در جنگ ایران و عراق هر دو کشور شکست خوردند هیچ جنگی مقدس نیست
مجید محمدی

نیروهای ایرانی در جبهه جنگ ایران و عراق- Eric Feferberg / AFP

علی خامنه‌ای در مورد جنگ ایران و عراق می‌گوید: «ملت ایران در دفاع مقدس توانست در مقابل قدرت‌های شرق و غرب و کشورهای وابسته به آن‌ها بایستد و با سربلندی پیروز شود… این دفاع پیروزمندانه، بخشی از هویت ملی ایران است… این دفاع از همان شروع کار یعنی همکاری ارتش و سپاه و انتخاب تاکتیک‌های مبتکرانه و شجاعانه و انجام اقدامات بزرگ و شگفت‌آور در عملیات‌ها تا پایان جنگ و قبول قطع‌نامه، همه مبتنی بر عقلانیت و تدبیر بود.» (۳۱ شهریور ۱۳۹۹) در این نوشته به پنج افسانه‌سازی در این سخنان اشاره می‌کنم.

تبلیغ پیروزی در برابر واقعیتِ شکست

اگر به دنبال یافتن نمونه اندیشه غیرتحلیلی، توطئه- محور، خودحق‌پندار، یک‌سویه، تبلیغاتی و قدرت‌محور هستید به چند جمله علی خامنه‌ای در مورد جنگ در عبارات فوق نگاه کنید. در چهار جمله همه این عناصر با هم جمع شده‌اند. او در ارزیابی‌های خود از جنگ هشت‌ساله واقعیات را بیان نمی‌کند و همان تبلیغات دوران جنگ را تکرار می‌کند که خبر آزاد شدن شهرها و روستاهای ایران یک به یک و چند بار برای یک شهر داده می‌شد، بدون آن که پیش از آن خبر سقوط آن‌ها داده شده باشد. خامنه‌ای از ایرانیان درخواست می‌کند که نگذارند تاریخ جنگ تحریف شود اما هر آن چه در مورد جنگ می‌گوید (غیر از اعزام ۱۴ ساله‌ها) خلاف واقع یا بخش کوچکی از واقعیت است.

اولین افسانه‌سازی در سخنان فوق ادعای پیروزی است بر این اساس که نظام اسلامی شکست ندارد. چهار معیار برای ارزیابی پیروزی و شکست به ما کمک می‌کند. معیار اول این که جنگ‌ها همیشه یک پیروز و یک شکست‌خورده ندارند. گاه هر دو طرف شکست می‌خورند. نمونه روشن این امر ایران و عراق در جنگ هشت‌ساله هستند. دو کشور بعد از بیش از حدود صدها هزار کشته و یک میلیون زخمی و معلول و هزاران مفقود در هر طرف و صدها میلیارد دلار خسارت برای هر طرف به سر مرزهای اولیه بازگشتند. این جنگ هیچ دستاوردی برای دو طرف غیر از خسارت انسانی و مالی نداشت.

معیار دوم این که جنگ یک رویداد منفرد نیست تا شکست و پیروزی در آن را به همان رویداد محدود کنیم. در یک جنگ چندساله طرف‌ها ممکن است ده‌ها پیروزی و شکست را با هم متحمل شوند. جنگ ایران و عراق سه دوره داشت. در دوره اول ایران در از دست دادن شهرها و مناطقی گسترده در غرب کشور تا سال ۱۳۶۰ شکست‌خورده میدان بود. در دوره دوم یعنی از رفع حصر آبادان تا بازپس‌گیری خرمشهر بر اساس هدف بیرون کردن عراق از خاک کشور، ایران پیروز میدان بود. در دوره سوم یعنی بعد از بازپس‌گیری خرمشهر در سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۷ برای شش سال ایران طرف شکست‌خورده بود حتی با وجود فتح فاو چون فاو جایی نبود که ایران بتواند آن را حفظ کند و درنهایت با شکست سنگین آن را از دست داد. ایران در این دوره به دنبال فتح بصره و کربلا و کل عراق بود و در برآورده کردن همه این اهداف با شکست شدید مواجه شد. در این جا به معیار سوم می‌رسیم بدین معنا که پیروزی و شکست در جنگ‌ها بر اساس اهداف ذکر شده ارزیابی می‌شود. اگر کشوری بخواهد کشور دیگر را به تصرف درآورد و نتواند، شکست خورده است حتی اگر سرزمینی از دست نداده باشد.

