روشنفکران دینی و مقدسات مردم
مجید محمدی

 مشکلی که جریان چپ مذهبی و روشنفکران و نواندیشان دینی دارند و موجب شده در جامعه‌ی ایران هم پایگاهی  مستحکم پیدا نکنند بی توجهی تام و تمام آنان به رنج‌هایی است که آدمیان عادی می کشند. هر وقت به آنها می گفتند “مردم کوچه و خیابان از بسیج و انصار به خاطر یک تار مو یا یک کاست موسیقی یا یک بطری شراب کتک و شلاق می خورند یا گزینش‌‌ها مردم را تحقیر می کنند” پاسخ این بود که “اینها مسائل اصلی نیست” و البته هیچ وقت حقوق شهروندان عادی مسئله‌ی آنها نبود. فساد و سوء استفاده از قدرت هم هیچگاه اولویت آنها نبود. نظامیگرایان از بی توجهی آنها به رنج‌های اقتصادی مردم بهره گرفتند و وعده دادند که پول نفت را سر سفره‌ی آنها می آورند که نیاوردند. آنها نیز شبیه به همپیمانان کارگزارشان به توزیع رانت و امتیاز می پرداختند و از منابع کشور در دوره‌ای که در قدرت بودند بهره می گرفتند.

 

حتی زمانی که بسیج و انصار در حکومت خامنه‌ای به سراغ آنها آمدند باز تلاش کردند با مذاکرات پشت پرده و احترام بیشتر به “مقدسات مذهبی” (بخوانید کاری نداشتن به حوزه‌ی اقتدار روحانیت و باورها و منافع آن) مشکلاتشان را حل کنند. حتی امروز که بسیاری از آنان به خاطر حفظ جانشان از ایران خارج شده‌اند باز توصیه هایی در باب عدم توهین به مقدسات می کنند.

 

نمایندگی مقدسات یا تحقیر شدگان

این جریان رانده از یک سو (اسلامگرایی حاکم) و مانده در حرکت به سوی دیگر (لیبرال دمکراسی) سه دهه است متوجه نشده بهترین نمایندگان دفاع از مقدسات و بهره برداری از آنها همان روحانیت و طرفدارانشان هستند و باید بگذارند این حیطه برای آنها بماند. اگر سمت و سویی نماینده نیاز داشته باشد کتک خوردگان و له شدگانند. اما میلیون‌ها کتک خورده و له شده و تحقیر شده نیز نمایندگانی که دغدغه‌ی اول آنها عدم توهین به مقدسات باشد نمی خواهند.

 

روشنفکران دینی و جریان چپ مذهبی دلخوری چندانی از نهادهای سرکوب در حوزه‌ی اجتماعی نداشته‌اند. آنان از لحاظ سبک زندگی با مقامات جمهوری اسلامی همرنگ بودند.

 

عقل در کنار احساسات

برخی روشنفکران دینی ظاهرا نمی دانند انسان‌ها از گوشت و پوست و خون ساخته شده‌اند. فرض کنیم که امروز تمسخر یا بازی با متعلق باور مسلمانان ایرانی به چشم آید (که دقیقا نمی دانیم چیست و من اسم این تمسخرها را توهین نمی گذارم؛ توهین در عرف یعمی فحش و ناسزا که در رسانه‌های فارسی زبان بالاخص رادیوها و تلویزیون‌ها شنیده نمی شود) مگر مردم عادی آسیب دیده از روحانیت و طرفداران روحانیت در ایران  قرار است فقط با عقل خود واکنش دهند؟ آنها احساس هم دارند و احساساتشان را نیز بیان می کنند.

 

می گویند نباید به دین کار داشت تا در سیاست ورزی مشکلی ایجاد نشود. اولا اگر آنها با دین و مقدسات کاری نداشته باشند دین و مقدسات با آنها کار دارد. و ثانیا مردمی که له شده اند در پی سیاست ورزی و بازگشت به کشور برای کسب قدرت نیستند تا به زبان دیپلماتیک انتقادات خود را بیان کنند. اگر چند بار به خانه‌ی روشنفکران دینی صرفا به خاطر یک مهمانی ریخته بودند یا به آنها برای گوش دادن یک آهنگ تذکر داده بودند یا به خاطر راه رفتن در خیابان با پسر یا دختری بازداشتشان کرده بودند یا فرزندانشان را در خاوران خاک کرده بودند یا از مشاغل عادی دولتی برونشان کرده بودند دیگر سیاست ورزی را کنار می گذاشتند و به زمین و زمان ناسزا می گفتند.

