چهار ویژگی متمایز کننده‌ خیزش دی ۹۶: جدال با کابوس مستقر
مجید محمدی

 

خیزش دی ماه ۹۶ با گستردگی قابل توجه (حدود ۱۰۰ شهر) و شعارهای روشن ضد حکومتی، ضد روحانیت و هواداری از نظام پادشاهی بسیاری از ناظران مسائل ایران را شگفت‌زده کرد. این خیزش مشترکاتی با دیگر جنبش‌ها و اعتراضات در ۱۵۰ سال گذشته در ایران دارد، مثل تفاوت در شعارها و مطالبات آغازین و انتهایی آن، اصرار حکومت به بردن آنها به سمت خشونت، و نسبت دادن آنها به خارجی‌ها.

حرکت اعتراضی با اشاره به مشکلات معیشتی آغاز شد اما به نفی نظام انجامید همان طور که جنبش سبز با "رای من کو" آغاز شد اما به نفی ولایت فقیه انجامید. حرکت اعتراضی سال ۵۷ نیز نخست از شاه می‌خواست سلطنت کند و نه حکومت اما به براندازی انجامید.

این جنبش هم مثل گذشته به بیگانگان نسبت داده شد: «طراح اصلی این پروژه، یک آمریکایی به نام مایکل اندریا، مسئول سابق مبارزه با تروریسم سازمان سیای آمریکا است و اتاق عملیاتی متشکل از سه ضلع آمریکا، صهیونیست و آل سعود نیز برای این ناآرامی‌ها تشکیل شده بود که به طور عمده، برنامه‌ریزی آن به عهده مایکل و یکی از افسران اطلاعاتی وابسته به موساد انجام می‌شد و هزینه آن هم به عهده آل سعود بود.» (محمد جعفر منتظری، دادستان کل کشو، انتخاب، ۱۴ دی ۱۳۹۶)

اما خیزش دی ماه ۹۶ دارای ویژگی‌های خاص خودش بوده است. در ادامه به چهار ویژگی متمایز کننده‌ این حرکت اشاره می‌کنم.

اولین خیزش کاملا غیر مذهبی در ایران

در طول ۱۱۰ سال اخیر از جنبش مشروطیت تا جنبش سبز حداقل بخشی از شعارها مذهبی بوده‌ یا رنگ و بوی مذهبی داشته‌اند. جنبش دی ماه ۹۶ برای اولین بار از شعارهای مذهبی تهی است. "الله اکبر" و "یا حسین"‌هایی که در جنبش سبز به گوش می‌رسید کاملا در این حرکت غائب هستند. به نظر می‌آید که چهار دهه آموزش ایدئولوژیک هر روزه در مدارس و مساجد در اقصی نقاط کشور حداقل برای اقشاری از جامعه به بن بست کامل برخورده است چون جوانان این مناطق در احساساتی‌ترین لحظات زندگی خود هیچ تمسکی به دین ۱۴۰۰ ساله‌ی وارداتی نمی‌کنند. هنگامی که یک بسیجی در آبیک قزوین در گردهمایی معترضان شعار الله اکبر می‌دهد معترضان نخست وی را هو می‌کنند و بعد وی را مکررا "بی‌شرف" می‌خوانند.

برای دینداران نیز روشن است که این حرکت در پی جمع بساط دین از حوزه‌ی سیاسی و قدرت است. حتی یک روحانی در این جنبش حضور نداشته است. در جنبش سبز تعداد اندکی از روحانیون حضور داشتند چون این جنبش در آغاز اصل نظام را هدف قرار نمی‌داد و یکی از جناح‌های حکومتی در آن فعال بود. البته جنبش سبز نیز در ادامه به نفی اصل نظام رسید.

