حقیقت می گوید و راه را می نمایاند.پسرخواندگان را به نام«پدرانشان»بخوانید اگر پدر ایشان را بدانید(بشناسید)و گرنه برادران«دینی»شما و موالی شما می باشند.
بنابراین در اسلام و به حکم نص صریح  آیات( 4) و(37) از سوره احزاب،نهاد فرزندخواندگی وجود ندارد و فیمابین کودک(فرزندخوانده)وخانواده ای که سرپرستی اورا بر عهده گرفته،هیچ گونه قَرابتی ایجاد نشده و در برگیرنده آثاری از قبیل حُرمت نکاح،وراثت و الزام به انفاق و...نیست و تنها امری اخلاقی و تعهدی انسانی تلقی می گردد.
به این معنی که فرزندخوانده مانند فرزند واقعی از آثار پدروفرزندی برخوردار نبوده و آثار حقوقی از قبیل توارث و غیره بر آنها مترتب نمی باشد.اگر چه در تعالیم اسلام مسأله رسیدگی به ایتام و کودکان بدون سرپرست مورد توجه قرار گرفته است.
 
بدین سیاق، برخورداری از حقوق مکتسبه کودک از والدین با وجود رابطه«نَسَب مشروع»برقرارمی شود و چون بین فرزندخوانده و افراد متقاضی کودک رابطه نَسَبی وجود ندارد و از حیث نسبت به یکدیگر بیگانه اند،بنابراین نمی توانند به مانند سایر متولدین از والدین حقوقی مانند ارث و....داشته باشند.
یعنی با توجه به اینکه ارث در قانون ایران براساس موازین شرعی تدوین و تصویب شده است و حسب موارد مندرج در قانون مدنی در مبحث ارث،افراد یا به «سَبَب و یا به نَسَب» از متوفی ارث می برند و کودک مورد سرپرستی فاقد دو شرط یاد شده است.
 
فرزندخواندگیدرحقوقایران
با توجه به آنچه که در بالا بیان گردید،در حقوق ایران نهادی به عنوان فرزندخواندگی بدین مفهوم که فرزندخوانده از هر حیث در حکم فرزند واقعی باشد و از آثار رابطه بُنوت بهره مند شود،وجود ندارد.اما با توجه به این که نوع دوستی و کمک به نیازمندان از عناصر اصلی فرهنگ ایرانی و تعالیم
اسلامی می باشد.مورد ضرورت رسیدگی به ایتام و کودکان بدون سرپرست مطرح گردیده است.
 
در این خصوص مقررات مدونی به منظور سرپرستی کودکان بی سرپرست وضع گردیده و اجراء می شود که بعضاً از آن به فرزند خواندگیِ ناقص تعبیر می شود.این مقررات در قانون اساسی و قوانین عادی انعکاس یافته است.
 
به موجب بند دوم از اصل بیست و یکم قانون اساسی جمهوری اسلامی:«دولت موظف به حمایت از مادران و کودکان بدون سرپرست گردیده است».
 و قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست مصوب سال(1353) نیز به «منظور تأمین منافع مادی و معنوی آنان، شرایط خاصی را برای خانواده هایی که می خواهند سرپرستی کودکان بدون سرپرست را به عهده بگیرند وضع نموده است».
 
همچنین به موجب ماده واحده مصوب سال(8،1،1362) قانون تأمین زنان و کودکان بی سرپرست:«دولت نسبت به تضمین بیمه و رفاه زنان و کودکان بدون سرپرست مکلف گردیده است».
فراتر از این قوانین، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب (1381). و اما
ماده(4)  قانون حمایت از خانواده مصوب(1،12،1391)مجلس شورای اسلامی که اشعار می دارد:«آنان که به هر علتی از داشتن فرزند محروم هستند با داشتن شرایط لازم،متقاضی کودکِ فاقد سرپرست از دادگاه خانواده.....»یا با تحویل کودک به صورت آزمایشی و سپس با حکم سرپرستی نیاز و خلاء نداشتن فرزند،جبران و در نهایت مرتفع می شود.از سویی کودکی که به هر دلیل فاقد سرپرست بوده و در مراکز مخصوصی به صورت جمعی با سایر کودکان زندگی می کند و وجود فردی را به عنوان پدر و شخص دیگری را به عنوان مادر در نهاد خانواده حس نکرده است،با پذیرفته شدن به سرپرستی توسط متقاضی مانند سایر کودکان،وجود مردی را به عنوان پدر و زنی را به عنوان مادر در کنار خود می بیند و مانند سایر کودکان به موقع به مدرسه می رود.زمانی که فرزندخوانده از سن کم به فرزندخواندگی پذیرفته می شود،سرپرستانِ خود را به عنوان والدین«حقیقیِ»خود می پذیرد و از این حیث کمبود مِهر او در دوران کودکی جبران می شود.
 
ماده(5) قانون یاد شده نیز مقرر می دارد:«دادگاه در صورتی حکم سرپرستی صادر خواهد کرد که درخواست کنندگانِ سرپرستی به کیفیت اطمینان بخشی در صورت فوت خود،هزینه تربیت و نگهداری و تحصیل کودک را تا رسیدن به سن بلوغ تأمین کنند.در تبصره این ماده نیز آمده است:«هرگاه وجوه یا اموالی از طرف زوجین سرپرست به کودکِ تحت سرپرستی صلح شده باشد در صورت فوت کودک،وجوه و اموال یاد شده از طرف دولت به زوجین سرپرست تملیک خواهد شد».البته در برخی موارد مشاهده شده است که پس فوت فرزندخوانده دولت اموال برجای مانده از وی را تصاحب می نماید!
 