 

مردم عادی که سال‌ها اتومبیل دولتی با راننده در اختیارشان نبوده که هنوز خود را وامدار حکومت دینی بدانند یا عضوی از شوراهای دولتی فرهنگی و اجتماعی نبوده‌اند که سالانه چند بار با ارز دولتی سفر خارج بروند و هنوز تصور کنند روزی به آن دنیای پر از امتیازات باز می گردند تا دهان بسته نگاه دارند و احساستشان را کنترل کنند. ایران ۳۳ سال اخیر برای آنها همیشه جهنم بوده است، جایی که دستورات شرع انور و ابواب جمعی‌اش زندگی شان و جوانی شان را نابود کرده است.

 

فقط یک بار زندگی می کنند

ابراز ناخشنودی و تمسخر کمترین کاری است که ایرانیان آسیب دیده از جمهوری اسلامی نسبت به مقدساتی که اسب سرکوب بر آن سوار است می توانند انجام دهند. اگر شما شغل کسی را از وی بگیرید یا به خاطر موضوعی کسی را از گرفتن یک شغل محروم کنید انتظار دارید که وی با شما چگونه برخورد کند؟ گزینش ایدئولوژیک که مبتنی بوده است بر اسلام (به هر قرائتی که می فرمایند) چند صد هزار نفر را در ایران از کار برکنار کرده یا از دست یابی به شغل محروم کرده است؟ این چند صد هزار نفر در هر جامعه ای دمار از روزگار متولیان آن ایدئولوژی و مذهب در می آورند اما مردم صبور ایران هنوز به مقدسات (که عرض عریضی دارند) در عرصه‌ی عمومی توهین نمی کنند. گیریم که به خدا و پیامبرش توهین هم کردند مگر خدا و پیامبر اسلام برای خود وکیل تعیین کرده اند که گروهی آنها را نمایندگی می کنند؟ هر چه این مردم به مقدساتی که آنها را از زندگی محروم کرده است بگویند کم است.

 

این که روحانیت نسبتی با اسلام ندارد یک شوخی بزرگ است. بدون روحانیت و دیگر نهادهای دینی تنها مراسم و شعائر و باورها می مانند که آنها نیز با هزار چیز دیگر آمیخته‌اند و نمی توان آنها را دین به معنی مصطلحش نامید. مردم عادی این قدر صبر ندارند تا هفتاد سال طول بکشد و این حکومت با سر به زمین بخورد. آنها فقط یک بار زندگی می کنند.

 

دانشگاهیان و محققان و تحلیلگران به اسلام و روحانیت و مقامات ناسزا نمی گویند و تمسخر هم نمی کنند- نه این که نوع غیر دینی آنها احساس ندارند یا در ایران تحقیر نشده‌اند- بلکه بنا به تحلیل معتقدند که دینداران قدرتمند روی شاخه نشسته و بن می برند اما همه نگاه تحلیلی و تاریخی ندارند و نمی توان از آنها انتظار داشت چنین باشند.

  در خیابان با اسلحه جلوی مردم را می گرفتند و روشنفکران دینی اعتراضی نمی کردند حالا از چند سیگنال که می توانند نادیده بگیرید شکایت می کنند؟

ریشه‌ی هزار ساله

برخی روشنفکران دینی می گویند اسلام و سنت دینی هزار سال در ایران ریشه دوانده است و بنا بر این نباید آن را دست انداخت. مگر هر چیزی قدمت داشته باشد یا به سرزمین شما آمد و هزار سال هم ماند و با گوشت و پوستتان آمیخته شد محترم می شود؟ استبداد و خونریزی که عمری طولانی تر از شریعت در سرزمین ایران دارد. چطور است مردم با آن هم کنار بیایند؟ البته در دوران خمینی روشنفکران دینی از مردم می خواستند با استبداد دینی کنار بیایند چون خود در بازی شرکت داشتند. اما همین که خامنه‌ای آنها را از زمین بازی بیرون کرد نام حکومت ولایت فقیه شد استبداد دینی. همچنین از سنتی سخن می گویند که مردم بر اساس آن زندگی می کنند. سنتی که مردم بر اساس آن زندگی می کنند همان فقه است که اجرای اجباری آن اکثریت را بیزار و متنفر کرده است. همچنین در سخنان آنها از کل نامتعینی به نام “مردم” سخن گفته می شود که معلوم نیست چگونه هیولایی است.

 

حساسیت‌ها

برخی از روشنفکران دینی از دیدن برخی بیان احساسات به اسلام رنجیده خاطر می شوند اما هیچگاه از کتک زدن مردم عادی توسط بسیجیان یا اعدامها رنجیده خاطر نشدند (اگر می شدند می گفتند). بسیاری از روشنفکران مذهبی حتی برای یکبار امر به معروف و نهی از منکررا که دخالت در حوزه‌ی خصوصی مردم است رد نکرده اند. آنها سوء استفاده از آزادی و حمله به اندیشه‌ی اسلامی (معلوم نیست یعنی چه؛ همین عبارات است که مبنای سرکوب باورها و عقاید دیگرشده است) را در خارج  از کشور می بینند اما سه دهه شلاق زدن به گرده‌ی مردمان عادی در داخل را ندیدند.

