PEZHVAKEIRAN.COM ترا چنانکه تویی هر نظر کجا بیند
 

ترا چنانکه تویی هر نظر کجا بیند
سیامک صفاتی

ترا چنانکه تویی هر نظر کجا بیند

بقدر دانش خود هر کسی کند ادراک

حافظ

  وقتی قتل، تجاوز و پرده دری، تبعیض و تحمیل و تحقیر و شکنجه های سخت و طاقت فرسا بر همگنان ما وارد می شود. وقتی حق براحتی پایمال می شود و آزادی و برابری و عدالت اجتماعی و آرمان های زیبا و روشنی بخش تحققشان ناممکن به نظر می رسد. وقتی بخاطر فقر و تنگدستی و عدم وجود بهداشت و درمان عزیز ترین عزیزان مان پرپر  می شوند و روی در نقاب خاک می کشند. وقتی فقیران و تنگدستان در اقصی نقاط کشور  محروم از آموزش و آموزشگاه و بهداشت و درمانگاه و درمانند و به سبب فقر مفرط از ادامه تحصیل باز می مانند. تا در مبارزه برای بقاء و حداقل های  معیشت و زندگی، کمک حال خانواده باشند. و با ترک تحصیل از روی ناچاری به تمام آرمان ها و آرزوها و آمال و اهداف خود با چشم های گریان و دست های لرزان پشت می کنند. وقتی نخبگان و نابغه ها به حساب و شمار در نمی آیند و مجبور به ترک میهن خود می شوند و پخمگان بی ارزش در صدر قرار می گیرند. وقتی دروغگویان و شیادان و لاف زنان و کینه ورزان و متظاهران و پیشانی ساختگان در صدر قرار می گیرند و مردم روز به روز فقیرتر و گرسنه تر و نحیف تر و رنجورتر و دردمند تر می شوند. مردم از خود می پرسند پس خدا کجاست؟ چرا این همه جور و جنایت و فقر و بیماری و درد رنج و ستم ستمگران و جور حکام بی لیاقت و بیداد بیدادگران را می بیند اما واکنشی از خود نشان نمی دهد، آیا خدا خفته است؟

 روزگاری می گفتند پیش بینی آب و هوا مداخله در کار خداست، تنها خداست که از غیب آگاهی دارد و هم به دست پر عظمت اوست که جریان های آب و هوا و باد و ابر و رطوبت را از جایی به جای دیگر یا از نقطه ای از زمین به نقطه ای دیگر زمین منتقل می کند و یا می فرستد. لذا این عمل، یعنی پیش بینی آب و هوا صرفا کار خداست و انجام پیش بینی،عملی کفرآمیز و مستحق مجازات است. بشر حق مداخله در کار خدا و حق پیش بینی و غیب گویی را ندارد.