صدور حکم سرپرستی و حتی صدور شناسنامه جدید برای کودک با مشخصات زوجین سرپرست و نام خانوادگی زوج،موجب قطع رابطه خویشاوندیِ کودک با پدر و مادر «واقعی» وی نخواهد شد.بل، بند(3) از ماده(16) قانون یاد شده،امکان فسخ سرپرستی در اثر توافق با پدرو مادر واقعی کودک را مطرح نموده است.
بنابراین«حکم سرپرستی به هیچ وجه آثار قرابتِ کودک با ابوین(پدرومادر)و بستگان واقعی وی را زائل نمی سازد و تمام آثار قانونی قرابت واقعی از قبیل منع ازدواج با اقارب نَسَبی و رضاعی و ارث بردن فرزند از ابوین واقعی و اقارب و متقابلاً ارث بردن نامبردگان از فرزند هم چنان باقی خواهد بود و بدین جهت است که«حکم سرپرستی موجب می شود که اقتدار پدرو مادر حقیقی در باب نگاهداری و تربیت فرزند به سرپرست منتقل شود، اگرچه سایر آثار قرابت به قوه خود باقی می ماند.
بنابراین:
ـ فرزندخوانده نمی تواند با خویشان نسبی و رضاعی خویش(در حدود ممنوعیت های قانونی)نکاح کند و حکم سرپرستی هیچ تغییری در منع قانون گذاری نمی دهد
ـ فرزند خوانده از اقوام(واقعی)خود ارث می برد و ترکه او نیز با رعایت قواعد ارث به آنان می رسد.بنابراین هرگاه عین اموالی که زوج سرپرست به فرزندخوانده بخشیده اند موجود باشد به خودشان باز می گردد و جزء ترکه به وارث منتقل نمی شود.
ـ احکام مربوط به الزام انفاق در روابط بین فرزند خوانده و پدرو مادر و اجداد واقعی اجراء می شود،منتها زمانی که کودک به سرپرستی نیاز دارد،زوجین سرپرست در اجرای این تکلیف مقدم بر آنان هستند.
 
آثارحکمسرپرستی
حکم سرپرستی تنها نسبت به کودک و خانواده سرپرست مؤثر است و نسبت به اشخاص ثالث اعتباری ندارد.یعنی فرزند قانونی و حکمیِ(نه طبیعی و واقعی)خانواده می گردد،اما رابطه ای با سایر افراد خانواده از قبیل جد پدری پیدا نمی کند.بنابراین در صورت فوت پدر،جد پدری،ولایت قهری بر چنین کودکی نداشته و باید برای او قیم معین کرد.
یکی از آثار حکم سرپرستی پس از حضانت،ولایت و وراثت، حرمت نکاح است ـ به موجب مقررات قانون مدنی تنها قرابت«نسبی،سببی و رضاعی»از موانع نکاح است به ویژه که این امر یعنی نکاح با فرزندخوانده، در شرع اسلام(قرآن،سوره احزاب آیات ۴و۳۷)عملی جایز است.اگرچه به علت رعایت اخلاق عمومی چنین ازدواجی غیر قانونی است.
 
شایان یادآوری است،مسأله«رضاع»در علم حقوق فقهی (فقه امامیه) تحت عنوان فرزند رضاعی که بیانگر یک رابطه والدینی با فرزند شیرخواری است که صرفاً و تحت شرایطی از شیر مادری(زن)تغذیه نموده، مطرح است که در نوشتاری دیگر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
 
 
سخنپایانی
با توجه به اینکه به موجب تبصره ماده(27) این لایحه،قانون گذار تعیین صلاحیت را به دادگاه سپرده و باز هم، تصور اینکه چنین ازدواجی مطرح است،منافع کودک را به خطر می اندازد در صورتی که همان گونه که در سطوح بالا بیان گردید قرار است کودک با فرزندخواندگی در شرایط ایمن باشد.
اکنون پرسش این است که داگاه بر پایه کدام مصلحت چنین تصمیمی می گیرد؟اگر چنانچه سرپرست بدون رأی دادگاه چنین ازدواجی انجام داد،حکم این ازدواج چیست؟ ضمانت اجرای این قانون چه خواهد بود؟و نیز در تبصره( 2) ازماده(22)  لایحه آمده است:«در قسمت توضیحات شناسنامه زوجین سرپرست نام و نام خانوادگی کودک یا نوجوان تحت سرپرستی و فرزندخوانده بودن وی نیز قید شود».
 
بنابراین  با توجه به درج این جزئیات در شناسنامه،از یک فراز فرزندخوانده بودن کودک علنی می شود و در صورتی که پدرومادری هم داشته بر اساس این لایحه نام پدرومادر «واقعی»در کنار نام سرپرستان قید می شود به این ترتیب از دیگر فراز دلائلی هم چون حفظ منافع کودک و جلوگیری از ازدواج با محارم برای تدوین این اصلاحات عنوان می گردد.
در ارتباط با درج اسامی در شناسنامه،اساساً نظر بر این بوده است که در شناسنامه کودک تنها
شماره و تاریخ صورت جلسه فرزندخواندگی ثبت گردد.
 