 

روشنفکران دینی و جریان چپ مذهبی دلخوری چندانی از نهادهای سرکوب در حوزه‌ی اجتماعی نداشته‌اند. آنان از لحاظ سبک زندگی با مقامات جمهوری اسلامی همرنگ بودند و از این لحاظ زجر و زحمتی نمی کشیدند و احساس بدی هم از زندگی در داخل تحت حکومت ولایت نداشتند اگر حکومت کاری به آنها نداشت. مهم ترین مسئله‌ی آنها فقدان آزادی بیان و آزادی تجمع برای بیان دیدگاه های خودشان بوده است و آزادی‌های دیگر برایشان اهمیتی نداشته است (نگاه کنید به شکایاتی که از رژیم داشته‌اند).

 

حجم توهین‌ها

این روشنفکران می گویند در دو دهه اخیر بیش از همه‌ی ادیان به اسلام توهین شده است (عبدالکریم سروش، جرس، ۲۶ بهمن ۱۳۹۰). اولا چنین نیست بلکه در دو دهه‌ی اخیر مسلمانان وطنی بیش از همیشه به غیر دینداران و غیر مسلمانان توهین روا کرده و آنها را حتی کشته‌اند. و ثانیا اگر هم چنین باشد، چرا چنین است؟ ایرانیان خارج کشور که جنون توهین ندارند؛ قدرتی هم در خارج کشور ندارند تا با توهین و حذف، درآمد نفت یا منابع ملی را تاراج کنند. فرض کنیم کینه‌ای وجود داشته باشد. تخم این کینه را چه کسی کاشته است؟ لابد می گویند تحقیر شدگان ببخشند. چه اتفاقی افتاده که باید ببخشند؟ روزی که جمهوری اسلامی و حکومت دینی سقوط کند می توان از آنها خواست که ببخشند.

 

برخی از روشنفکران دینی فرض می گیرند که مردم در داخل کشور عاشق مقدسات هستند ( و به همین دلیل است که پنج دهه است به عوام گرایی مذهبی رو کرده اند تا بر موج باورهای دینی مردم سوار شده و قدرت و منزلت پیدا کنند) و ایرانیان مقیم خارج توهین می کنند و لذا نمی توانند به روی مردم ایران در صورت بازگشت نگاه کنند. توجه ندارند که وضعیت در داخل بدتر است چون ایرانیان خارج هر روز و در زندگی روزمره با اسلام قهر آمیز و سرکوبگر (مردم عادی میان اسلام و حاملانش تفکیک نمی کنند و تا حدی هم حق دارند) سر و کاری ندارند اما در ایران هر روز یقه‌شان را دین و مقدسات و گزینش و رساله و نماز و حجاب جماعت اجباری و مانند آنها می گیرد.

 

این روشنفکران از مردمی سخن می گویند که وقتی اسم پیامبر می آید اشک از چشمانشان جاری می شود. اگر منظورشان مردم عادی است احتمالا دارند از سال ۱۳۵۵ و در جمع کوچک دوستان خودشان در آن زمان گزارش می دهند یا به چند مسجدی اشاره می کنند که برای نماز در میان پیرمردهای محله بدان‌ها سری می زده‌اند.

 

برخی روشنفکران دینی از عواطف مسلمانان و پرهیز از جریحه دار کردن آنها سخن می گویند اما سه دهه است مسلمانان به غیر مسلمانان توهین می کنند و احساسات و عواطف آنان را جریحه دار می کنند و روشنفکران دینی زبان از کام بر نیاوردند. همین یک طرفه بودن احترام‌هاست که روحانیت را بر گرده مردم سوار کرده است. مردم باید به روحانیت و دینداران در هر شرایط و به هر قیمت احترام بگذارند و آنها هیچگاه به غیر دینداران احترام نگذاشته اند. در بسیاری از خانواده‌ها وقتی یک فرد مذهبی به خانه‌ی یک فرد غیر مذهبی می رود زنان خانواده باید حجاب داشته باشند تا ایشان احساس محترم بودن پیدا کنند اما وقتی یک فرد غیر مذهبی به خانه‌ی فرد مذهبی می رود زنان فشاری برای بی حجاب شدن احساس نمی کنند.