براستی، پیش بینی آب و هوا عملی کفر آمیز  محسوب می شد و کاری غیر الهی به حساب می آمد؟ زمان ثابت کرد، که این ظن و گمان و ایده  خطا آمیز محض نآگاه نگهداشتن مردم برای سیطره بر آنان است. اما علم کار خودش را کرد و تلاش های دانشمندان و عزم و ممارست اصحاب علم باعث گردید تا انسا ن ها و جوامع دریابند که به مدد علم هواشناسی و تکنولوژی و فن آوری های پیشرفته و مدرن، می توانند به پیش بینی هوا در طی روزها و هفته ها و ماه های سال بپردازند. از خشک سالی های دوره ای و یا از بارش های سیل آسا و یا بارش سنگین برف و تگرگ و طوفان و باران سبک ولی چند روزه پرده بردارند. این پیش بینی ها باعث گردید تا حد ممکن از اتفاقات ناگوار در آینده کاسته شود و مرگ و میر و صدمات ناشی از این پدیده های طبیعی بسیار کمتر گردد و رنجوری و آوارگی و صدمات و خسارات ناشی از حوادث طبیعی به کمترین حد ممکن برسد. و همچنین دریافتند که علاوه بر کاهش مخاطرات و آسیب بلایای طبیعی، می توانند از جریانات نیرومند آب و هوایی و تابش خورشید و نزولات جوی و سایر پدیده های طبیعی استفاده لازم و حداکثری، ببرند تا هرچه بیشتر سطح رفاه و بهروزی و آسایش زند گی انسان ها را بهبود و تعالی بخشند. این موضوع نشان داد که اتفاقا عدم استفاده از امکانات و استعدادها و ظرفیت های وجودی انسانی،  مثل عدم پیش بینی آب و هوا بود که توهین به خدا تلقی شده و می شود. کفر گوش سپردن به سخنان کسانی است که ما را به ماندن و سکون و سکوت و تسلیم و دعا و روضه و تقدیر و جل بستن و گریه و عزاداری و  هیات و مراسم سوگواری و دعای نزول باران و نذر و نیاز و قربانی کردن  گوسفند بخت برگشته و آش نذری و .. دعوت می کنند و  همیشه و با همه وجود جلوی پیشرفت علم و دانش  را به هر طریق ممکن می گیرند. به چه علت؟ زیرا، پیشرفت علم و دانش، بازار  سودآور منبر نشینی و روضه خوانی و جلسات پول و سرمایه ساز مرگ اندیشی و ماتم پرستی  آنان را کساد می کند و جاه و جلال و موقعیت و مواهب و مناصب و مصادر  که صلاحیت و دانش و معرفت می خواهد را از آنان سلب می کند. اما با رشد و تکامل و فربهی دانش و علم، به تدریج آگاه شدیم که پیش بینی هوا و  نجوم مثل سایر پدیده ها، جزیی از خاصیت و ماهیت علم و دانش است و علاوه بر آن رسالت علم در ارائه راهکار و علاج دردها است. مثل حلول سال نو در فلان روز و ساعت و دقیقه و ثانیه. یا مرگ ستارگان و سیارگان و زایش منظومه ای جدید و  کسوف و خسوف و بارش شهاب سنگ و  بسیاری دیگر. و کفر یعنی پوشاندن علم با لباس دین و تقوا و روضه و مرگ اندیشی و  تعصب و جزم اندیشی و منفعت طلبی و تن آسایی مشتی مدعی.