معیار چهارم نیز این که شکست و پیروزی در جنگ‌ها باید بر اساس محاسبه هزینه‌ها و فواید اریابی شود. ممکن است یک کشور برای تسخیر چند هکتار زمین یا یک جزیره صدها هزار نفر را از دست بدهد یا میلیاردها دلار هزینه کند. این پیروزی نیست نوعی شکست است که با زرورق پیروزی پیچیده می‌شود.

وقتی خسارات دو طرف را در جنگ هشت‌ساله و بعد از آن بدون جانبداری از یک طرف لحاظ کنیم می‌توانیم پیروز و شکست‌خورده در این میدان را با چشمی بازتر تعیین کنیم. هم در دوران جنگ و هم پس از آن در سه دهه شاهد افول ایران و عراق از هر جهت در دنیا بوده‌ایم. دو کشور که از بیشترین منابع نفت و گاز در دنیا برخوردارند به واسطه جنگ به دو ملت فلاکت‌زده و فقیر تبدیل شدند. همچنین جنگ مایه تقویت نهادهای نظامی و شبه‌نظامی و سست شدن نهادهای غیرنظامی در این دو کشور شد: یکی به جنگ علیه همسایگان پرداخت (حمله به کویت) و دیگری پتانسیل دموکراسی‌خواهی را با تمسک به نیروی نظامی سرکوب کرد و نظامیان به یکی از فاسد‌ترین اقشار تبدیل شدند. در نتیجه جنگ هشت‌ساله سپاه پاسداران به هیولایی بزرگ و همیشه طلبکار تبدیل شد که مشغول سرکوب و غارت همیشگی ایران و جنگ‌افروزی در منطقه بوده است در حالی که نیروهای وطن‌دوست ایرانی یا در جنگ کشته شدند یا پس از جنگ از سپاه و بسیج رفتند یا بلافاصله تصفیه شدند.

قبول پایان دادن به جنگ در سال ۶۱ عقلانی بود

بعد از فتح خرمشهر هیات‌های مختلفی برای پایان جنگ همراه با دادن خسارت به ایران آمدند و قطع‌نامه‌هایی در این مورد صادر شد. خمینی و فرماندهانش که مست از غرور بازپس‌گیری خرمشهر بودند به هیچ معامله‌ای تن درندادند. خمینی و فرماندهانش تازه متوجه شده بودند که می‌توانند عملیات نظامی موفق داشته باشند. پایان دادن به جنگ با خسارت بسیار اندک انسانی و مالی در سال ۱۳۶۱ عقلانی بود و نه پذیرش قطع‌نامه ۵۹۸ در حالی که کشور رو به تباهی رفته و خسارت جانی و مالی سر به فلک می‌کشید. پذیرش قطع‌نامه از سر اجبار و فقط برای حفظ نظام بود و نه برای حفظ کشور. برای اسلامگرایان همیشه ایران، نظام، و حاکمان موجود مساوی بوده‌اند، افسانه‌ای که مدام به جامعه تزریق می‌شود.