 

یکی از روشنفکران دینی می گوید یک شبکه‌ی تلویزیونی در خارج کشور درست نشده که به سکولارها فحش بدهد (همانجا). علت آن این است که به وفور شبکه‌های تلویزیونی دولتی جمهوری اسلامی این کار را می کنند. کالایی که دیگران به وفور تولید می کنند دیگر بازاری ندارد. در ضمن ایرانیانی که از جور اسلامگرایان به خارج آمده اند چرا باید به سکولارها که هر روز کتک می خورده و له می شده اند ناسزا بگویند؟

 

باورها نماینده ندارند

نکته‌ی دیگر این که باورهای دینی نماینده و صاحب و سخنگو ندارند. خدا، امامان شیعه و پیامبر اسلام برای خود سخنگو تعیین نکرده اند تا هزاران سال بعد مدعی توهین به آنها شوند. سخن گفتن در باب باورها، نقد آنها و حتی تمسخر و دست انداختن آنها (به هر معنایی که از توهین اراده کنیم) حق مردم است. آنچه ناشایست است توهین به باورمندان یا جمع باورمندان (افراد دارای نام و نشان یعنی حسن و حسین و مهیار و کامی و جامعه‌ی دینداران) است.

 

تمسخر باورها نیز اگر کاری ناشایست باشد (که همیشه نیست) با توصیه از میان نمی رود. وقتی اسلام و نمایندگانش دست از سر مردم برداشتند آن گاه می توان از آنها خواست که دیگر کاری با اسلام (به هر قرائت) نداشته باشند. چرا در جامعه‌ای مثل امریکا مردم به باورهای مذهبی یکدیگر کمتر کاری دارند؟ چون باورهای دیگران مثل سیخ به تن آنها فرو نمی رود. در میان این سیخ فرو کردن‌ها نمی توان از سیخ خورده ها خواست که سکوت پیشه کنند و دم بر نیاورند. تخم کینه را در ایران غیر دینداران نکاشتند. همیشه دینداران بوده اند که با قتل و ترور به قلع و قمع غیر دینداران و ناهم مسلکان خود پرداخته‌اند. اتفاقا پیش از پیروزی انقلاب ۵۷ عموم مردم نگاهی خوش بینانه به اسلام و روحانیت پیدا کرده بودند اما دینداران خود این شرایط را مورد سوء استفاده قرار دادند و امروز خود مسبب این شرایط هستند.

 

کانال را عوض کنند

و نکته آ‌خر این که روشنفکران دینی و دیگر دینداران در جوامع امروز که هزاران کانال تلویزیونی و رادیویی و صدها هزار سایت اینترنتی وجود دارد باید یاد بگیرند که اگر مواد رسانه‌ای را به باور خود توهین آمیز می بینند (معمولا آستانه‌ی تحمل این دوستان پایین است، چون عادت کرده اند که کسی چیزی به آنها نگوید و البته  بدن همه را کیسه می کشند) به سراغ آن نروند. آن رسانه که برای آنها کارت دعوت نفرستاده و به در خانه شان هم نیامده‌اند. اگر خوششان نمی آید با یک کلیک سایت مربوطه را ببندند و به سراغ آن نروند یا کانال را عوض کنند. در خیابان با اسلحه جلوی مردم را می گرفتند و چیزی نمی گفتند حالا از چند سیگنال که می توانید نادیده بگیرند شکایت می کنید؟ این گونه سخنان که شکلی و ظاهری مصلحت جویانه دارند صرفا در پی محدود کردن آزادی بیان است. آزادی بیان از جمله شامل است بر آزادی نقد و حتی دست انداختن و تمسخر باورهای دینی (به هر معنایی که از دین اراده شود) و غیر دینی.