 باری دین فقهی و قرائت مسلط، همواره سالب راه بوده و جلوی پیشرفت همه جانبه علم و اقتصاد و فرهنگ و جامعه را گرفته است. و به همین علت همواره روشنفکران و نو اندیشان و آزادگان و عدالت خواهان و حقیقت طلبان را به تهمت تکفیر و تفسیق و الحاد و بدعت و ویران کردن و مسموم ساختن دین عوام الناس محکوم نموده و بسیاری را به مسلخ زجر و درد و مرگ کشانده است. جامعه را منفعل و ذره گون و توده ای و منفرد و از هم گسیخته و متلاشی خواسته است. امید و آینده و شادی و دوستی و محبت را از آن سلب نموده است و اراده و خودانگیختگی بقول هانا آرنت را از آنان دریغ داشته و انسانیت و انسانی زندگی کردن را از آنان گرفته است، تا آنان در سایه ایدئولوژی دینی و استبداد فقهی  بسان حیوانات احساس هویت و امنیت و آرامش کاذب داشته باشند امادر قفس یا در زندان . تا هم جلوی زندگی مستقل و نقاد و وقاد و پرسشگر و جستجوگر انسانی را از آنان بگیرند و هم از ادامه حکومت خود بر چنین مردمی مطمئن شوند و هم با نگهداشتن انسان ها در حد غریزه، آنان را به حیواناتی در جستجوی سیر کردن شکم و دست آموز و سربازانی مطیع و منقاد مبدل سازند. حکومت استبدادی حکومت دو بندگی است. هم بندگی خدا البته در ظاهر آن و هم بندگی شیطان به نحو تمام و کمال. هر حکومت و ایده و عقیده ای که زایشگاه و رویشگاه دروغ، تزویر، ریا و تظاهر  باشد و از انسان ها  بخواهد که مستقل نیندیشند و آزاد و مستقل زندگی نکنند و پیرو ولایت و ذوب در او باشند، اراده آزاد و مستقل نداشته باشند، تقیه کنند، بجای تخصص تعهد داشته باشند و آن هم تعهد به کانون قدرت. پیرو ایده حکومت باشند. از خود فکر و اندیشه متفاوت و مستقل و متکثر و آزاد نداشته باشند. بر اساس ایدیولوژی نظام بنوشند و بپوشند و بر اساس سبک تعریف شده حکومت زندگی کنند. جامعه یکدست و یکنواخت داشته باشند. قرآن خود را کتاب هدایت و رحمت  و شفا برای اهل ایمان معرفی می کند، هدایت و رحمت و شفا ، هیچگاه جهان و جامعه را با سلطه گری و سلطه پذیری، ظلم و تبعیض و جهل و خشونت و جنگ افروزی همراه نمی سازد؟ هدایت یعنی به کارگیری عقل نقاد و فعال و رحمت نتیجه عقل فعال و نقاد و معاد اندیش است و برابری و آزادی و مساوات و محبت و مدارا و رحم و مروت  نتیجه این نوع تفکر و اندیشیدن است؟ با این وضع، چگونه این حکومت می تواند حکومتی سالم و صادق و انسانی و بر محور زیست موحدانه باشد؟ قطعا این حکومت حکومتی بیمار و مرگ آلود و غیر انسانی است. زیرا انسان را از انسانیت تهی می کند و ارزش های خود را در او می دمد. این حکومت، حکومتی از خود بیگانه ساز است و از انسان ها می خواهد ظرف وجودی خود را خالی کنند تا ایده و مرام خود را در ظرف وجودی آنان بریزد. و دیگر اینکه حکومت استبدادی به جای بندگی خدا از انسان ها می خواهد که او را بپرستند بنابر این چنین نظامی شرک آفرین و شرک فزاینده است و آفتی است برای جامعه و جهان، تا آن هنگام که باقی باشد. فرعون نیز قومش را خوار و ذلیل و زبون می داشت تا همه مطیع فرمان وی شدند.....(۵۴ الزخرف) اساسا خصلت هر نظام فرعونی این است که مردمش را خوار و خفیف و ذلیل و فقیر و منفعل و پریشان نگهدارد تا از او تمکین کنند. اما خداوند از زبان اندیشمندان و دلسوزان و روشنفکران می گوید وقتی اندیشه نیک و متعالی و تابناکی ظهور کرد مردم، علیرغم همه سختی ها باید به آن توجه کنند و به آن اقبال نشان دهند، تا از وضعیتی که در آن گرفتارند رهایی یابند. در غیر این صورت و با چشم بستن بر روشنایی همچنان گرفتار درد و رنج  و تاریکی خواهند بود.

در ایام گذشته به دلیل فقدان آگاهی، مردم برای وقوع زلزله و رعدوبرق و کسوف و خسوف نماز آیات و نماز وحشت می خواندند. برق که وصل می شد صلوات می فرستادند. گویی برق را نه ادیسون بلکه حضرت محمد اختراع کرده است. اما امروزه به مدد علم نجوم و زمین شناسی و سایر علوم دریافته ایم که زلزله جزیی از فرایند حیات زمین است و این گردش سیارات به دور خورشید و منظومه شمسی و قرار گرفتن خورشید و ماه و زمین در یک مدار است که موجب خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی می شود. پس ما از وحشت و اضطراب آنچه نمی دانستیم به آرامش و اشتیاق علم رسیدیم که باعث گردید تا بسیاری از دانشمندان و مشتاقان دیدن کسوف و خسوف از قسمتی از زمین به قسمتی دیگر زمین مسافرت کنند تا شاهد این رخداد شگفت انگیز باشند. از سویی دیگر فهمیدیم که اگر زمین انرژی متراکم خود را بوسیله زلزله خارج نکند با چه وضعیت هولناک و فاجعه باری مواجه خواهیم شد. بنابراین برای فائق آمدن بر تاثیرات مخرب و ویرانگر زلزله های شدید دانشمندان توصیه نمودند تا  شهرها و ساختمان های خود را روی گسل ها بنا نکنیم و دیگر اینکه شهرها و لوازم و تاسیسات ساختمانی را در مقابل زلزله چنان مقاوم بسازیم، تا حد ممکن، به مهار این قدرت طبیعی بپردازیم. در اینجا نیز بشر دریافت که به جای نماز وحشت و آیات  باید سطح نمازِ علم و آگاهی و دانش خود را بالاتر ببرد تا بدین وسیله عظمت قدرت خداوند، را در مغز و اندیشه و توان و خواستن و عزم و اراده و تلاش و کوشش خودش ببیند.