جنگ هشت‌ساله الگوی جدیدی ارائه نکرد

خامنه‌ای روش جنگ ایران را «یک مدل جدید از حضور مردمی و بروز استعدادها در دفاع مقدس» می‌نامد (همان‌جا). بردن کودکان ۱۳ و ۱۴ساله به جبهه جنگ، فرستادن جوانان روی مین و قربانی کردن حدود هفتاد تا صد هزار نفر در عملیات کربلای چهار و پنج و عملیات بدر و خیبر (همه برای فتح بصره) شکل جدیدی از جنگ نیست؛ نقض مقررات جنگ و سلاخی نیروها برای جاه‌طلبی است. این امور در تاریخ جنگ‌ها بسیار سابقه دارند. روش جنگ‌های نامنظم و پارتیزانی نیز به عصر ماقبل آهن باز می‌گردد. ظاهرا چیزی در دنیا نیست که توسط جمهوری اسلامی ابداع نشده باشد (افسانه‌سازی سوم) و تاریخ از ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ آغاز می‌شود. بی‌اطلاعی خامنه‌ای از تاریخ جنگ در دنیا در بیان این نکته حیرت‌انگیز است در حالی که اعضای دفتر و دست‌بوسانش او را فردی اهل مطالعه معرفی می‌کنند.

جنگ مقدس نیست

هیچ جنگی در دنیا جنگ مقدس نبوده، نیست و نخواهد بود مگر آن که گروهی آدم‌کشی و خشونت را در خدمت تحکیم قدرت خویش مقدس بدانند (افسانه‌سازی چهارم). جنگ تا وقتی که وجه دفاعی داشته باشد امری مشروع و اخلاقی است (و نه مقدس) و هنگامی که وجه دفاعی نداشته باشد از شرور عالم است که شرارت دیگری را نیز بر مردمان تحمیل می‌کند. بزرگ‌ترین تحریف در مورد جنگ را جمهوری اسلامی و رهبران آن مرتکب شده‌اند که آن را مقدس تعریف می‌کنند. نه بمباران مردم بی‌دفاع شهرهای ایران با موشک، مقدس است و نه تیرباران ده‌ها اسیر به دست بسیجیان در روزهای حمله به عراق. نه اشتهای تسخیر بصره توسط خمینی و فرماندهان سپاه مقدس است و نه تسخیر خرمشهر و بخشی از آبادان توسط ارتش عراق.

هویت ملی ایرانیان با جنگ تعریف نمی‌شود

ملتی که هویتش با جنگ تعریف شود وقتی که صلح بخواهد یا صلح بر آن تحمیل شود، هویتش را از دست رفته می‌بیند. به همین علت است که سپاه و حکومت شیعه امروز که خود را با گسترش‌طلبی و تنش تعریف می‌کنند و نظام را شایسته ابرقدرت شدن می‌دانند (افسانه پنجم) در آینده زندگی مسالمت‌آمیز ایرانیان با دنیا جایی ندارند. هویت چند هزار ساله ایرانیان با تنوع قومی و جغرافیایی و اقلیمی و دستاوردهای تمدنی را نمی‌توان به هشت سال جنگ که شش سال آن جنبه دفاعی نداشته تقلیل داد. رهبران جمهوری اسلامی هنوز متوجه نشده‌اند که بر چه کشوری حکم می‌رانند.