منبع:چراغ آزادی


فهرست مطالب مجید محمدی  در سایت پژواک ایران 

*علیه یهودستیزی و اسرائیل ستیزی اتحاد اسلامیسم، مارکسیسم و فاشیسم علیه یهودیان و دولت سکولار آنها [2023 Nov] 
* پنج مجموعه پرسش و پنج خلط در راستای صلح‌طلبی توهمی  [2023 Oct] 
*ستاد فرماندهی عملیات جنایی حماس و جهاد اسلامی در تهران است  [2023 Oct] 
*چگونه می‌توان منابع یک دولت-ملت را غارت کرد و آن را به خاک سیاه نشاند؟  [2023 Sep] 
*سه هدف تغییرناپذیر هر جنبش اعتراضی در ایران آینده: انحلال سپاه و بسیج، تعطیلی روحانیت شیعه، و برکناری همه مقامات رژیم  [2023 Sep] 
* نهادهای انتصابی رژیم اسلامی در ایران بلاموضوع شده‌اند   [2023 Aug] 
* دادخواه گیج و گنگ یا سوسیالیست متوهم در برابر یک انتخاب سخت  [2023 Apr] 
*شرم بر دولت بایدن  [2023 Feb] 
*لابی رژیم کودک کش، شبکه ی عوامل آن در بوق های تبلیغاتی غربی، و اصلاح طلبان شیپور را از سمت گشادش می نوازند  [2023 Feb] 
*جامعه ایران به شرایط ماقبل ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ باز نخواهد گشت  [2023 Jan] 
*۱۲ پرسش در باب وکالت سیاسی به شاهزاده رضا پهلوی در دوران براندازی و گذار از یک رژیم تمامیت‌خواه  [2023 Jan] 
* روحانیت شیعه، بزرگ‌ترین بازنده انقلاب سکولار و آزادی‌خواهانه ۱۴۰۱  [2022 Dec] 
*زمان گردهمایی ۱۰۰هزار نفری در واشنگتن دی‌سی فرا رسیده است  [2022 Oct] 
* ماشین سرکوب جمهوری اسلامی خسته و متزلزل شده است   [2022 Oct] 
*صدها هزار نفر را کتک می‌زنند تا مردم را قانع کنند مهسا را کتک نزده‌اند  [2022 Sep] 
* کشته شدن مهسا امینی و «اسلام‌هراسی»  [2022 Sep] 
*بخت مجتبی در نشستن بر کرسی ولایت فقیه  [2022 Sep] 
*خیز برداشتن برای جنگ با ناتو بعد از تبدیل امنیت ملی به کالای اسقاطی  [2022 Jul] 
* سرنوشت صدام در انتظار پوتین است  [2022 Mar] 
*چهار ننگ ابدی که بر پیشانی روحانیت شیعه باقی خواهد ماند  [2022 Mar] 
*مراسم سالگرد انقلاب در سال ۱۴۰۰ هیچ ربطی به انقلاب ۵۷ نداشت  [2022 Feb] 
*چگونه می‌توان یک دولت-ملت را به نکبت و فلاکت کشاند؟  [2022 Jan] 
*یورونیوز فارسی: باجی که اتحادیه اروپا به رژیم اسلامی داده است  [2022 Jan] 
* ممنوعیت‌ زنان به ورزشگاه ها؛ ممنوعیت‌های ابلهانه یا منافع پنهان   [2021 Dec] 
* بی‌نظیری سه قوه‌ دافعه، تخریب و وحشیگری امپراطوری شیعه در تاریخ امپراطوری‌ها  [2021 Dec] 
*فلاکت‌ها را چگونه توجیه می‌کنند؟   [2021 Dec] 
* اندیشکده‌های «نظام»: موسسات زیباسازی سیاست‌ها و تصمیم‌های لات‌ها و چاقوکش‌ها   [2021 Dec] 
*هزینه‌های یکدستی حاکمیت و نیروهای گریز از مرکز   [2021 Dec] 
*گران کردن بنزین عملی‌ترین راه‌ حل بحران کسری بودجه برای دولت رئیسی   [2021 Oct] 
* آیا نسل «همه‌چیزدان‌»‌های شیعه رو به انقراض است؟  [2021 Oct] 
*تبلیغات سیاسی و «چانه‌زنی در بالا» سطح مهمل‌گویی را ارتقا می‌دهد استدلال‌هایی که مرغ پخته را به خنده می‌اندازد [2021 Sep] 
*تحفه‌هایی که با پست هوایی امریکایی-فرانسوی تحویل می‌شوند   [2021 Aug] 
*آیا ۳۰ میلیون دوز وارداتی رئیسی هم به ۶۰ میلیون دوز وارداتی روحانی خواهد پیوست؟   [2021 Aug] 
* شعارهای مترو صادقیه و پاساژ علاء‌الدین به شعارهای ملی تبدیل خواهند شد  [2021 Jul] 
*جمهوری اسلامی ایران دوران سختی در پیش رو دارد  [2021 Jul] 
*چشم‌اندازهای دولت ابراهیم رئیسی   [2021 Jun] 