در همه این رویدادها که خدا بواسطه ی دعا و نماز و روزه و حج و اوراد و اذکار  و روضه  ...صدایش می کردیم، که خدایا کجایی؟ و چرا ما را در نمی یابی؟ دانشمندان و انسان شناسان و فلاسفه و جامعه شناسان و منجمین و زمین شناسان و شیمیدانان و فیزیکدانان داشتند از طریق علم و دانش و آگاهی و آزادی و عشق و عزم و حرکت و اشتیاق و جستجوگری و گشودگی به مسیرهای ناشناخته و از طریق اختراع و اکتشاف هر پدیده ای نو، خدا را نشان می دادند. دانشمندان و اندیشمندان و روشنفکران و آزاد اندیشان رها از هر دگم و تعصب و خرافه ای راه کنشگری و مبارزه را برای فردا و فرداهای بهتر انتخاب کردند. پیشقراولان بشری ننشستند تا بگویند خدا کجاست یا ما را فراموش کرده؟ یا باید از اصحاب دین پرسید چه باید بکنیم؟ و فقه و کلام و الهیات چه راهی را  به ما نشان می دهد؟ خیر، آنها خدا را باعلم، با کشف و با اختراع با مسافرت به اعماق جنگل های آمازون و زندگی کردن در آن، از طریق پژوهش و  زیستن در جنگل های سحرآمیز  و مخوف و درنوردیدن سخت و ستوار بلندترین کوه ها و همچنین زندگی در قطب شمال و جنوب به مدت ماه ها و سالها  با مشقت بسیار و زندگی در دل غارهای تنگ و تاریک و زیستن با حیوانات بزرگ و  عظیم الجثه و کوچک و کوچک ترین حشرات و سفر در دل عمیق ترین اقیانوس ها و دریا ها برای یافتن راز و رمز زندگی و چگونگی فعالیت دریاها و اقیانوس ها و ساکنان درون آن و فرستادن کاوشگر به فضا و زندگی در مخازنی کوچک، برای شناخت راز هستی و شناخت هر چه بیشتر حیات و شکل گرفتن سیاه چاله ها و سیارگان و ستارگان و منظومه شمسی و منظومه های دیگر ، این موطن اصلی ما، با کمک علم نجوم و علوم دیگر توان و عزم و دانش و تکنولوژی و فن آوری، و مصنوعات هنر انسان، ظرفیت انسان و هستی  را به تصویر کشیدند و خبر های اعجاب انگیز از آسمان و زمین و دریاها و اقیانوس ها و یخچال ها و راز بقا، برای ارتقاء فهم و دانش ما مخابره کردند. آنها مبارزه و کنشگری را برگزیدند. آنها راه آزادی، برابری، همبستگی، مهر و محبت و روشنی افروزی و کاهش درد و رنج بشر و احترام به حقوق محیط زیست و حقوق حیوانات و تقلیل خطا و کاهش دردو رنج را انتخاب کردند. راهی که خدا،  آن را در وجود انسان تعبیه نمود تا با مبارزه و کنشگری و عزم و اراده و حرکت و تلاش و تحول و اشتیاق و ممارست، با کل هستی به وحدت و خودآگاهی  برسیم.

  اما، ما در منطقه گسل، شهر بنا نهادیم و ساختمان از پی ساختمان ساختیم و نهایتا مقاومتش را تا پنج ریشتر در نظر و عمل آوردیم، آن گاه برای اینکه زلزله نیاید یا بالای پنج ریشتر نیاید به نماز شب و نماز آیات و وحشت و روزه و روضه، صدقه  پرداختیم. و به ذکر و اوراد و اذکار  و روزه مشغول شدیم. هزار صلوات هدیه فلان امام می کنیم، دخیل می بندیم و پیوسته خدا خدا می گوییم. برای چه؟  که زلزله نیاید تا غافلگیر شویم، طوفان نشود، مبادا  زیر آوار بمانیم؟  خدایا ختم قرآن را به امام زمان  تقدیم کردم تا شهر در امن و امان باشد. آیا این نحوه دعا و نماز و صدقه و روزه جز تمسخر و لعن و نفرین بر خود هیچ اثری دیگر ی تا بحال برای ما داشته و  دارد؟ اگر این گونه بود، و مشکل  و گره بدست دعا و نماز و روزه و روضه و هیات حل می شد. پس، علم و دانش هیچکاره بود و نمی توانست زین سان آفاق و انفس را درنوردد و انسان به چنین جایگاهی دست پیدا کند.