علیه روحانیت شیعه

در خیزش‌های دیگر حتی تا جنبش سبز معترضان تلاش می‌کردند در دیدار با مراجع شیعه یا نامه‌نویسی آنها را با خود همراه کنند. در دوران جنبش سبز صدها تقاضای دیدار و نامه خطاب به روحانیون نوشته شد. خیزش دی ماه ۹۶ نشان داد که نه تنها معترضان از روحانیت شیعه قطع امید کرده بلکه علیه امتیازات آنها به پا خواسته‌اند. آنچه در همه‌ی اعتراضات به گوش می‌رسید شعارهایی علیه "آخوندها" بود. این حرکت نشان داد که حداقل در بخش‌هایی از مناطق ایران روحانیت دیگر نه تنها مرجعیت اجتماعی ندارد بلکه منفور است. ناظران تحولات ایران این موضوع را از قبل می‌دانستند اما به دلیل عدم امکان نظرسنجی نمی‌توانستند آن را به مشاهداتی متکی سازند. حرکت اعتراضی این موضوع را از اندرون خانه‌ها به فضای عمومی آورد.

خیزش پابرهنگان شهرهای بسیار کوچک

بررسی مکان‌های اعتراض نشان می‌دهند که شهرهای بسیار کوچک در این حرکت بسیار تحرک بیشتری نسبت به شهرهای بزرگ و مراکز استان‌ها داشته‌اند. کسانی که در تظاهرات شبانه شرکت داشتند عمدتا جوانان ۱۵ تا ۲۵ ساله‌ای هستند که در زیر خط فقر زندگی کرده و هیچ امیدی به آینده ندارند. البته روحانیون حکومتی برای پرهیز از اتهام سرکوب فقرا و پابرهنگان معترضان را به قشر مرفه نسبت می‌دهند (علی سعیدی نماینده خامنه‌ای در سپاه، تسنیم ۱۳ دی ۱۳۹۶) اما این موضوع با واقعیات روی زمین همخوانی ندارد. بنا به گفته‌ی معاون امنیتی وزارت کشور بیش از ۹۰ درصد از کسانی که در ناآرامی‌های اخیر بازداشت شده‌اند جوان و نوجوان هستند، میانگین سنی آنها زیر ۲۵ سال بوده و عموما سابقه بازداشت قبلی ندارند. آنها تنها راه برای تغییر وضعیت خود را انحلال جمهوری اسلامی می‌دانند. استمرار رژیم برای آنها استمرار فلاکت و فقر ناشی از تبعیض و تحقیر است. اعتراضات دی ماه ۹۶ نشان داده است که شهرهای کوچک ایران ظرفیت بالایی برای جنبش‌های اجتماعی دارند.

انقلاب مشروطه، جنبش ملی شدن صنعت نفت، انقلاب سال ۵۷ و جنبش سبز همه جنبش‌های شهری (شهرهای بزرگ) بودند و شهرهای کوچک دور افتاده سهم چندانی در آنها نداشتند. این برای اولین بار است که مردم مناطق دور افتاده قدرت متمرکز در تهران و مراکز استان‌ها را به چالش می‌کشند. از همین جهت سرکوب آن نیز برای حکومت دشوارتر بوده است. حکومت تصور نمی‌کرد خیزشی از این مناطق شروع شود و از این جهت نیروی سرکوب آن بیشتر در مناطق شهری بزرگ متمرکز بوده است.

حرکت در تهران و مشهد و تبریز و شیراز و کرمان به سرعت تحت کنترل قرار گرفت چون حکومت ده‌ها هزار نیروی خود را به خیابان‌ها گسیل کرد اما در دورود و ایذه و قهدریجان کار سرکوب با سرعت پیش نرفت. در مناطقی از تهران تعداد نیروهای مستقر حکومتی حتی بیش از تعداد جمعیتی بود که به طور معمول در خیابان‌ها حرکت می‌کنند یا انتظار می‌رود برای تظاهرات بیایند. به علت حضور قدرتمندتر این خیزش در شهرهای کوچک و دسترسی کمتر به اخبار آنها پس از فیلتر شدن تلگرام و اینستاگرام تصور می‌شد که اعتراضات در پایان یک هفته تا حدی فروکش کرده است اما در روز هشتم این اعتراضات ادامه یافت چون حکومت علی رغم نمایش راهپیمایی‌های خودی نمی‌توانست سطح کشور را با نیروهایش پر کند.