*آینده‌ سیاسی محمدجواد ظریف   [2021 Jun] 
*روش‌های رقابت میان نامزدهای «نظام»  [2021 Jun] 
*چهار محور تبلیغات سیاسی به نفع حماس و جهاد اسلامی  [2021 May] 
*جانشینی خامنه‌ای + بازیگران کلیدی در رویداد ۲۸ خرداد ۱۴۰۰   [2021 Apr] 
*سه گونه سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایالات متحده و کانادا   [2021 Apr] 
* ایرانیان سال را با هشت دروغ خامنه‌ای آغاز کردند   [2021 Mar] 
*سمت و سوی پنج پرونده امنیتی جمهوری اسلامی  [2021 Mar] 
*دانشگاه مریلند یا آشپزخانه‌ بیت، سپاه و دستگاه‌های امنیتی؟   [2021 Mar] 
* اسلامی‌سازی علوم؛ از آکادمی منیر‌الدین حسینی و مغازه مصباح تا دانشگاه هاروارد  [2021 Feb] 
*دلایل توقیف نفتکش و غنی‌سازی ۲۰ درصدی در آستانه انتقال قدرت در آمریکا  [2021 Jan] 
*کارنامه‌ی بی‌حاصل سیاست مماشات و خشنود‌سازی برای مهار جمهوری اسلامی  [2020 Dec] 
*در «بیت» خامنه‌ای چه می‌گذرد؟   [2020 Nov] 
*در جنگ ایران و عراق هر دو کشور شکست خوردند هیچ جنگی مقدس نیست  [2020 Sep] 
*نوبت بازنشستگی سیاسی حسن روحانی فرا رسیده است  [2020 Jul] 
*بازار پر رونق پیامبری، مهدویت و ارتباط با امام زمان در ایران  [2020 Jun] 
*دشمنی که نمی‌شناسند، سه افسانه‌سازی غالب در مورد ایالات متحده آمریکا  [2020 May] 
*برنامه‌ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای ایران چیست؟   [2020 May] 
*میزان بی‌اطلاعی از مسائل ایران در گزارش‌های رسانه‌های غربی حیرت‌آور است  [2020 May] 
*خامنه‌ای: القای توهم منجی و فرار از پاسخگویی  [2020 Apr] 
*«نابحران» کُرونا و تحریم‌ها: نظام و لابی آن فرصتی برای تجدید قوا یافته‌اند  [2020 Apr] 
*پنج موج مهاجرت از جمهوری اسلامی، موج پنجم به غارتگران منابع کشور تعلق دارد،  [2020 Feb] 
*لابی جمهوری اسلامی ایران هم مانند خود آن غیرعادی است   [2020 Jan] 
*پنج افسانه در مورد قاسم سلیمانی  [2020 Jan] 
* از نظام قرار نیست «چیزی» باقی بماند   [2019 Dec] 
*آدرس‌های غلط تحلیلی در مورد اعتراضات آبان ۹۸  [2019 Nov] 
*از «یانکی گو هوم» تا «ایران برو بیرون»   [2019 Oct] 
*مغازه‌ی دو نبشی که جمهوری اسلامی باز کرده است   [2019 Oct] 
*روزی که «نرمش قهرمانانه‌ی- ۲» فرا خواهد رسید  [2019 Oct] 
*مداح اسرائیلی دیگر چه صیغه‌ای است؟ روش خلق این شتر گاو پلنگ   [2019 Sep] 
*چرا مردم ایران علیه رژیم به خیابان‌ها نمی‌آیند؟   [2019 Aug] 
*از همه‌ی دنیا طلبکارند، با همه‌ی نکبت و فلاکتی که به ارمغان آورده‌اند  [2019 May] 
*روش‌های مهندسی عقیدتی‌ـ‌سیاسی تجمعات ۲۰ هزار بلیت داربی بهار ۹۸ برای از‌ ما‌ بهتران  [2019 Apr] 
*یورونیوز فارسی آشکارا به دیگر بوق‌های تبلیغاتی فارسی‌زبان پیوسته است  [2019 Apr] 
*مردم ایران در دوران گذار، به رهبرانی مثل ترامپ نیاز دارند  [2019 Jan] 
*از زهرا کاظمی ‌تا جمال خاشقجی: رسوایی رسانه‌های غربی در گزارش نامتوازن قتل دو روزنامه‌نگار  [2018 Oct] 
*سوریه‌ای شدن، نه؛ یمنی سازی و ونزوئلایی شدن، آری  [2018 Oct] 
* کدام یک مبتذل است: موسیقی سوسن و جواد یساری یا امضای نامه‌ی لابی جمهوری اسلامی؟   [2018 Jul] 
*سه (بعلاوه یک) سناریو برای سقوط جمهوری اسلامی  [2018 Jul] 
* شش نمایش تهوع‌آور در حکومت اسلامی   [2018 Jul] 
*رهبران ایران اشغالگرند، یا هموطن؟  [2018 Jun] 
* تمام دروغ های ظریف   [2018 Jun] 