زندگی همواره عرصه و صحنه کنشگری و مبارزه و علم اندوزی و رشد و تکامل و ترقی و آگاهی فزاینده و روشنی افروزی ماست. چه علیه سیادت و ولایت و برتری طلبی بیهوده ارباب کلیسا باشد. چه علیه سیادت و ولایت حکام خود نماینده پندار خدا و برتری طلبی ارباب و حکام حوزه و مسجد باشد. و چه علیه استبداد و توتالیتاریسم و خودکامگی و استبداد، چه دینی و غیر آن و یا علیه آداب و رسوم و عادات جزم گرایانه و متعصبانه و کهنه گرایانه آنها باشد. زندگی همواره عرصه تامل و مبارزه و کنشگری و عزم و اراده جهت و ارتقاء و تکامل فهم انسان ها و جوامع بوده است از جزم اندیشی و کهنه پرستی به پویایی و نوجویی، از سکون و ایستایی به آگاهی و دانش و حرکت و روندگی و سرزندگی و سیالیت. اختراع برق، تلفن، هواپیما، راه آهن، کامپیوتر، اینترنت، کشف و شناخت انواع بیماری ها چون دیفتری، وبا، طاعون، سل، فلج اطفال، سیاه سرفه و ...در فرایندی طولانی با تکیه بر علم و دانش و جهد و تلاش خستگی ناپذیر دانشمندان و اطباء به درمان دردها انجامیده است، نه با سلام و دعا و صلوات و بالا و پایین رفتن و روزه و روضه و استعلام از فقهاء و ادعای خود برتر پنداری و طب سنتی و ... اینکه امروز براحتی با هواپیما ها و هلیکوپترهای مدرن  و بواسطه راه آهن و لوکوموتیو و ماشین های بسیار مدرن از نقطه ای به نقطه ای دیگر از عالم سفر می کنیم. این که دیگر ترسی نداریم تا هواپیما سقوط کند، یا اینکه دعا نمی کنیم تا در دریاها و اقیانوس ها پرت شویم. این که بوسیله زیردریایی ها به اعماق آب سفر می کنیم،  این از قدرت و استعداد و شناخت و عظمت روح و اندیشه انسان مایه دارد که به جانشینی خدا یا در وحدت با او توانسته راه را هموار و آرامش را برقرار و زیباییها را هر چه بیشتر عیان کند. یا این که دیگر نمی گوییم خدایا ما را از بیماری سل یا وبا یا طاعون یا دیفتری یا سیاه سرفه و فلج اطفال و نابینایی در زمان پیری به علت بیماری آب مروارید نجات بده. یا این که دیکتاتورها دیگر نمی توانند در بسیاری از ممالک جهان پیشرفته به نام ولایت و کلیسا و وراثت و نمایندگی از طرف آسمان یا امام زمان و یا تاریخ و نژاد برتر و یا از بین بردن یهودیان یا استکبار جهانی یا امپریالیزم و رانت و حق ویژه ... مردم را به زنجیر و بندگی و بردگی بگیرند و کشور را ارث پدریشان قلمداد کنند و قلمرو تاخت و تاز خود قرار دهند و جهان را صحنه تشفی و ارضاء تخیلات و توهمات خود تبدیل کنند. و اینکه در بسیاری از ممالک پیشرفته، زندان های انفرادی ممنوع شده است، فعالین سیاسی از بالا آویزان نمی شوند، آمپول هوا به آنها زده نمی شود، شکنجه های سخت و طولانی و بازجویی های مکرر برای گرفتن اقرار دیگر اتفاق نمی افتد. به آنها تجاوز نمی شود ناخن شان کشیده نمی شود، شلاق نمی خورند و اعدام نمی شوند و قصاص صورت نمی گیرد با سیگار سوزانده نمی شوند و ... معلول مبارزات و کنشگری است که بدواً با تامل و تفکر عمیق و طولانی انسانی و اخلاقی دانشمندان و روشنفکران و اندیشمندانِ بزرگ زمانه آغاز شد و سپس این تامل و وجدان شخصی از طریق گفتگو و تعامل و تعاطی افکار و آراء و بوسیله ی شبکه ایی از رسانه های آزاد و برابر و نهادهای صنفی و مدنی و البته بعد از بحث و نظر فراوان به گفتمان مسلط و وجدان عمومی تبدیل شد. تا مردم آزاد و آگاه و برابر زندگی کنند. نه با ذکر و اوراد و دعا و پیشانی ساختن و سانسور اینترنت و جلوگیری از گردش آزاد و برابر اطلاعات و رد صلاحیت نخبگان و آزاد اندیشان و سرکوب حق متفاوت زیستن و رد کثرت طلبی و پلورالیسم و انکار حق تعیین پوشش و سلب سبک زندگی و نفی حق تعیین سرنوشت بوسیله ی صغیر پنداری و صغیر نگهداری، همچنان بر تیره روزی آنان  حکومت و زندگی کنند. باری، اگر ما نیز بخواهیم استعدادها و ظرفیت ها و امکانات خود را چنان مردم مترقی که با مبارزات و زحمات و کنشگری شان تعین و تجلی بخشیدند و آزادی و برابری و همبستگی و تساهل و رواداری را برای خود به ارمغان آوردند. به ارمغان آوریم، چاره ای نداریم، جز حرکت در مسیر کشف استعدادها و خلق و آفرینش و استفاده از تجارب ممالک توسعه یافته برای پیشرفت و توسعه و صلح پایدار و همزیستی مسالمت آمیز با همگان.