فاصله گیری نهادهای مستقر از اعتراضات

در این دوره از حرکت‌های اعتراضی هیچ بخشی از نهادهای مستقر با آن همراهی نکردند. نهادهای مستقر آن چنان به بند ناف حکومت متصل شده‌اند که نمی‌توانند تصور بدیلی برای وضعیت موجود داشته باشند. در انقلاب سال ۵۷ بخش‌های قابل توجهی از کارکنان دیوانسالاری دولتی با روحانیت و بازار همراهی کردند. در جنبش سبز بخش‌هایی از دانشگاهیان، هنرمندان، ورزشکاران و بخشی از کارکنان اداری با این حرکت همراهی کردند چون جنبش از ابتدا حکومت را هدف قرار نداده بود. در خیزش اعتراضی سال ۹۶ همه‌ی نهادهایی که حتی کوچک‌ترین اتصالی به حکومت و منابع و رانت‌هایش دارند از آن فاصله گرفتند. آنچه در این اعتراضات بارز تر از همیشه بود قرار گرفتن اصلاح طلبان در سمت حکومت و تلاش آنها برای سرکوب هرچه سریع‌تر این خیزش بود (نگاه کنید به اطلاعیه مجمع روحانیون مبارز که دست کمی از اطلاعیه‌های سپاه نداشت).

بیش از آن که بخش‌هایی از مردم از اصلاح طلبان در این اعتراضات گذر کرده باشند اصلاح طلبان از این بخش‌ها گذر کرده‌ بودند. آنها در ماه‌های گذشته حداکثر تلاششان برای دیدار با اعضای شورای نگهبان و فرماندهان سپاه بوده است و نه دیدار با مردم قهدریجان، شاهین شهر،خوی، لنجان، تویسرکان و ایذه که به گفته عضو مجلس از این شهر اکثرشان بیکارند. چه کسی جلوی آنها را برای رفتن به این شهرها را گرفته است؟ کسانی که به شهر دورود سفر کرده باشند می دانند که شهر دورود مثل شهرهای خیالی پس از جنگ‌های هسته‌ای است. کودکان روی خاک و خل بدون لباس و کفش راه می‌روند و بسیاری از خانه‌ها در و پیکر ندارند، در کشوری که "خامنه‌ای خدایی می‌کند". طبیعی است جوانان دورود و ایذه نسبتی با اصلاح طلبان ندارند چون اصلاح طلبان نسبتی با آنها ندارند.

اصلاح طلبان در دوران پس از جنبش سبز به جای بازسازی سازمانی و بسط ارتباطات خود در کشور بیشتر به "نظام" پناه آوردند. آنها در حباب نخبه‌گرایی سیاسی فرو رفته‌اند و این روزها طرفداران آنها که از این اعتراضات پس از بیعت ۹۶ شگفت‌زده شده‌‌اند در رسانه‌ها مدام می‌گویند ما نمی‌دانیم اینها که به خیابان آمده‌اند کیستند. توده‌ی بی‌شکل اگر به خاتمی رای بدهند مردم قهرمان‌اند اما اگر شعار "ضد آخوندی" بدهند بی‌ریشه و بی‌هویت هستند. مهمانان اصلاح طلب رسانه‌های فارسی زبان می‌گویند که نمی‌دانند اینها که اعتراض می‌کنند کیستند در حالی که هم شهر آنها مشخص است و هم خواسته‌هایشان را روشن می‌گویند و هم به زبان فارسی سخن می‌گویند. این که می‌گویند نمی‌دانند دقیقا به این معناست که "هم جهت با ما نیستند" یا حزب و گروه ندارند. مگر حکومت می‌گذارد کسی غیر از وفاداران حزب و گروه داشته باشد؟ مگر مردم با شناسنامه‌ی سیاسی می‌توانند بیایند بگویند ما "حکومت آخوندی نمی خواهیم".

این حرکت اعتراض به تبعیض و تحقیر، بی‌کفایتی و خود حق بینی فراگیر است و ناشی از یاس و نا امیدی. فقر و بیکاری و افزایش جرائم و اختلالات روانی چند ده میلیونی ناشی از وضعیت‌های فوق است. روحانیت شیعه و سپاهیان و جناح‌های حکومتی مظهر این سه ویژگی هستند. حتی بعد از سرکوب هم این ویژگی‌ها از میان نمی‌روند. کسانی که در دی ماه ۹۶ به اعتراض پرداختند پس از آزادی از زندان یا کتک خوردن دیگر پیاده نظام اصولگرایان و اصلاح طلبان نخواهند شد. آنها به یک بلوک قدرت در جمهوری اسلامی تبدیل می‌شوند که در آینده می‌توانند اصل نظام را مورد چالش قرار دهند یا اگر شرایط مناسب براندازی نباشد در تحولات نقش بازی خواهند کرد. کسانی که سیاسی می‌شوند (بالاخص با زندان و باتوم) به سختی دست از این صحنه برمی‌دارند.