در همین خصوص،در تاریخ(7،7،1392)موسی قربانی قاضی دیوان عالی کشور تصریح کرده است:«ازدواج با فرزندخوانده اگر چه به لحاظ عرفی تنش زاست،اما اشکال شرعی ندارد.وی افزوده است:«از لحاظ شرعی افراد می توانند با کسانی که جزء محارم سببی و نسبی آنها نباشند،ازدواج کنند که این امر از لحاظ منطقی و عرفی محدودیت هایی را در بر دارد و این فرزندخواندگی نیز جزء این موارد است.به طور مثال،فردی میانسال که با حسی پدرانه فرزندی را به فرزندخواندگی قبول می کند،پس از مدتی تبدیل این حس پدرانه به حس عاشقانه، می تواند برای وی و جامعه تنش زا باشد.به طور حتم شورای نگهبان مسأله امکان ازدواج با فرزندخوانده را تأئید می کند چرا که این امر خلاف شرع نبوده و در قانون نیز منع نشده است».
 
به هر روی هدف از تصویب این لایحه می‌توانست مواردی باشد که به شرح ذیل خلاصه می گردد:
ـ پر رنگتر نمودن نقش قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست مصوب سال۱۳۵۳
ـ امکان واگذاری سرپرستی دائمی کودکان بدسرپرست پس از یکسال
ـ واگذاری سرپرستی کودکان بدون سرپرست به زنان بدون همسر(زنان بالاتر از سی سال و مجرد)و زن و مرد دارای یک فرزندخوانده
ـواگذاری سرپرستی کودکان بدون سرپرست به ایرانیان مقیم خارج از کشور
ـممنوعیت ازدواج فرزندخوانده با پدرخوانده و یا مادرخوانده
که در واقع این دو ماده (22)و(27)، (جنجال برانگیز) از این لایحه آسیب های جبران ناپذیری را از حیث اخلاقی،روانی و اجتماعی به کودکانِ فرزندخوانده وارد می نماید.
 
 
بدین اعتبار و بنابه آنچه پیش گفته؛ باور این قلم بر این امر استوار است که:«تصویب چنین قانونی نقض آشکار حقوق زنان و کودکان است،قانونی است که برگرفته از تفکر اندیشه مردسالار،آنکه می خواهد یک ارتباط خاص برقرار کند مرد است،قاضیِ تشخیص دهندهِٔ «مصلحتِ»فرزندخوانده مرد است و قدرمتیقن قاضی ای هم که رأی و حکم ازدواج صادر می نماید وجود دارد.
فراتر از این تصویب تبصره ماده(27) این لایحه، افزون بر بهره وری  جنسی از کودکان،مصداق بارزخشونت آشکار جنسی علیه دختران خردسال بی سرپرست زیر سن بلوغ و حتی دختران کوچکی که در «سن دوره حضانت»می باشد.این لایحه نقض صریح و آشکار حقوق کودکان،دختران خردسال و در نهایت حقوق بشر است که تناقض و مغایرت صریح با کنوانسیون های بین المللیِ حقوق کودک دارد.»
 
بدین اساس،این مسأله بیانگر یک سویه و یک جانبه نگریستنن مجلس شورای اسلامی به این موضوع است و تنها مسائل شرعی را مطمح نظر داشته و از مسائل مهم اخلاقی،روانی و اجتماعی را غفلت ورزیده است.
 
 نیره انصاری،حقوقدان،نویسنده و پژوهشگر و کوشنده حقوق بشر
31،7،2018 میلادی
برابر با9،5،1397 خورشیدی
 