 

هر شیوه مبارزه و هر گونه کنشی با چرا و چگونه و چه باید کرد شروع می شود، دین و حکومت به رغم این که چهل و اندی سال است در ایران همپوشانی داشته و درهم تنیده اند. به جای راستی و درستی و یکرنگی  و آزادی و توسعه و صلح پایدار و امنیت و برابری و رفع تبعیض درست، خلاف آن شاخصه ها را در درون مرزهای خود و بیرون از مرزها  پرورده است. وقتی می بینیم دیکتاتورها و مستبدین و توتالیترها وجود دارند اما مبارزه و مقاومت در مقابل آنها خیر؟ وقتی میلیاردها میلیارد ثروت و سرمایه ما به یغما برده می شود و ما خاموشیم و هیچ عکس العملی از جانب ما سر نمی زند حتی به طنز و صرفا ایستادیم تا دستی از غیب برون آید و کاری بکند؟ وقتی با امام زمان و دنیای دیگر و تسلیم و تقدیر و دخیل بستن و حاجت از فلان کس خواستن و هیات و روضه و بسیاری دیگر ما را سرگرم کرده اند. وقتی بدلیل عدم کارآمدی و فقدان صلاحیت و نداشتن علم حکومت داری و ضعف مدیریت علمی، دشمن می تراشند تا حضور خود را توجیه کنند و وقتی کم می آورند در مقابل مطالبات فزاینده ملت  بحران از پی بحران می آفرینند. وقتی می بینم چون دانش، کارامدی، صلاحیت و مشروعیت و مقبولیت لازم را جهت آباد کردن و پیشرفت و روزآمد کردن کشورهمچون کشورهای پیشرفته و نرمال دنیا را ندارند. لذا کشور را در هر قلمرو کلنگی و زخمی می کنند و از همه توان و عزم و تلاش و سرکوب و منزوی ساختن مردم و کشور در دنیا و منفعل و منزوی و توده ای ساختن کشور استفاده می کنند تا ما را به قهقرا سوق دهند تا در آنجا برای وجود خود علت و محلی از اعراب بتراشند و خودنمایی کنند. و بگویند که اگر آن ها نباشند ایران کاملا از هم گسیخته می شود.  وقتی می بینیم کشورهای توسعه یافته از طریق میدان دادن به همه دانشمندان و اندیشمندانی چون مارکس، مارتین لوترکینگ و شکسپیر و ولتر و روسو و بتهون و منتسکیو و باخ و پوپر و رولز و هانا آرنت و گاندی و برادران رایت و ادیسون و گالیله و گراهام بل و ماکس وبر و منجمین و زمین شناسان و جامعه شناسان و فلاسفه و زیست شناسان و فیزیکدانان و شیمیدانان و انسان شناسان و دانشمندان و سیاسیون و بسیارانی دیگر به پیش رفته و انسان آزاد در وحدت با خدا ( نه خود نماینده پنداران خدا ) از طریق استعدادها و ظرفیت های خود چون علم و شناخت و دانش و معرفت بر ترس، تاریکی جهل و نادانی و و خرافه و کهنه پرستی و فقدان آموزش و بهداشت و درمان و دیکتاتوری و خودکامگی و دین پرستی و توتالیتاریسم و جنون و شهوت قدرت و ثروت پرستی و جاه طلبی غلبه کرده اند. و در نتیجه آزاد اندیشی و علم اندیشی و زندگی اندیشی  دیگر کسی در اروپا و جهان پیشرفته به گیوتین سپرده نمی شود از بلندی پرت نمی شود، دست و پایش به اسب ها بسته نمی شود و کسی از وبا و طاعون و سل و دیفتری نمی میرد کسی با شمشیر به دو قسمت تقسیم نمی شود به سیاه چاله ها انداخته