-------------------------------------

منبع:رادیو فردا


فهرست مطالب مجید محمدی  در سایت پژواک ایران 

*علیه یهودستیزی و اسرائیل ستیزی اتحاد اسلامیسم، مارکسیسم و فاشیسم علیه یهودیان و دولت سکولار آنها [2023 Nov] 
* پنج مجموعه پرسش و پنج خلط در راستای صلح‌طلبی توهمی  [2023 Oct] 
*ستاد فرماندهی عملیات جنایی حماس و جهاد اسلامی در تهران است  [2023 Oct] 
*چگونه می‌توان منابع یک دولت-ملت را غارت کرد و آن را به خاک سیاه نشاند؟  [2023 Sep] 
*سه هدف تغییرناپذیر هر جنبش اعتراضی در ایران آینده: انحلال سپاه و بسیج، تعطیلی روحانیت شیعه، و برکناری همه مقامات رژیم  [2023 Sep] 
* نهادهای انتصابی رژیم اسلامی در ایران بلاموضوع شده‌اند   [2023 Aug] 
* دادخواه گیج و گنگ یا سوسیالیست متوهم در برابر یک انتخاب سخت  [2023 Apr] 
*شرم بر دولت بایدن  [2023 Feb] 
*لابی رژیم کودک کش، شبکه ی عوامل آن در بوق های تبلیغاتی غربی، و اصلاح طلبان شیپور را از سمت گشادش می نوازند  [2023 Feb] 
*جامعه ایران به شرایط ماقبل ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ باز نخواهد گشت  [2023 Jan] 
*۱۲ پرسش در باب وکالت سیاسی به شاهزاده رضا پهلوی در دوران براندازی و گذار از یک رژیم تمامیت‌خواه  [2023 Jan] 
* روحانیت شیعه، بزرگ‌ترین بازنده انقلاب سکولار و آزادی‌خواهانه ۱۴۰۱  [2022 Dec] 
*زمان گردهمایی ۱۰۰هزار نفری در واشنگتن دی‌سی فرا رسیده است  [2022 Oct] 
* ماشین سرکوب جمهوری اسلامی خسته و متزلزل شده است   [2022 Oct] 
*صدها هزار نفر را کتک می‌زنند تا مردم را قانع کنند مهسا را کتک نزده‌اند  [2022 Sep] 
* کشته شدن مهسا امینی و «اسلام‌هراسی»  [2022 Sep] 
*بخت مجتبی در نشستن بر کرسی ولایت فقیه  [2022 Sep] 
*خیز برداشتن برای جنگ با ناتو بعد از تبدیل امنیت ملی به کالای اسقاطی  [2022 Jul] 
* سرنوشت صدام در انتظار پوتین است  [2022 Mar] 
*چهار ننگ ابدی که بر پیشانی روحانیت شیعه باقی خواهد ماند  [2022 Mar] 
*مراسم سالگرد انقلاب در سال ۱۴۰۰ هیچ ربطی به انقلاب ۵۷ نداشت  [2022 Feb] 
*چگونه می‌توان یک دولت-ملت را به نکبت و فلاکت کشاند؟  [2022 Jan] 
*یورونیوز فارسی: باجی که اتحادیه اروپا به رژیم اسلامی داده است  [2022 Jan] 
* ممنوعیت‌ زنان به ورزشگاه ها؛ ممنوعیت‌های ابلهانه یا منافع پنهان   [2021 Dec] 
* بی‌نظیری سه قوه‌ دافعه، تخریب و وحشیگری امپراطوری شیعه در تاریخ امپراطوری‌ها  [2021 Dec] 
*فلاکت‌ها را چگونه توجیه می‌کنند؟   [2021 Dec] 
* اندیشکده‌های «نظام»: موسسات زیباسازی سیاست‌ها و تصمیم‌های لات‌ها و چاقوکش‌ها   [2021 Dec] 
*هزینه‌های یکدستی حاکمیت و نیروهای گریز از مرکز   [2021 Dec] 