*اردک شَل روحانی، آغاز فروپاشی سیاسی  [2018 May] 
*رادیو فردا به یک خانه‌تکانی جدی نیاز دارد  [2018 Apr] 
*کاهش میانگین سن ازدواج دختران در ایران؛ چرا؟  [2018 Apr] 
*مرثیه ‌ای برای همه‌ء غرب ‌ستیزان   [2018 Mar] 
*تراژدی اسلام‌شناسی، خاورمیانه‌شناسی و ایران‌شناسی در دانشگاه‌های ایالات متحده   [2018 Feb] 
*رژیم‌های سیاسی با همه‌پرسی ساقط نمی‌شوند  [2018 Feb] 
*محمود احمدی نژاد: «رهبر انقلابی» که غیبش زد   [2018 Jan] 
*پا گذاشتن جمهوری اسلامی جای پای شوروی   [2018 Jan] 
*چهار ویژگی متمایز کننده‌ خیزش دی ۹۶: جدال با کابوس مستقر  [2018 Jan] 
*مهم‌ترین خطر امنیتی کشور: جمهوری اسلامی و تداوم آن   [2018 Jan] 
*«بازندگان جنبش اعتراضی دی ماه ۹۶»  [2018 Jan] 
*توهم «تغییر و اصلاح» به پشیمانی رسید  [2017 Dec] 
*سپنتا نیکنام و مرگ حاکمیت قانون و حقوق شهروندی   [2017 Nov] 
*اصلاحات سال‌ها پیش مُرد. همین!   [2017 Oct] 
*«جان اسنو» در تهران   [2017 Sep] 
*دشمنی اسلامگرایانه با غرب چه نتایجی دارد؟  [2017 Aug] 
*نظرسنجی‌هایی بدون ارزش علمی  [2017 Aug] 
*علی شریعتی: ایدئولوگ نظام سرکوب   [2017 Jun] 
*گام دوم مهندسی انتخابات ۹۶: چینش نامزدها و جهت دادن به کارزارها   [2017 Apr] 
* مهندسی انتخابات ۹۶ آغاز شده است  [2017 Apr] 
*از چپ عدالت‌گرا تا چپ امنیت‌گرا: طلیعه‌ ناسیونال-سوسیالیزم ایرانی  [2017 Apr] 
*جریان «اصولگرا»: واگرا و آشفته   [2017 Apr] 
*رسانه‌های فارسی‌زبان با مالیات شهروندان و منابع عمومی کشورهای غربی چه می‌کنند؟  [2017 Mar] 
*معضل محمد خاتمی برای «نظام»: ضعیف، کم آزار، اما غیر قابل اعتماد  [2017 Feb] 
*چهار روایت شخصی از جنایات داعشی جمهوری اسلامی   [2017 Feb] 
*«آشتی ملی»؛ طرحی توخالی و بی حاصل برای تقرب به خامنه‌ای   [2017 Feb] 
*هاشمی رفسنجانی؛ سیاست‌ورزی اسلامگرایانه در چارچوب ممکن‌ها  [2017 Jan] 
*مهندسی غرور ملی با هیچ  [2016 Dec] 
*ساختار آسیب‌های اجتماعی در ایران در سه نمودار  [2016 Nov] 
*دوازده پرسش پیرامون چرایی و چگونگی پیروزی ترامپ و شکست کلینتون  [2016 Nov] 
*واکنش ها به پیروزی ترامپ/ موج نارضایی‌ها، «نخبه‌گرایی، چند فرهنگ‌گرایی و جهان‌گرایی» را به عقب راند  [2016 Nov] 
*کودک آزاری جنسی در پناه «بیت» المجرمان  [2016 Oct] 
*جنگ با مردگان «غیر خودی»   [2016 Oct] 
*نهادهای پشتیبانی ایدئولوژیک برای استبداد مذهبی، تمامیت خواهی و کشورگشایی درایران   [2016 Oct] 
*مدیران جمهوری اسلامی در چه مواردی به اراذل و اوباش و لات‌ها متوسل می‌شوند؟   [2016 Oct] 
* انگاره بومی اداره و توسعه: واقعیت یا توهم؟  [2016 Sep] 
*میرقلی‌خان، امیری، دری اصفهانی: گامی کوچک از «قهرمان» تا «جاسوس»   [2016 Sep] 
*کدام‌یک اسلام را دزدیده‌اند: تروریست‌ها یا اصلاح‌طلبان؟  [2016 Jun] 
*نگاهی به نهادها و مبانی تصمیم‌گیری قوه قضائیه جمهوری اسلامی   [2016 May] 
*یک دیدار معمولی، یک عکس عادی، و موجی از اتهام و اعتراض  [2016 May] 
*عرصه‌های جدیدی که روحانیت شیعه در نوردیده  [2016 Apr] 
*ویروس ضد امریکایی؛ برندگان و بازندگان  [2016 Apr] 
*از چپ عدالت‌گرا تا چپ امنیت‌گرا: طلیعه‌ ناسیونال-سوسیالیزم ایرانی  [2016 Apr] 
*چرا در انتخابات مهندسی‌شده شرکت می‌کنند؟  [2016 Mar] 
*پدیده های قابل توجه و شگفت انگیز در نتایج انتخابات ۹۴  [2016 Feb] 
*انتخابات در نظام‌های اقتدارگرا تمامیت‌خواه  [2016 Feb] 