منبع:ایندیپندنت فارسی


فهرست مطالب مجید محمدی  در سایت پژواک ایران 

*علیه یهودستیزی و اسرائیل ستیزی اتحاد اسلامیسم، مارکسیسم و فاشیسم علیه یهودیان و دولت سکولار آنها [2023 Nov] 
* پنج مجموعه پرسش و پنج خلط در راستای صلح‌طلبی توهمی  [2023 Oct] 
*ستاد فرماندهی عملیات جنایی حماس و جهاد اسلامی در تهران است  [2023 Oct] 
*چگونه می‌توان منابع یک دولت-ملت را غارت کرد و آن را به خاک سیاه نشاند؟  [2023 Sep] 
*سه هدف تغییرناپذیر هر جنبش اعتراضی در ایران آینده: انحلال سپاه و بسیج، تعطیلی روحانیت شیعه، و برکناری همه مقامات رژیم  [2023 Sep] 
* نهادهای انتصابی رژیم اسلامی در ایران بلاموضوع شده‌اند   [2023 Aug] 
* دادخواه گیج و گنگ یا سوسیالیست متوهم در برابر یک انتخاب سخت  [2023 Apr] 
*شرم بر دولت بایدن  [2023 Feb] 
*لابی رژیم کودک کش، شبکه ی عوامل آن در بوق های تبلیغاتی غربی، و اصلاح طلبان شیپور را از سمت گشادش می نوازند  [2023 Feb] 
*جامعه ایران به شرایط ماقبل ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ باز نخواهد گشت  [2023 Jan] 
*۱۲ پرسش در باب وکالت سیاسی به شاهزاده رضا پهلوی در دوران براندازی و گذار از یک رژیم تمامیت‌خواه  [2023 Jan] 
* روحانیت شیعه، بزرگ‌ترین بازنده انقلاب سکولار و آزادی‌خواهانه ۱۴۰۱  [2022 Dec] 
*زمان گردهمایی ۱۰۰هزار نفری در واشنگتن دی‌سی فرا رسیده است  [2022 Oct] 
* ماشین سرکوب جمهوری اسلامی خسته و متزلزل شده است   [2022 Oct] 
*صدها هزار نفر را کتک می‌زنند تا مردم را قانع کنند مهسا را کتک نزده‌اند  [2022 Sep] 
* کشته شدن مهسا امینی و «اسلام‌هراسی»  [2022 Sep] 
*بخت مجتبی در نشستن بر کرسی ولایت فقیه  [2022 Sep] 
*خیز برداشتن برای جنگ با ناتو بعد از تبدیل امنیت ملی به کالای اسقاطی  [2022 Jul] 
* سرنوشت صدام در انتظار پوتین است  [2022 Mar] 
*چهار ننگ ابدی که بر پیشانی روحانیت شیعه باقی خواهد ماند  [2022 Mar] 
*مراسم سالگرد انقلاب در سال ۱۴۰۰ هیچ ربطی به انقلاب ۵۷ نداشت  [2022 Feb] 
*چگونه می‌توان یک دولت-ملت را به نکبت و فلاکت کشاند؟  [2022 Jan] 
*یورونیوز فارسی: باجی که اتحادیه اروپا به رژیم اسلامی داده است  [2022 Jan] 
* ممنوعیت‌ زنان به ورزشگاه ها؛ ممنوعیت‌های ابلهانه یا منافع پنهان   [2021 Dec] 
* بی‌نظیری سه قوه‌ دافعه، تخریب و وحشیگری امپراطوری شیعه در تاریخ امپراطوری‌ها  [2021 Dec] 
*فلاکت‌ها را چگونه توجیه می‌کنند؟   [2021 Dec] 
* اندیشکده‌های «نظام»: موسسات زیباسازی سیاست‌ها و تصمیم‌های لات‌ها و چاقوکش‌ها   [2021 Dec] 
*هزینه‌های یکدستی حاکمیت و نیروهای گریز از مرکز   [2021 Dec] 
*گران کردن بنزین عملی‌ترین راه‌ حل بحران کسری بودجه برای دولت رئیسی   [2021 Oct] 