*گران کردن بنزین عملی‌ترین راه‌ حل بحران کسری بودجه برای دولت رئیسی   [2021 Oct] 
* آیا نسل «همه‌چیزدان‌»‌های شیعه رو به انقراض است؟  [2021 Oct] 
*تبلیغات سیاسی و «چانه‌زنی در بالا» سطح مهمل‌گویی را ارتقا می‌دهد استدلال‌هایی که مرغ پخته را به خنده می‌اندازد [2021 Sep] 
*تحفه‌هایی که با پست هوایی امریکایی-فرانسوی تحویل می‌شوند   [2021 Aug] 
*آیا ۳۰ میلیون دوز وارداتی رئیسی هم به ۶۰ میلیون دوز وارداتی روحانی خواهد پیوست؟   [2021 Aug] 
* شعارهای مترو صادقیه و پاساژ علاء‌الدین به شعارهای ملی تبدیل خواهند شد  [2021 Jul] 
*جمهوری اسلامی ایران دوران سختی در پیش رو دارد  [2021 Jul] 
*چشم‌اندازهای دولت ابراهیم رئیسی   [2021 Jun] 
*آینده‌ سیاسی محمدجواد ظریف   [2021 Jun] 
*روش‌های رقابت میان نامزدهای «نظام»  [2021 Jun] 
*چهار محور تبلیغات سیاسی به نفع حماس و جهاد اسلامی  [2021 May] 
*جانشینی خامنه‌ای + بازیگران کلیدی در رویداد ۲۸ خرداد ۱۴۰۰   [2021 Apr] 
*سه گونه سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایالات متحده و کانادا   [2021 Apr] 
* ایرانیان سال را با هشت دروغ خامنه‌ای آغاز کردند   [2021 Mar] 
*سمت و سوی پنج پرونده امنیتی جمهوری اسلامی  [2021 Mar] 
*دانشگاه مریلند یا آشپزخانه‌ بیت، سپاه و دستگاه‌های امنیتی؟   [2021 Mar] 
* اسلامی‌سازی علوم؛ از آکادمی منیر‌الدین حسینی و مغازه مصباح تا دانشگاه هاروارد  [2021 Feb] 
*دلایل توقیف نفتکش و غنی‌سازی ۲۰ درصدی در آستانه انتقال قدرت در آمریکا  [2021 Jan] 
*کارنامه‌ی بی‌حاصل سیاست مماشات و خشنود‌سازی برای مهار جمهوری اسلامی  [2020 Dec] 
*در «بیت» خامنه‌ای چه می‌گذرد؟   [2020 Nov] 
*در جنگ ایران و عراق هر دو کشور شکست خوردند هیچ جنگی مقدس نیست  [2020 Sep] 
*نوبت بازنشستگی سیاسی حسن روحانی فرا رسیده است  [2020 Jul] 
*بازار پر رونق پیامبری، مهدویت و ارتباط با امام زمان در ایران  [2020 Jun] 
*دشمنی که نمی‌شناسند، سه افسانه‌سازی غالب در مورد ایالات متحده آمریکا  [2020 May] 
*برنامه‌ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای ایران چیست؟   [2020 May] 
*میزان بی‌اطلاعی از مسائل ایران در گزارش‌های رسانه‌های غربی حیرت‌آور است  [2020 May] 
*خامنه‌ای: القای توهم منجی و فرار از پاسخگویی  [2020 Apr] 
*«نابحران» کُرونا و تحریم‌ها: نظام و لابی آن فرصتی برای تجدید قوا یافته‌اند  [2020 Apr] 
*پنج موج مهاجرت از جمهوری اسلامی، موج پنجم به غارتگران منابع کشور تعلق دارد،  [2020 Feb] 
*لابی جمهوری اسلامی ایران هم مانند خود آن غیرعادی است   [2020 Jan] 
*پنج افسانه در مورد قاسم سلیمانی  [2020 Jan] 
* از نظام قرار نیست «چیزی» باقی بماند   [2019 Dec] 