*چهار دلیل برای ترغیب به مشارکت در انتخابات ۹۴ و نقد آنها   [2016 Feb] 
*تصویب توافق اتمی در ایران: مجلس یا شورای امنیت ملی؟   [2015 Aug] 
*رژیم خمینی چگونه تداوم یافت؟  [2015 Jun] 
*نظام بی‌شرم جمهوری اسلامی: شرم، سیری چند؟ وقتی مردم قدرت پرسش نداشته باشند [2015 Mar] 
*قاسم سلیمانی: «الهه مهربانی»، «سردار عارف» یا فرمانده ترور؟  [2015 Mar] 
*معجزه‌ی حکومت ولایی شیعی: یزید نقش امام حسین را بازی می‌کند  [2014 Sep] 
*موضوعاتی که صدای آمريکا پوشش نمی‌دهد يا در اولويت آن نيست  [2014 Sep] 
*بی بی سیزاسیون صدای امریکا  [2014 Sep] 
*داعش، «سپاه قدس» اسلام‌گرایان سنی  [2014 Jun] 
*مسجدسازی دولتی به جای ساخت مسکن عمومی  [2014 Mar] 
*افسانه‌ی کمبود روحانی شيعه در ايران، مجيد محمدی  [2014 Feb] 
*برنامه‌ تلويزيونی روحانی و پنج بازنمايی از وضعيت دولت   [2014 Feb] 
*رژیم تحریم علیه تحریم  [2013 Sep] 
*ملی‌گرايی تکثرستيز: ضد غرب و پرونده‌ساز  [2013 Aug] 
*سياست‌ورزیِ تهی از شرم  [2013 Jul] 
*چرا سفر به ایران را تحریم نمی کنید؟  [2013 Jul] 
*شان يونسکوی رضا داوری: ننگ و آه  [2013 Jul] 
*توهمات علی خامنه‌ای  [2013 Apr] 
*علی خامنه‌ای و دروغ‌ها، رجزخوانی‌ها و مدعیات بی اساسش  [2013 Apr] 
*بخش فلسفه‌ی دانشگاه تهران، دکان علم‌فروشی و مدرک‌سازی  [2013 Apr] 
*فرسایش بنیان‌ها و پیوندهای اجتماعی در ایران  [2012 Dec] 
*ناشر غير امين و تبليغات سياسی  [2012 Jun] 
*تندیس‌های تنفر، اسلام رحمانی و مخاطرات امنیتی اسلام سیاسی  [2012 May] 
*خلائق را از براندازی ولایت فقیه می ترسانند  [2012 Apr] 
*«جامعه‌ ايران در سراشيبی انحطاط اجتماعی و اخلاقی»   [2012 Mar] 
*مطالعات خاورمیانه یا بسط تنفر، بی خیالی و پرده پوشی  [2012 Mar] 
*روشنفکران دینی و مقدسات مردم  [2012 Mar] 
*آمريکاستيزی روشنفکران ـ فعالان چپ ايرانی: سندرم "از موضع بالا"  [2012 Mar] 
*امپریالیسم و ادبیات لجن مالی در سنت سیاسی چپ  [2012 Feb] 
*مشکلات دروازه بانان سابق رسانه‌ها  [2012 Jan] 
*کارنامه‌ی سياه و سوگناک دين سازمان‌يافته  [2011 Dec] 
*صدايش را در نخواهند آورد  [2011 Dec] 
*دين سازمان‌يافته، مروج تنفر و تبعيض  [2011 Dec] 
*بیست روش گریز از پاسخ گویی: نقدی بر گزارش جمهوری اسلامی به کمیته حقوق بشر سازمان ملل  [2011 Dec] 
*آیا بدون دین سازمان یافته، دنیای بهتری نمی داشتیم؟ تقديم به رافق تقی، نويسنده‌ی آذربايجانی که طعمه‌ی ترور و خشونت دين سازمان يافته شد [2011 Nov] 
*همه از دولت‌ها پول می گیرند، اما ...   [2011 Nov] 
*در جستجوی فرزندان از دست رفته   [2011 Nov] 
*رهبر بعدی چگونه تعیین خواهد شد؟   [2010 Jun] 
*يک دروغ بزرگ ديگر؛ فساد اخلاقی ساختاری غرب  [2010 May] 
*جنبش سبز: اسلامگرا یا سکولار   [2010 May] 
*شهرنشينی، دانشگاه و طبقه متوسط: تهديدات امنيتی عليه ولايت فقيه  [2010 Apr] 
*از ربانی سالاری به اوباش سالاری؛ تحول ساختار قدرت در جمهوری اسلامی   [2010 Mar] 
*رهبر جمهوری اسلامی و مداحی به قصد تقرب   [2010 Feb] 
*هشت تحليل غلط؛ پيش و پس از انتخابات رياست جمهوری   [2010 Feb] 
*زمان محاکمه‌ی خامنه‌ای در دادگاه جنایی بین‌المللی فرا رسیده است   [2009 Jul] 
* الگوهای رایج فریب‌کاری در نظام جمهوری اسلامی  نام‌گذاری، دست‌کاری و تغییر مفاهیم و آمار، و از آنِ خود سازی [2009 Feb]