* آیا نسل «همه‌چیزدان‌»‌های شیعه رو به انقراض است؟  [2021 Oct] 
*تبلیغات سیاسی و «چانه‌زنی در بالا» سطح مهمل‌گویی را ارتقا می‌دهد استدلال‌هایی که مرغ پخته را به خنده می‌اندازد [2021 Sep] 
*تحفه‌هایی که با پست هوایی امریکایی-فرانسوی تحویل می‌شوند   [2021 Aug] 
*آیا ۳۰ میلیون دوز وارداتی رئیسی هم به ۶۰ میلیون دوز وارداتی روحانی خواهد پیوست؟   [2021 Aug] 
* شعارهای مترو صادقیه و پاساژ علاء‌الدین به شعارهای ملی تبدیل خواهند شد  [2021 Jul] 
*جمهوری اسلامی ایران دوران سختی در پیش رو دارد  [2021 Jul] 
*چشم‌اندازهای دولت ابراهیم رئیسی   [2021 Jun] 
*آینده‌ سیاسی محمدجواد ظریف   [2021 Jun] 
*روش‌های رقابت میان نامزدهای «نظام»  [2021 Jun] 
*چهار محور تبلیغات سیاسی به نفع حماس و جهاد اسلامی  [2021 May] 
*جانشینی خامنه‌ای + بازیگران کلیدی در رویداد ۲۸ خرداد ۱۴۰۰   [2021 Apr] 
*سه گونه سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایالات متحده و کانادا   [2021 Apr] 
* ایرانیان سال را با هشت دروغ خامنه‌ای آغاز کردند   [2021 Mar] 
*سمت و سوی پنج پرونده امنیتی جمهوری اسلامی  [2021 Mar] 
*دانشگاه مریلند یا آشپزخانه‌ بیت، سپاه و دستگاه‌های امنیتی؟   [2021 Mar] 
* اسلامی‌سازی علوم؛ از آکادمی منیر‌الدین حسینی و مغازه مصباح تا دانشگاه هاروارد  [2021 Feb] 
*دلایل توقیف نفتکش و غنی‌سازی ۲۰ درصدی در آستانه انتقال قدرت در آمریکا  [2021 Jan] 
*کارنامه‌ی بی‌حاصل سیاست مماشات و خشنود‌سازی برای مهار جمهوری اسلامی  [2020 Dec] 
*در «بیت» خامنه‌ای چه می‌گذرد؟   [2020 Nov] 
*در جنگ ایران و عراق هر دو کشور شکست خوردند هیچ جنگی مقدس نیست  [2020 Sep] 
*نوبت بازنشستگی سیاسی حسن روحانی فرا رسیده است  [2020 Jul] 
*بازار پر رونق پیامبری، مهدویت و ارتباط با امام زمان در ایران  [2020 Jun] 
*دشمنی که نمی‌شناسند، سه افسانه‌سازی غالب در مورد ایالات متحده آمریکا  [2020 May] 
*برنامه‌ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای ایران چیست؟   [2020 May] 
*میزان بی‌اطلاعی از مسائل ایران در گزارش‌های رسانه‌های غربی حیرت‌آور است  [2020 May] 
*خامنه‌ای: القای توهم منجی و فرار از پاسخگویی  [2020 Apr] 
*«نابحران» کُرونا و تحریم‌ها: نظام و لابی آن فرصتی برای تجدید قوا یافته‌اند  [2020 Apr] 
*پنج موج مهاجرت از جمهوری اسلامی، موج پنجم به غارتگران منابع کشور تعلق دارد،  [2020 Feb] 
*لابی جمهوری اسلامی ایران هم مانند خود آن غیرعادی است   [2020 Jan] 
*پنج افسانه در مورد قاسم سلیمانی  [2020 Jan] 
* از نظام قرار نیست «چیزی» باقی بماند   [2019 Dec] 