*آدرس‌های غلط تحلیلی در مورد اعتراضات آبان ۹۸  [2019 Nov] 
*از «یانکی گو هوم» تا «ایران برو بیرون»   [2019 Oct] 
*مغازه‌ی دو نبشی که جمهوری اسلامی باز کرده است   [2019 Oct] 
*روزی که «نرمش قهرمانانه‌ی- ۲» فرا خواهد رسید  [2019 Oct] 
*مداح اسرائیلی دیگر چه صیغه‌ای است؟ روش خلق این شتر گاو پلنگ   [2019 Sep] 
*چرا مردم ایران علیه رژیم به خیابان‌ها نمی‌آیند؟   [2019 Aug] 
*از همه‌ی دنیا طلبکارند، با همه‌ی نکبت و فلاکتی که به ارمغان آورده‌اند  [2019 May] 
*روش‌های مهندسی عقیدتی‌ـ‌سیاسی تجمعات ۲۰ هزار بلیت داربی بهار ۹۸ برای از‌ ما‌ بهتران  [2019 Apr] 
*یورونیوز فارسی آشکارا به دیگر بوق‌های تبلیغاتی فارسی‌زبان پیوسته است  [2019 Apr] 
*مردم ایران در دوران گذار، به رهبرانی مثل ترامپ نیاز دارند  [2019 Jan] 
*از زهرا کاظمی ‌تا جمال خاشقجی: رسوایی رسانه‌های غربی در گزارش نامتوازن قتل دو روزنامه‌نگار  [2018 Oct] 
*سوریه‌ای شدن، نه؛ یمنی سازی و ونزوئلایی شدن، آری  [2018 Oct] 
* کدام یک مبتذل است: موسیقی سوسن و جواد یساری یا امضای نامه‌ی لابی جمهوری اسلامی؟   [2018 Jul] 
*سه (بعلاوه یک) سناریو برای سقوط جمهوری اسلامی  [2018 Jul] 
* شش نمایش تهوع‌آور در حکومت اسلامی   [2018 Jul] 
*رهبران ایران اشغالگرند، یا هموطن؟  [2018 Jun] 
* تمام دروغ های ظریف   [2018 Jun] 
*اردک شَل روحانی، آغاز فروپاشی سیاسی  [2018 May] 
*رادیو فردا به یک خانه‌تکانی جدی نیاز دارد  [2018 Apr] 
*کاهش میانگین سن ازدواج دختران در ایران؛ چرا؟  [2018 Apr] 
*مرثیه ‌ای برای همه‌ء غرب ‌ستیزان   [2018 Mar] 
*تراژدی اسلام‌شناسی، خاورمیانه‌شناسی و ایران‌شناسی در دانشگاه‌های ایالات متحده   [2018 Feb] 
*رژیم‌های سیاسی با همه‌پرسی ساقط نمی‌شوند  [2018 Feb] 
*محمود احمدی نژاد: «رهبر انقلابی» که غیبش زد   [2018 Jan] 
*پا گذاشتن جمهوری اسلامی جای پای شوروی   [2018 Jan] 
*چهار ویژگی متمایز کننده‌ خیزش دی ۹۶: جدال با کابوس مستقر  [2018 Jan] 
*مهم‌ترین خطر امنیتی کشور: جمهوری اسلامی و تداوم آن   [2018 Jan] 
*«بازندگان جنبش اعتراضی دی ماه ۹۶»  [2018 Jan] 
*توهم «تغییر و اصلاح» به پشیمانی رسید  [2017 Dec] 
*سپنتا نیکنام و مرگ حاکمیت قانون و حقوق شهروندی   [2017 Nov] 
*اصلاحات سال‌ها پیش مُرد. همین!   [2017 Oct] 
*«جان اسنو» در تهران   [2017 Sep] 
*دشمنی اسلامگرایانه با غرب چه نتایجی دارد؟  [2017 Aug] 
*نظرسنجی‌هایی بدون ارزش علمی  [2017 Aug] 
*علی شریعتی: ایدئولوگ نظام سرکوب   [2017 Jun] 
*گام دوم مهندسی انتخابات ۹۶: چینش نامزدها و جهت دادن به کارزارها   [2017 Apr] 
* مهندسی انتخابات ۹۶ آغاز شده است  [2017 Apr] 