منبع:پژواک ایران


فهرست مطالب نیره انصاری در سایت پژواک ایران 

*رویکردهای نژادپرستانه منشا بروز جنگ‌های زیادی در طول تاریخ بشریت بوده است  [2024 Mar] 
*حکم شلاق و رنجی که از «درد شمشیر بدتر»است!  [2024 Feb] 
*روز بین المللی مبارزه با ناقص سازی جنسی زنان  [2024 Feb] 
*جایگاه اقلیت‌ها از منظر حقوق بین الملل  [2023 Dec] 
*دادگاه استیناف/تجديدنظر در سوئد حكم حبس ابدِ حميد نوري عباسي را اِبرام و تاييد نمود!  [2023 Dec] 
*دهم دسامبر روز جهانی حقوق بشر و زنانه شدنِ مهاجرت/پناهندگی  [2023 Dec] 
*از ترک مخاصمه تا قرارداد صلح  [2023 Dec] 
*روز جهانی معلولان(3 دسامبر) و مشکلات زنان معلول  [2023 Dec] 
*حق مسکن در قوانین ایران چگونه تعریف شده است؟  [2023 Oct] 
*10 اکتبر روز جهانی مبارزه علیه مجازات مرگ/اعدام  [2023 Oct] 
*زن از حیات برهنه تا ترازملی  [2023 Oct] 
* در دفاع از استقلال کانون وکلا و وکلای دادگستری در مقابل دخالتهای مجلس و قوه قضاییه رژیم اسلامی  [2023 Aug] 
*لايحه عفاف و حجاب؛ عاملى براى گسترش سركوب و خشونت در جامعه  [2023 Aug] 
* استعمار فرانو، نارسمیت بخشی به تمامیت ارضی!  [2023 Jul] 
*جرم سب النبی، تسلیم و مطیع یا عقلانیت انتقادی؟  [2023 Jun] 
*ارشاد و امنیت اخلاقی چه نسبتی با گردن شکستن دارد ؟  [2023 Jun] 
* آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی /میدانی لُمپنیسم  [2023 Jun] 
*شیوع ایدز در میان کودکان کار و خیابان در ایران اسلامی  [2023 Jun] 
*مجازات اعدام در نظام‌های قضایی معیوب!  [2023 May] 
*منت «عفو رهبری» بر سر معترضان آزاد شده!  [2023 Apr] 
*زنان محل اقتدار یک نظام  [2023 Apr] 
*از منشور مهسا تا شورای حقوق دانان  [2023 Mar] 
*قانون اساسی چه نسبتی با فلسفه سیاسی دارد؟  [2023 Mar] 
* دعوت از جامعه نخبگانی هسته نخبگانی زن، زندگی، آزادی  [2023 Mar] 
*از اعدام تا انقلاب حق  [2023 Mar] 
*کنفرانس امنیتی مونیخ و تبعات آن بر جنبش «زن، زندگی، آزادی»  [2023 Feb] 
*تحریم سپاه پاسداران انقلاب «اسلامی» در قوانین بین الملل  [2023 Jan] 
*اعدام یا قتل حکومتی!  [2022 Dec] 
*امنیت از منظر حقوق بین الملل  [2022 Dec] 
*از شهروند خبرنگار تا نشست ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل   [2022 Nov] 
*كودك سرباز، اُبژه اى مؤمنان و نظام؛ مغاير با حقوق كودك  [2022 Nov] 
*حمله نیروهای سرکوبگر به وکلای دادگستری  [2022 Oct] 
*قتل دولتی و سیستماتیک «مهسا/ژینا امینی» آستانه «پیکِ» خشم جامعه  [2022 Sep] 
*تبعیض ناروا و فقر«هلوکاست بی صدا» در سیستان و بلوچستان!  [2022 Sep] 
*30 آگوست روز جهانی ناپدیدشدگان قهری  [2022 Sep] 
*مرگ معطوف شخص است و نه ساختار!   [2022 Aug] 
*اختلاس یا جرم یقه سفیدها در صندوقهای بازنشستگی  [2022 Aug] 
*آیا قانون اساسی مشروطه،قانونی مدرن بود؟   [2022 Aug] 
*مجتمع متروپل آبادان / جان شهروندان هزینه شهرداری‌ها   [2022 Jul] 
* لایحه حمایت از ماموران نظامی یا هراس از قدرت مردم؟!  [2022 Jun] 
*کودکانِ زنانِ محبوس و بازتولید مجرمان  [2022 Jun] 
*سیاست گرسنه سازیِ نظام اسلامی، خیزش دوباره دلاوران ایران  [2022 May] 
*اول ماه مه روز بین‌المللی کارگر   [2022 May] 
*یک بام و دو هوا در سوئد و مکتب کپنهاگ  [2022 Apr] 
*حکایت خود ببُری، خود بدوزی، خود بپوشانی   [2022 Apr] 
*پاشیدن اسپری فلفل به صورت زنان یا جامعه؟!  [2022 Mar] 
*محاکمه حمیدنوری/عباسی، وارونه گویی و ادعاهای کاظم غریب آبادی  [2022 Mar] 
*تجاوزروسیه به اوکراین، پرتابه ها، سلاح ها  [2022 Mar] 
*«حق مرخصیِ زندانیان»  [2022 Feb] 
*«لایحه صیانت، کرامت و تأمین امنیت بانوان در مقابل خشونت»  [2022 Feb] 
*از کاپیتولاسیون تا تاسیس کنسولگری چین در بندرعباس   [2022 Jan] 
*مکانیسم های حقوقی جدید آب و محیط زیست در حکمرانی های جدید   [2022 Jan] 
*فمیسید و نقض حقوق بشر در ایران در 2021   [2021 Dec] 
*حقابه از شیخ بهایی، گلوله های ساچمه ای تا حکمرانی مطلوب   [2021 Dec] 
*قانون افزایش جمعیت یا بارداری اجباری!   [2021 Nov] 
*چرا مردان/همسران قاتل مجازات نمی شوند؟  [2021 Nov] 