نمی شود،اعدام نمی شود، قصاص نمی شود، از حق حیات و زندگی آزاد محروم نمی شود و با اسید کور و کر نمی شوند چند همسری پیشه نمی کنند، به خاطر کتاب و نقاشی خاص اعدام نمی شوند، به خاطر آزادی بیان و نوشتن و آزادی اطلاع رسانی و تاسیس جامعه مدنی و صنفی به زندان افکنده نمی شوند. دانشج و استاد منتقد از دانشگاه تعلیق و اخراج نمی شوند و کسی با نقد و سئوال از شخص اول مملکت به زندان و تبعید با اعمال شاقه محکوم نمی شود. کسی با اینکه بگوید نظام مقدس نیست و رهبر نباید مقدس و مادام العمر باشد محروم از حیات نمی شود. تمام بودجه و نهادهای رسمی مورد نظارت و بازرسی قرار می گیرد و هیچ بنگاه و شرکت و موسسه و نهادی نیست که بگوید ما بدلیل اینکه به کانون قدرت وصل هستیم، از مالیات مبراییم و نباید مالیات پرداخت کنیم. زیرا با این عمل  نظام یا شخص اول مملکت زیر سئوال می رود و نظام تضعیف می شود. معلوم می شود که آنها خدا را پیش و بیش از هر چیزی در تاملات و وجدان فردی و جمعی مشاهده می کنند و در گفتگوی آزاد و در نقد و در تحقیق و تفکر آزاد بدون هیچ پیش فرضی و در تعامل و مشارکت و تعاطی افکار و دادو ستد فکری و معرفتی که نهایتا به قرائتو گفتمان  مسلط تبدیل می شود جستجو می کنند. و تازه همان دستاورد و قرائت را هم منعطف و هم تغییر پذیر می دانند به نفع کرامت، حرمت و حریت انسان. به نفع آزادی و برابری و رشد و تعالی و رفع همه گونه تبعیض از انسان ها. به نفع محیط زیست و حقوق حیوانات.آیا روش و منش حکومتداری ما از سر تا بن خلاف شأن انسانی نیست؟ آیا ما لایق این زندگی پست و حقر هستیم؟ پس چرا نباید همان راه ممالک توسعه یافته خاصه اسکاندیناوی و زلاندنو را برویم؟ زورمندان ما از زندگی جز قدرت و ثروت و جاه هیچ چیز دیگری ندارند. گروههایی هستند که فقط برای قدرت و ثروت  تلاش می کنند و همدیگر را  از بین می برند و زیر پای همدیگر را خالی می کنند تا جایگاه بالاتر و بهتری داشته باشند. آنها در اصل تنهایند و می ترسند و  اخلاق و شرافت و انسانیت و محبت و عشق را باخته اند.اما ما باهم هستیم، شرافت و کرامت و منزلت داریم، مملکت را از آن همه می دانیم، پس باید متحد و یکپارچه شویم علیه کسانی که جامعه را غارت کرده اند و به تاراج برده اند. برای کسانی که در پشت سلول ها انفرادی و غیره به رهایی می اندیشند. برای یتیمان و فقیران و ستمدیدگان و محرومان و تبعیض و تحقیر و تحمیل شدگان. برای برابری و آزادی و همبستگی و شادی و رفاه و توسعه پایدار و اینکه هیچکس محروم و دردمند و بی درمان و فقیر و گرسنه نباشد در مملکتی که این همه ثروت و سرمایه دارد. ایران برای ایرانیان به دور از هرگونه تبعیض جنسیتی و دینی و قومی و مذهبی و عقیدتی و ...باشد. و آزادی و برابری و همبستگی باید شعار مبارزات ما باشد تا رفع هر نوع از ظلم و ستم و تحمیل  و سرکوب و سلطه و... علیه ما.