*از چپ عدالت‌گرا تا چپ امنیت‌گرا: طلیعه‌ ناسیونال-سوسیالیزم ایرانی  [2017 Apr] 
*جریان «اصولگرا»: واگرا و آشفته   [2017 Apr] 
*رسانه‌های فارسی‌زبان با مالیات شهروندان و منابع عمومی کشورهای غربی چه می‌کنند؟  [2017 Mar] 
*معضل محمد خاتمی برای «نظام»: ضعیف، کم آزار، اما غیر قابل اعتماد  [2017 Feb] 
*چهار روایت شخصی از جنایات داعشی جمهوری اسلامی   [2017 Feb] 
*«آشتی ملی»؛ طرحی توخالی و بی حاصل برای تقرب به خامنه‌ای   [2017 Feb] 
*هاشمی رفسنجانی؛ سیاست‌ورزی اسلامگرایانه در چارچوب ممکن‌ها  [2017 Jan] 
*مهندسی غرور ملی با هیچ  [2016 Dec] 
*ساختار آسیب‌های اجتماعی در ایران در سه نمودار  [2016 Nov] 
*دوازده پرسش پیرامون چرایی و چگونگی پیروزی ترامپ و شکست کلینتون  [2016 Nov] 
*واکنش ها به پیروزی ترامپ/ موج نارضایی‌ها، «نخبه‌گرایی، چند فرهنگ‌گرایی و جهان‌گرایی» را به عقب راند  [2016 Nov] 
*کودک آزاری جنسی در پناه «بیت» المجرمان  [2016 Oct] 
*جنگ با مردگان «غیر خودی»   [2016 Oct] 
*نهادهای پشتیبانی ایدئولوژیک برای استبداد مذهبی، تمامیت خواهی و کشورگشایی درایران   [2016 Oct] 
*مدیران جمهوری اسلامی در چه مواردی به اراذل و اوباش و لات‌ها متوسل می‌شوند؟   [2016 Oct] 
* انگاره بومی اداره و توسعه: واقعیت یا توهم؟  [2016 Sep] 
*میرقلی‌خان، امیری، دری اصفهانی: گامی کوچک از «قهرمان» تا «جاسوس»   [2016 Sep] 
*کدام‌یک اسلام را دزدیده‌اند: تروریست‌ها یا اصلاح‌طلبان؟  [2016 Jun] 
*نگاهی به نهادها و مبانی تصمیم‌گیری قوه قضائیه جمهوری اسلامی   [2016 May] 
*یک دیدار معمولی، یک عکس عادی، و موجی از اتهام و اعتراض  [2016 May] 
*عرصه‌های جدیدی که روحانیت شیعه در نوردیده  [2016 Apr] 
*ویروس ضد امریکایی؛ برندگان و بازندگان  [2016 Apr] 
*از چپ عدالت‌گرا تا چپ امنیت‌گرا: طلیعه‌ ناسیونال-سوسیالیزم ایرانی  [2016 Apr] 
*چرا در انتخابات مهندسی‌شده شرکت می‌کنند؟  [2016 Mar] 
*پدیده های قابل توجه و شگفت انگیز در نتایج انتخابات ۹۴  [2016 Feb] 
*انتخابات در نظام‌های اقتدارگرا تمامیت‌خواه  [2016 Feb] 
*چهار دلیل برای ترغیب به مشارکت در انتخابات ۹۴ و نقد آنها   [2016 Feb] 
*تصویب توافق اتمی در ایران: مجلس یا شورای امنیت ملی؟   [2015 Aug] 
*رژیم خمینی چگونه تداوم یافت؟  [2015 Jun] 
*نظام بی‌شرم جمهوری اسلامی: شرم، سیری چند؟ وقتی مردم قدرت پرسش نداشته باشند [2015 Mar] 
*قاسم سلیمانی: «الهه مهربانی»، «سردار عارف» یا فرمانده ترور؟  [2015 Mar] 
*معجزه‌ی حکومت ولایی شیعی: یزید نقش امام حسین را بازی می‌کند  [2014 Sep] 
*موضوعاتی که صدای آمريکا پوشش نمی‌دهد يا در اولويت آن نيست  [2014 Sep] 
*بی بی سیزاسیون صدای امریکا  [2014 Sep] 