*آدرس‌های غلط تحلیلی در مورد اعتراضات آبان ۹۸  [2019 Nov] 
*از «یانکی گو هوم» تا «ایران برو بیرون»   [2019 Oct] 
*مغازه‌ی دو نبشی که جمهوری اسلامی باز کرده است   [2019 Oct] 
*روزی که «نرمش قهرمانانه‌ی- ۲» فرا خواهد رسید  [2019 Oct] 
*مداح اسرائیلی دیگر چه صیغه‌ای است؟ روش خلق این شتر گاو پلنگ   [2019 Sep] 
*چرا مردم ایران علیه رژیم به خیابان‌ها نمی‌آیند؟   [2019 Aug] 
*از همه‌ی دنیا طلبکارند، با همه‌ی نکبت و فلاکتی که به ارمغان آورده‌اند  [2019 May] 
*روش‌های مهندسی عقیدتی‌ـ‌سیاسی تجمعات ۲۰ هزار بلیت داربی بهار ۹۸ برای از‌ ما‌ بهتران  [2019 Apr] 
*یورونیوز فارسی آشکارا به دیگر بوق‌های تبلیغاتی فارسی‌زبان پیوسته است  [2019 Apr] 
*مردم ایران در دوران گذار، به رهبرانی مثل ترامپ نیاز دارند  [2019 Jan] 
*از زهرا کاظمی ‌تا جمال خاشقجی: رسوایی رسانه‌های غربی در گزارش نامتوازن قتل دو روزنامه‌نگار  [2018 Oct] 
*سوریه‌ای شدن، نه؛ یمنی سازی و ونزوئلایی شدن، آری  [2018 Oct] 
* کدام یک مبتذل است: موسیقی سوسن و جواد یساری یا امضای نامه‌ی لابی جمهوری اسلامی؟   [2018 Jul] 
*سه (بعلاوه یک) سناریو برای سقوط جمهوری اسلامی  [2018 Jul] 
* شش نمایش تهوع‌آور در حکومت اسلامی   [2018 Jul] 
*رهبران ایران اشغالگرند، یا هموطن؟  [2018 Jun] 
* تمام دروغ های ظریف   [2018 Jun] 
*اردک شَل روحانی، آغاز فروپاشی سیاسی  [2018 May] 
*رادیو فردا به یک خانه‌تکانی جدی نیاز دارد  [2018 Apr] 
*کاهش میانگین سن ازدواج دختران در ایران؛ چرا؟  [2018 Apr] 
*مرثیه ‌ای برای همه‌ء غرب ‌ستیزان   [2018 Mar] 
*تراژدی اسلام‌شناسی، خاورمیانه‌شناسی و ایران‌شناسی در دانشگاه‌های ایالات متحده   [2018 Feb] 
*رژیم‌های سیاسی با همه‌پرسی ساقط نمی‌شوند  [2018 Feb] 
*محمود احمدی نژاد: «رهبر انقلابی» که غیبش زد   [2018 Jan] 
*پا گذاشتن جمهوری اسلامی جای پای شوروی   [2018 Jan] 
*چهار ویژگی متمایز کننده‌ خیزش دی ۹۶: جدال با کابوس مستقر  [2018 Jan] 
*مهم‌ترین خطر امنیتی کشور: جمهوری اسلامی و تداوم آن   [2018 Jan] 
*«بازندگان جنبش اعتراضی دی ماه ۹۶»  [2018 Jan] 
*توهم «تغییر و اصلاح» به پشیمانی رسید  [2017 Dec] 
*سپنتا نیکنام و مرگ حاکمیت قانون و حقوق شهروندی   [2017 Nov] 
*اصلاحات سال‌ها پیش مُرد. همین!   [2017 Oct] 
*«جان اسنو» در تهران   [2017 Sep] 
*دشمنی اسلامگرایانه با غرب چه نتایجی دارد؟  [2017 Aug] 
*نظرسنجی‌هایی بدون ارزش علمی  [2017 Aug] 
*علی شریعتی: ایدئولوگ نظام سرکوب   [2017 Jun] 
*گام دوم مهندسی انتخابات ۹۶: چینش نامزدها و جهت دادن به کارزارها   [2017 Apr] 
* مهندسی انتخابات ۹۶ آغاز شده است  [2017 Apr] 