*قسامه، حکمی مرگبار در نظام قضایی ناکارآمد ایران   [2021 Nov] 
*بی کیفرمانی، اصل صلاحیت قضایی، ناقضان حقوق بشر در ایران، حمید نوری/عباسی، وجدان حقوقیِ جهانی  [2021 Nov] 
*وندالیسم،Vandalism، حکومت اسلامی و آرامگاه کوروش  [2021 Oct] 
*وکیل بدون حق!   [2021 Oct] 
* (۱۷ اکتبر) روز جهانی مبارزه با فقر و گرسنگی ! یا هولوکاست بی‌صدا  [2021 Oct] 
* مقایسه نظریه های حقوقی احمد کسروی در هشتاد سال پیش با قوانین امروز در ایران   [2021 Oct] 
*روزجهانی کودک( ۸ اکتبر) و کودک فروشی در ایران!   [2021 Oct] 
*آدم ربایی و جرایم مشابهِ برون مرز  [2021 Sep] 
*حقوق متهمین/ محکومان بیمار   [2021 Sep] 
*«هک کردنِ دوربین های زندان اوین ابتذال شر!»   [2021 Aug] 
*از تحلیف ابراهیم رئیسی تا محاکمه حمید نوری در سوئد   [2021 Aug] 
*«مرزبانی فضای مجازی» یا «ساختارِاستمرارِآزادی ستیزی»!   [2021 Jul] 
*قیام تشنگان آزادی!   [2021 Jul] 
*گرداندن متهمان در خیابان؛ قوانین داخلی و اسناد بین المللی  [2021 Jul] 
*جایگاه قاضی در استانداردهای بین المللی   [2021 Jun] 
*۲۶ ژوئن، روز جهانی حمایت از قربانیان شکنجه  آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی/ حقوقی  [2021 Jun] 
*سقوط دولت استفان لوون در سوئد   [2021 Jun] 
*حکومت هیچ نیست، مگر دستیار حکمران/مردم   [2021 Jun] 
*تعارض بین عقلانیت مجلس و شورای نگهبان/ انتصابات  [2021 Jun] 
*فقد قوانین حمایتی از محیط بانان در ایران   [2021 May] 
*مسئولیت دولتها نسبت به بحران در خاورمیانه!   [2021 May] 
*شورای نگهبان و حیطه قانون گذاری  [2021 May] 
*اول ماه می روز جهانی کارگر  [2021 May] 
*سازمان دول یا سازمان ملل؟  [2021 Apr] 
*حاکمیت قانون اساسی و چه باید کرد   [2021 Apr] 
*تحلیلی بر چگونگی تنظیم و تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی و ایرادهای وارده بر آن   [2021 Apr] 
*اخراج کودکان متولد در سوئد  [2021 Apr] 
*قرارداد 25 ساله نظام اسلامی با چین و کشتی های صیادی ترال نابودی صیادان نوار جنوب ایران!   [2021 Apr] 
*شکنجه در ایران: بررسی حقوقی و  بهداشتی  [2021 Mar] 
*نقدي بر مقاله «قانون اساسي خواهان دموكرات» به قلم جناب عبدالحميد وحيدي، حقوق دان و وكيل دادگستريِ ايران و فرانسه!  [2021 Mar] 
* شکنجه و قوانین بین‌المللی   [2021 Mar] 
* بايكوت و ممنوعيت خريد و ورود واكسن كرونا توسط آرهبر جمهوري اسلامي!   [2021 Feb] 
*حقوق شهروندی و Statelessness در حقوق بین الملل  [2021 Feb] 
*نقدی بر مجازات های صلب و رجم در قوانین اسلامی و مقایسه آنها با استانداردهای حقوق بشری بین المللی  [2021 Jan] 
*قانون درباره ی موضوع استراق سمع/EAVESDROPPNING چه میگوید؟  [2021 Jan] 
*«لایحه صیانت، کرامت و تأمین امنیت بانوان در مقابل خشونت»  [2021 Jan] 
*بایکوت خرید و ورود واکسن توسط یک فرد سایکوپات و روانپریش   [2021 Jan] 
*جانشینی خامنه ای و جدال روحانی و مجلس  [2020 Dec] 
*گروگانگیری در حقوق بین‌الملل فصل پایانی [2020 Dec] 
* روز جهانی معلولان(3 دسامبر) و مشکلات زنان معلول  [2020 Dec] 
*تجاوز به عُنفِ زنان در جنگ در حقوق بین‌المللی کیفری  ۲۵ نوامبر روز جهانی خشونت علیه زنان  [2020 Nov] 
*سیاست انکار و تهدید! آبان 98   [2020 Nov] 
*سیاست انکار و تهدید!  [2020 Nov] 
*نظام انتخاباتی در امریکا، دموکراسی یا الیگارشی؟   [2020 Nov] 
*«حق» مقدم بر «اصل» مناقشه ارمنستان و آذربایجان   [2020 Nov] 
* تروریسم وطنی و قرارداد بارسلونا(1995)  [2020 Oct] 
*(FIDH) ائتلاف جهانی علیه مجازات اعدام (WCADP)  [2020 Oct] 
*«دولت یعنی ما»!   [2020 Sep] 
*روشن‌فکر حقوق دان، انقلاب حقوقی و تدوین قانون اساسی نوین فصل پایانی  [2020 Sep] 
* حقوق دان روشن‌فکر، قتل نویدافکاری و انقلاب حقوقی! فصل دوم   [2020 Sep] 
*«عدالت جنسیتی» مدل خانم معصومه ابتکار!   [2020 Sep] 
*از قربانیان نرون تا جلادان اسلامی در ایران!   [2020 Sep] 
*حقوق دان روشنفکرو روشن‌فکر حقوق دان بخش نخست   [2020 Sep] 
*تعرض جنسی جرم ست!   [2020 Sep] 
*رد تحریم تسلیحاتی نظام فقاهتی ومکانیسم ماشه!   [2020 Aug] 