*داعش، «سپاه قدس» اسلام‌گرایان سنی  [2014 Jun] 
*مسجدسازی دولتی به جای ساخت مسکن عمومی  [2014 Mar] 
*افسانه‌ی کمبود روحانی شيعه در ايران، مجيد محمدی  [2014 Feb] 
*برنامه‌ تلويزيونی روحانی و پنج بازنمايی از وضعيت دولت   [2014 Feb] 
*رژیم تحریم علیه تحریم  [2013 Sep] 
*ملی‌گرايی تکثرستيز: ضد غرب و پرونده‌ساز  [2013 Aug] 
*سياست‌ورزیِ تهی از شرم  [2013 Jul] 
*چرا سفر به ایران را تحریم نمی کنید؟  [2013 Jul] 
*شان يونسکوی رضا داوری: ننگ و آه  [2013 Jul] 
*توهمات علی خامنه‌ای  [2013 Apr] 
*علی خامنه‌ای و دروغ‌ها، رجزخوانی‌ها و مدعیات بی اساسش  [2013 Apr] 
*بخش فلسفه‌ی دانشگاه تهران، دکان علم‌فروشی و مدرک‌سازی  [2013 Apr] 
*فرسایش بنیان‌ها و پیوندهای اجتماعی در ایران  [2012 Dec] 
*ناشر غير امين و تبليغات سياسی  [2012 Jun] 
*تندیس‌های تنفر، اسلام رحمانی و مخاطرات امنیتی اسلام سیاسی  [2012 May] 
*خلائق را از براندازی ولایت فقیه می ترسانند  [2012 Apr] 
*«جامعه‌ ايران در سراشيبی انحطاط اجتماعی و اخلاقی»   [2012 Mar] 
*مطالعات خاورمیانه یا بسط تنفر، بی خیالی و پرده پوشی  [2012 Mar] 
*روشنفکران دینی و مقدسات مردم  [2012 Mar] 
*آمريکاستيزی روشنفکران ـ فعالان چپ ايرانی: سندرم "از موضع بالا"  [2012 Mar] 
*امپریالیسم و ادبیات لجن مالی در سنت سیاسی چپ  [2012 Feb] 
*مشکلات دروازه بانان سابق رسانه‌ها  [2012 Jan] 
*کارنامه‌ی سياه و سوگناک دين سازمان‌يافته  [2011 Dec] 
*صدايش را در نخواهند آورد  [2011 Dec] 
*دين سازمان‌يافته، مروج تنفر و تبعيض  [2011 Dec] 
*بیست روش گریز از پاسخ گویی: نقدی بر گزارش جمهوری اسلامی به کمیته حقوق بشر سازمان ملل  [2011 Dec] 
*آیا بدون دین سازمان یافته، دنیای بهتری نمی داشتیم؟ تقديم به رافق تقی، نويسنده‌ی آذربايجانی که طعمه‌ی ترور و خشونت دين سازمان يافته شد [2011 Nov] 
*همه از دولت‌ها پول می گیرند، اما ...   [2011 Nov] 
*در جستجوی فرزندان از دست رفته   [2011 Nov] 
*رهبر بعدی چگونه تعیین خواهد شد؟   [2010 Jun] 
*يک دروغ بزرگ ديگر؛ فساد اخلاقی ساختاری غرب  [2010 May] 
*جنبش سبز: اسلامگرا یا سکولار   [2010 May] 
*شهرنشينی، دانشگاه و طبقه متوسط: تهديدات امنيتی عليه ولايت فقيه  [2010 Apr] 
*از ربانی سالاری به اوباش سالاری؛ تحول ساختار قدرت در جمهوری اسلامی   [2010 Mar] 
*رهبر جمهوری اسلامی و مداحی به قصد تقرب   [2010 Feb] 
*هشت تحليل غلط؛ پيش و پس از انتخابات رياست جمهوری   [2010 Feb] 
*زمان محاکمه‌ی خامنه‌ای در دادگاه جنایی بین‌المللی فرا رسیده است   [2009 Jul] 
* الگوهای رایج فریب‌کاری در نظام جمهوری اسلامی  نام‌گذاری، دست‌کاری و تغییر مفاهیم و آمار، و از آنِ خود سازی [2009 Feb]