*از چپ عدالت‌گرا تا چپ امنیت‌گرا: طلیعه‌ ناسیونال-سوسیالیزم ایرانی  [2017 Apr] 
*جریان «اصولگرا»: واگرا و آشفته   [2017 Apr] 
*رسانه‌های فارسی‌زبان با مالیات شهروندان و منابع عمومی کشورهای غربی چه می‌کنند؟  [2017 Mar] 
*معضل محمد خاتمی برای «نظام»: ضعیف، کم آزار، اما غیر قابل اعتماد  [2017 Feb] 
*چهار روایت شخصی از جنایات داعشی جمهوری اسلامی   [2017 Feb] 
*«آشتی ملی»؛ طرحی توخالی و بی حاصل برای تقرب به خامنه‌ای   [2017 Feb] 
*هاشمی رفسنجانی؛ سیاست‌ورزی اسلامگرایانه در چارچوب ممکن‌ها  [2017 Jan] 
*مهندسی غرور ملی با هیچ  [2016 Dec] 
*ساختار آسیب‌های اجتماعی در ایران در سه نمودار  [2016 Nov] 
*دوازده پرسش پیرامون چرایی و چگونگی پیروزی ترامپ و شکست کلینتون  [2016 Nov] 
*واکنش ها به پیروزی ترامپ/ موج نارضایی‌ها، «نخبه‌گرایی، چند فرهنگ‌گرایی و جهان‌گرایی» را به عقب راند  [2016 Nov] 
*کودک آزاری جنسی در پناه «بیت» المجرمان  [2016 Oct] 
*جنگ با مردگان «غیر خودی»   [2016 Oct] 
*نهادهای پشتیبانی ایدئولوژیک برای استبداد مذهبی، تمامیت خواهی و کشورگشایی درایران   [2016 Oct] 
*مدیران جمهوری اسلامی در چه مواردی به اراذل و اوباش و لات‌ها متوسل می‌شوند؟   [2016 Oct] 
* انگاره بومی اداره و توسعه: واقعیت یا توهم؟  [2016 Sep] 
*میرقلی‌خان، امیری، دری اصفهانی: گامی کوچک از «قهرمان» تا «جاسوس»   [2016 Sep] 
*کدام‌یک اسلام را دزدیده‌اند: تروریست‌ها یا اصلاح‌طلبان؟  [2016 Jun] 
*نگاهی به نهادها و مبانی تصمیم‌گیری قوه قضائیه جمهوری اسلامی   [2016 May] 
*یک دیدار معمولی، یک عکس عادی، و موجی از اتهام و اعتراض  [2016 May] 
*عرصه‌های جدیدی که روحانیت شیعه در نوردیده  [2016 Apr] 
*ویروس ضد امریکایی؛ برندگان و بازندگان  [2016 Apr] 
*از چپ عدالت‌گرا تا چپ امنیت‌گرا: طلیعه‌ ناسیونال-سوسیالیزم ایرانی  [2016 Apr] 
*چرا در انتخابات مهندسی‌شده شرکت می‌کنند؟  [2016 Mar] 
*پدیده های قابل توجه و شگفت انگیز در نتایج انتخابات ۹۴  [2016 Feb] 
*انتخابات در نظام‌های اقتدارگرا تمامیت‌خواه  [2016 Feb] 
*چهار دلیل برای ترغیب به مشارکت در انتخابات ۹۴ و نقد آنها   [2016 Feb] 
*تصویب توافق اتمی در ایران: مجلس یا شورای امنیت ملی؟   [2015 Aug] 
*رژیم خمینی چگونه تداوم یافت؟  [2015 Jun] 
*نظام بی‌شرم جمهوری اسلامی: شرم، سیری چند؟ وقتی مردم قدرت پرسش نداشته باشند [2015 Mar] 
*قاسم سلیمانی: «الهه مهربانی»، «سردار عارف» یا فرمانده ترور؟  [2015 Mar] 
*معجزه‌ی حکومت ولایی شیعی: یزید نقش امام حسین را بازی می‌کند  [2014 Sep] 
*موضوعاتی که صدای آمريکا پوشش نمی‌دهد يا در اولويت آن نيست  [2014 Sep] 
*بی بی سیزاسیون صدای امریکا  [2014 Sep] 