*منافع ملی و ممنوعیت هر نوع تجاوز به منابع طبیعی  [2020 Aug] 
*نافرمانی مدنی و ارتش مردمی   [2020 Jul] 
*آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی/حقوقی « منافع ملی؛ National Interest»  [2020 Jul] 
* از محفل های مطالعه تا ابهامات قتل اولوف پالمه دموکراسی  [2020 Jun] 
*جرم سیاسی و بیستم ژوئن،سی ام خرداد روزجهانی حمایت از زندانیان سیاسی  [2020 Jun] 
*پدرسالاری، زن کُشی!   [2020 Jun] 
*جنگلها پیش از ملتها و بیابانها پس از ملتها!  [2020 Jun] 
* نظام فقاهتی در ایران حامی قتل های خانوادگی!   [2020 Jun] 
*جنگ خاموش آب بین ایران و افغانستان آب در برابر مهاجران!  [2020 May] 
* روز جهانی کارگر، کارگر از قرون وسطا، کرونا ویروس و بیکاری زنان   [2020 May] 
*از تخلفات پزشکی تا گفتار وزیرامور خارجه آمریکا در مورد خلیج فارس  [2020 May] 
*حاکمیت جهانی، کرونایوروس و بیوتروریسم سفید!  [2020 Apr] 
*حاکمیت جهانی، کروناویروس و بیوتروریسم سفید!   [2020 Apr] 
*گلوبالیزیشن و حاکمیت دولت ها   [2020 Apr] 
*کرونا ویروس و مسئولیت حقوقی و... نظام فقاهتی در ایران  [2020 Apr] 
* روز جهانی رفع تبعیض نژادی(21 مارش) بخش پایانی   [2020 Mar] 
*روز جهانی رفع تبعیض نژادی (21 مارش)   [2020 Mar] 
*کرونا ویروس اسلامی و حق بر حیات و حق برسلامت  [2020 Mar] 
*قانون صنعت ملی شدن نفت   [2020 Mar] 
*روز جهانی زن، دیه [نا]برابر زن در حوادث از جمله سرنگونی هواپیما با شلیک موشک  [2020 Mar] 
*به مسلخ رفتن حق دفاع توسط نظام فقاهتی   [2020 Mar] 
*بایکوت انتخابات/ انتصابات اسفندماه (98)   [2020 Jan] 
*(24 ژانویه) روز جهانی وکلای در خطر   [2020 Jan] 
*«خطای انسانی» و دروغهای نماینده خدا!   [2020 Jan] 
*از خشونت و کشتار تا حکومت نظامی در ایران   [2020 Jan] 
*از رؤیای هلال شیعی تا شورای امنیت سازمان ملل متحد   [2020 Jan] 
*اینستکس ناکارآمد!   [2019 Dec] 
*شر اهریمنی یا موجود شیطانی آبان(1398)   [2019 Dec] 
* تقاضای حقوق دانان و وکلای خارج از ایران در خصوص ارجاع پرونده نقض حقوق بشر در ایران به «شورای امنیت   [2019 Dec] 
*دستور شلیک کور یا کشتار جمعی!  [2019 Dec] 
*معترضان اغتشاشگر واشرار نیستند! بخش پایانی   [2019 Dec] 
*معترضان اغتشاشگر و اشرار نیستند  [2019 Dec] 
*اصل صلاحيت قضاییِ جهاني « اجرای عدالت»!   [2019 Nov] 
* قتل عام ارامنه و گذار از عصر کهن به عصر جدید!   [2019 Nov] 
*اندیشه های نوین کوروش بزرگ در پارگراف هایی از منشور   [2019 Oct] 
*بمب فسفری، آتش بس و ژینوساید نوین!   [2019 Oct] 
*آوارگی کردهای روژاوا و حمله نظامی ترکیه به این منطقه  [2019 Oct] 
*وارداتِ چمدانی دارو به ایران!‏   [2019 Oct] 
*10اکتبر2019 روز بین المللی ضد مجازات اعدام و گندیدگی در قانون  [2019 Oct] 
*آشنایی با اصطلاحات حقوقی و سیاسی سوسیالیسم و کمونیسم   [2019 Sep] 
*از گرسنگی ایرانیان تا قرارداد2016 ح.ا و چین ‏   [2019 Sep] 
*جدال بر سر ثروت یا دعوای طلبگی!‏   [2019 Aug] 
*تعظیم دولتمردان سوئدی به اسلامگرایان!   [2019 Aug] 
*پیش گفتاری، در راستای طرح پیشنهادی دو نهاد نظارت بر قانون اساسی و دادگاه عالی قانون اساسی  [2019 Aug] 
*قانون در ایران، مرگِ زندگی است! و تجاوز به « حق دفاع از ملت»  [2019 Aug] 
*حیثیت و پول (90) ساله پَر!‏   [2019 Aug] 
* تهدید و توسل به زور از منظر حقوق بین الملل و تهدید آمریکا توسط حسن روحانی!  [2019 Jul] 
* جادو و اهل هوا و قانون  [2019 Jul] 
*حاکمیت قانون در برابر حکومت خودکامه  [2019 Jul] 
*اهدای اعضای محکومان به اعدام الگو برداری از چین   [2019 Jul] 
*دیه برابر زن و مرد   [2019 Jul] 
* خطر جنگ و نقش حقوق بین الملل در حل منازعات بین‌المللی   [2019 Jun] 
*رد لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مرد خارجی توسط شورای نگهبان  [2019 Jun] 
*(20 ژوئن)، یادروز جهانی پناهندگان وهمبستگی با پناهجویان  [2019 Jun] 
*عدم تفکیک جرائم در زندانها و قتل زندانیان سیاسی   [2019 Jun] 
*بررسی جرم اسیدپاشی از نگاه فقه و قانون و قانون عدم ممنوعیت خرید و فروش آن   [2019 Jun] 