*داعش، «سپاه قدس» اسلام‌گرایان سنی  [2014 Jun] 
*مسجدسازی دولتی به جای ساخت مسکن عمومی  [2014 Mar] 
*افسانه‌ی کمبود روحانی شيعه در ايران، مجيد محمدی  [2014 Feb] 
*برنامه‌ تلويزيونی روحانی و پنج بازنمايی از وضعيت دولت   [2014 Feb] 
*رژیم تحریم علیه تحریم  [2013 Sep] 
*ملی‌گرايی تکثرستيز: ضد غرب و پرونده‌ساز  [2013 Aug] 
*سياست‌ورزیِ تهی از شرم  [2013 Jul] 
*چرا سفر به ایران را تحریم نمی کنید؟  [2013 Jul] 
*شان يونسکوی رضا داوری: ننگ و آه  [2013 Jul] 
*توهمات علی خامنه‌ای  [2013 Apr] 
*علی خامنه‌ای و دروغ‌ها، رجزخوانی‌ها و مدعیات بی اساسش  [2013 Apr] 
*بخش فلسفه‌ی دانشگاه تهران، دکان علم‌فروشی و مدرک‌سازی  [2013 Apr] 
*فرسایش بنیان‌ها و پیوندهای اجتماعی در ایران  [2012 Dec] 
*ناشر غير امين و تبليغات سياسی  [2012 Jun] 
*تندیس‌های تنفر، اسلام رحمانی و مخاطرات امنیتی اسلام سیاسی  [2012 May] 
*خلائق را از براندازی ولایت فقیه می ترسانند  [2012 Apr] 
*«جامعه‌ ايران در سراشيبی انحطاط اجتماعی و اخلاقی»   [2012 Mar] 
*مطالعات خاورمیانه یا بسط تنفر، بی خیالی و پرده پوشی  [2012 Mar] 
*روشنفکران دینی و مقدسات مردم  [2012 Mar] 
*آمريکاستيزی روشنفکران ـ فعالان چپ ايرانی: سندرم "از موضع بالا"  [2012 Mar] 
*امپریالیسم و ادبیات لجن مالی در سنت سیاسی چپ  [2012 Feb] 
*مشکلات دروازه بانان سابق رسانه‌ها  [2012 Jan] 
*کارنامه‌ی سياه و سوگناک دين سازمان‌يافته  [2011 Dec] 
*صدايش را در نخواهند آورد  [2011 Dec] 
*دين سازمان‌يافته، مروج تنفر و تبعيض  [2011 Dec] 
*بیست روش گریز از پاسخ گویی: نقدی بر گزارش جمهوری اسلامی به کمیته حقوق بشر سازمان ملل  [2011 Dec] 
*آیا بدون دین سازمان یافته، دنیای بهتری نمی داشتیم؟ تقديم به رافق تقی، نويسنده‌ی آذربايجانی که طعمه‌ی ترور و خشونت دين سازمان يافته شد [2011 Nov] 
*همه از دولت‌ها پول می گیرند، اما ...   [2011 Nov] 
*در جستجوی فرزندان از دست رفته   [2011 Nov] 
*رهبر بعدی چگونه تعیین خواهد شد؟   [2010 Jun] 
*يک دروغ بزرگ ديگر؛ فساد اخلاقی ساختاری غرب  [2010 May] 
*جنبش سبز: اسلامگرا یا سکولار   [2010 May] 
*شهرنشينی، دانشگاه و طبقه متوسط: تهديدات امنيتی عليه ولايت فقيه  [2010 Apr] 
*از ربانی سالاری به اوباش سالاری؛ تحول ساختار قدرت در جمهوری اسلامی   [2010 Mar] 
*رهبر جمهوری اسلامی و مداحی به قصد تقرب   [2010 Feb] 
*هشت تحليل غلط؛ پيش و پس از انتخابات رياست جمهوری   [2010 Feb] 
*زمان محاکمه‌ی خامنه‌ای در دادگاه جنایی بین‌المللی فرا رسیده است   [2009 Jul] 
* الگوهای رایج فریب‌کاری در نظام جمهوری اسلامی  نام‌گذاری، دست‌کاری و تغییر مفاهیم و آمار، و از آنِ خود سازی [2009 Feb]