*از بی حقوق کارگران اقلیت دینی، ظلم بر وکلا تا روز جهانی محیط زیست ‏  [2019 Jun] 
*قاتل خودی بهره مند از وکیل گزینشی! کارگر وآموزگار اما فاقد حقوق!   [2019 May] 
*اظهارات مشاوررئیس جمهور ترکیه و پیوند آن با کنفرانس یالتا!  [2019 May] 
*حضور نیروهای نظامی آمریکا در خلیج فارس و دروغ [آقا] ی خامنه ای   [2019 May] 
*از متحدانِ جنگ نیابتی تا بن‌بست جمهوری اسلامی  [2019 May] 
*پیکاسو و اثری ضدجنگ!  [2019 May] 
*خشونت و ترور و گسترش حاکمیت خدا!   [2019 May] 
* بازداشت و محکومیت جولیان آسانژ در لندن و حقوق خبرنگاران  [2019 May] 
*(۱مای) روز جهانی کارگر از قرون وسطا، تا دستمزد کارگران در سال ۹۸  [2019 May] 
*سپاه تروریست معاهده وستفالیا مرگ امپراتوری مقدس   [2019 Apr] 
*مرمت کلیسای نتردام در پاریس و واگذاری غار علیصدر در همدان   [2019 Apr] 
*پُتکِ امنیت و مصلحتِ نظام یا اِشغالِ نظامی و قانون اساسی  [2019 Apr] 
*بیماری‌های عفونی پس لرزه های سیل  ورود نیروهای تروریستی حشدالشعبی و فاطمیون در ایران [2019 Apr] 
*از تسلط سپاه بر اقتصاد ایران تا قرار گرفتن در لیست تروریستی آمریکا  [2019 Apr] 
*حکایت «خود ببری، خود بدوزی، خود بپوشانی» و انفجار مین ها در مناطق سیل زده!  [2019 Apr] 
*تقارن12فروردین 1358جمهوری اسلامی‎ با روزکشتار ایرانیان( دوره هخامنشیان) توسط قوم یهود   [2019 Apr] 
* سیل ویرانگر در استان گلستان و فساد و سوء مدیریت نظام اهریمن  [2019 Mar] 
*از ملی شدن صنعت نفت توسط دکتر محمد مصدق تا جدال در نامگذاری خیابانها   [2019 Mar] 
*عدالتِ سربدار!   [2019 Mar] 
*نقدی بر مقاله:«قیم صغار...!»به قلم آقای محمدرضا روحانی، وکیل محترم دادگستری به مناسبت (8) مارش روز جهانی زن [2019 Mar] 
*عروسان داعشی، چالشی تازه برای اروپا و امریکا   [2019 Mar] 
*تجاوز به حق دفاع از (۱۳۵۸) تاکنون  [2019 Feb] 
*اعدام جوان دچار اختلال عقلی ‏   [2019 Feb] 
* بحث بر سر رد لوایح قانون مبارزه با پولشویی و حمایت از تروریسم در مجمع تشخیص مصلحت نظام  [2019 Feb] 
*از اعتراضات در زندان قرچک ورامین تا عفو عمومی  [2019 Feb] 
*‏(۲۴ ژانویه) روز جهانی وکلای در خطر   [2019 Jan] 
*از کنفرانس یالتا در جنگ دوم جهانی تا کنفرانس ورشو  [2019 Jan] 
*دو شورای نگهبان   [2019 Jan] 
*تفسیر مواد اعلامیه جهانگستر حقوق بشر  [2019 Jan] 
*مخالفت با رد لایحه ممنوعیت ازدواج کودکان  [2019 Jan] 
* ازچرایی خشونت بر زنان در فقه تا لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت   [2018 Dec] 
*تفسیر ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر  [2018 Dec] 
* به مناسبت (10) دسامبر روز جهانی حقوق بشر   [2018 Dec] 
*از تجاوز به عُنفِ زنان در جنگ در حقوق بین‌المللی کیفری تا نادیا مراد برنده جایزه نوبل صلح(2018)   [2018 Nov] 
*اعدام وحیدمظلومین و ایرادهای وارده ی قضایی در پرونده  [2018 Nov] 
*علت اصلی کمبود دارو، فساد دولتی واردات خودروهای لوکس و زین اسب است یا تحریم های امریکا؟ [2018 Nov] 
*از اشغال سفارت آمریکا تا دور دوم تحریم ها علیه جمهوری اسلامی   [2018 Nov] 
*از حقوق بشر کوروش تا حقوق بشر جمهوری استبدادی اسلامی   [2018 Nov] 
*از آزادی بیان تا قتل روزنامه نگاران در ایران و ترکیه  [2018 Oct] 
* ادعای پیروزی جمهوری اسلامی از حکم دادگاه لاهه!  [2018 Oct] 
*براندازی یا فروپاشی   [2018 Oct] 
*تروریسم در حقوق بین الملل‎ از فرقه حشاشین( حسن صباح) تا حمله مسلحانه در شهر اهواز   [2018 Sep] 
* ازمجازات اعدام در قرن هجدهم تا اعدام سه جوان کرد  [2018 Sep] 
*تاریخ پُر دست انداز فاشیسم! فاشسیم و راسیسم در آلمان بعد از جنگ جهانی دوم  [2018 Sep] 
* صنعت سکس از هندوستان تا مشهد (مقدس!)‏   [2018 Sep] 
*جان باختن فعالان محیط زیست در آتش سوزی مریوان و مسئولیت حقوقی و کیفری سپاه پاسداران   [2018 Sep] 
*قانون مبارزه با پولشویی(Financial Action Task Force )/FATF ومخالفت شورای نگهبان/ نظارت استصوابی   [2018 Aug] 
*فاجعه سینِما رکس آبادان جنایت علیه بشریت   [2018 Aug] 
* چگونگی الحاق دوباره بحرین به ایران   [2018 Aug] 
*نقش نظام مالی آمریکا بر جهان و تحریم های تازه علیه ایران   [2018 Aug] 
*شوراهای محلی شهری؛Local Goverment در حکومت سکولاردموکراتیک   [2018 Aug] 
* فرزند خواندگی و ازدواج سرپرست با فرزندخوانده در جمهوری اسلامی!   [2018 Aug] 
*تصویب قانون حمایت لایحه کودکان و نوجوانان و ایرادهای حقوقی وارده بر آن!‏   [2018 Jul] 
*تهدید آمریکا توسط حسن روحانی! و تهدید و توسل به زور از منظر حقوق بین الملل   [2018 Jul] 
* رژیم حقوقی دریای خزر وسهم مبهم ایران   [2018 Jul] 
*بحران آب در سیستان و بلوچستان و سیاست آبی افغانستان:آب در برابر مهاجران!  [2018 Jul] 
* بحران آب در جنوب ایران و قرارداد انتقال آب شیرین از ایران به کویت  [2018 Jul] 
*ِ باخت ِ نظام پاتریمونیال( پدرمیراثی) به خودش  [2018 Jul] 
*جرم سیاسی  [2018 Jun] 
* مرز آزادی بیان کجاست؟   [2018 Jun] 
*وکلای دولتی!‏ ‏  [2018 Jun] 
*‏از تجاوزجنسی به کودکان زیر سن قانونی (18) سال و پیوند آن سند2030 سازمان یونسکو ‏  تحلیلی حقوقی و فقهی در خصوص پرونده سعید طوسی  [2018 Jun] 
* نقش روشن‌فکر ونویسنده متعهد  [2018 Jun] 
*قانون اساسی، شهروند عصر جهانی  [2018 May] 
*از جداسازی و تقسیم بخش‌هایی از شهرستان کازرون تا مرگ صنعت نشر ‏در ایران   [2018 May] 
*قانون اوفک ‏  [2018 May] 
*‏ زمین‌های بایر و لم یزرع موسوم به اَنفال، شکستن سنگ مزارها و همچنین فروش نُخستین اقامتگاه ‏رضاشاه در تبعید ‏   [2018 May] 
*پیامدهای خروج آمریکا از برجام   [2018 May] 
*آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی ‏« پوپوليسم؛populism‏»‏ ‏  [2018 May] 
*پیش نویس قانون اساسی ایران آینده (بخش دوم)  [2018 Apr] 
*پیش نویس قانون اساسی ایران آینده  [2018 Apr] 
* خاورمیانه در سایه روابط بین الملل - نقش ایران و روسیه در بحران سوریه  [2018 Apr] 
*بررسی حقوقی اعدام بهمن ورمزیار  [2018 Apr] 
*وضعیت حقوقی سوریه از منظر حقوق بین الملل و مسئولیت مداخله دولت ها در این کشور  [2018 Apr] 
*تصویب قانون ازدواج با کودکان درکشور اروپایی سوئد!‏ ‏   [2018 Apr] 
*تدوین یک حکم شرعی «تعدد زوجات، چندهمسری و پولیگامی،Polygamy‏ در ‏پارلمان کشوراروپایی سوئد!‏  [2018 Apr] 
*بررسی ابعاد حقوقی رابطه همزیستی موسوم به ازدواج سفید در ایران  [2018 Apr] 
*امپراتوری هخامنشی و مدنیت و عدالت در اندیشه ی ایرانی   [2018 Apr] 
*کار فرهنگی و ادبیات علم ستیز« اقتصاد مال خر است»!   [2018 Mar] 
*وضعیت بحرانی آب و محیط زیست در ایران و عوامل عقب ماندگی انرژی پاک در ایران  [2018 Mar] 
*آزادی زن، آزادی جامعه!   [2018 Mar] 
*حاکمیت مذهب شیطان در ایران   [2018 Feb] 
* حق رای رأی؛ حق یا تکلیف؟ بخش نخست   [2018 Feb] 
*پیش‌زمینه ی قانون اساسی نوین سکولار دموکراتیک در ایران آینده   [2018 Feb] 
* فایده باوری، دموکراسی و رشد شخصیت انسان   [2018 Feb] 
*آشنایی با فرهنگ اصطلاحات حقوقی و سیاسی  [2018 Feb] 
*طراحی استمرار طلبان!‏  [2018 Feb] 
*ازحق رأی زنان انقلاب سفید تا رفع حجاب اجباری!‏ ‏  [2018 Jan] 
*حاکمیت قانون در برابر حکومت خودکامه بخش پایانی  [2018 Jan] 
*سوگندنامه بقراط و مسئولیت مدنی و کیفری پزشک ناظر قطع عضو!  [2018 Jan] 
*همانی جمهوری اسلامی با آلمان نازی!‏   [2018 Jan] 
*حق تعیین سرنوشت تجزیه طلبی نیست!‏   [2018 Jan] 
* تعارض اصولی از قانون اساسی با ولایت فقیه!‏   [2018 Jan] 
* بررسی جرائم «هاشمی شاهرودی عراقی» توسط دادستان کل آلمان!‏ ‏  [2018 Jan] 
*‏ تخریب اموال عمومی از منظر قانون تا نگرانی [آقا] ی روحانی!‏   [2018 Jan] 
*آشنایی با فرهنگ اصطلاحات سیاسی آزادی در سخنرانی فرانکلین دلانو روزولت  [2018 Jan] 
*از بی حقوقی مسیحیان تا لغو نمایندگی سپنتا نیکنام درجمهوری اسلامی!‏  [2017 Dec] 
*رضاضراب و دیگر یقه سفیدها بخش پایانی قوانین و مجازات ها   [2017 Dec] 
*رضا ضراب و دیگر یقه سفیدها! بخش چهارم   [2017 Dec] 
*رضاضراب و دیگر یقه سفیدها! بخش سوم   [2017 Dec] 
*رضا ضراب و دیگر یقه سفیدها! بخش دوم  [2017 Dec] 
*‏ ‏ رضا ضراب و دیگر یقه سفیدها!‏ بخش نخست  [2017 Dec]