در راستای رهایی و آزادی باید دریابیم اگر وحی و تکامل و القاء و تلقین را از عالم مجردات و خلاء بدانیم که خداوند از آسمان ها بواسطه فرشتگانش  این آگاهی ها ی عرفی را به رسولش ابلاغ کرده است.  قطعا به مشکل بر خواهیم  خورد که البته خورده ایم،  که این چه خدای توتالیتر و انحصار طلب و اقتدارطلب و تمامیت خواه است که در مورد جزییات و ریز مسایل بشری مثل ازدواج و طلاق و ایام پریود و ارث و دیات و سیاست و قوانین و حجاب و قصاص و اعدام و حدود و کنیز و چند همسری و جنگ و صلح و قراردادها و تجارت و دادو ستد و شهادت و غنیمت و عده و ... اظهار نظر می کند  و در مورد جزییات و مسایل ریز بشری مداخله می کند و روش و نوع فهم را مو به مو و نکته به نکته  به بشر تحمیل می کند و در ازاء عدم اجراء فرامینش مجازات تعیین و پیش بینی می نماید. اما اگر اموضوع و مسئله را از پایین و به عنوان یک روند به موضوعات و مفاهیم بنگریم، که " لیس للاانسان ما سعی" انسان جز به سعی و کوشش خود ساخته نمی شود. در این صورت در  رشد تدریجی و تکاملی و خلقی و کشفی می بینیم  که چه در صناعات ، چه در اختراعات، در اکتشافات، حقوق بشر، جامعه مدنی، اتحادیه ها، رسانه های برابر و آزاد و اینترنت و ماهواره های بدون فیلتر و پارازیت،  انسان در وحدت با خدا  خود را عیان می کند و استعداد و ظرفیت های خود را متجلی می سازد. در این صورت، مشکل بصورت بسیار زیادی حل شده و می شود. یعنی این طور نیست که علم به نوشتن را خدا بواسطه جبرییل  به انسان آموخته باشد یا خدا خودش شخصا حروف الفباء را به انسان آموخته باشد و انسان با آن شروع به نوشتن کرده بعد از او امتحان املاء و انشاء  و روانخوانی و امتحانات دیگر گرفته تا گفتن و نوشتن را خوب یاد بگیرد. همچنین در مورد حرف زدن و علم یافتن و هدایت یافتن یا بسیار چیزهای دیگر که خدا خلقت شان را به خودش منسوب کرده است ، خب اگر از بالا و عالم قدس نگاه کنیم موضوع با تناقض مواجه می شود. اما اگر همین امر را به آزمون و خطا و و رشد تدریجی و علم مستمر و شکوفایی روزافزون و ظهور تکاملی نسبت دهیم و قوانین و ساختارها و واجبات و تکالیف را  از تلاقی و برخورد بین واقعیت و تفکر و نیازها و پاسخگویی به نیازهای جدید بدانیم نه از عالم مجردات و بی سابقه و تجربه ای، دیگر موضوع دچار تناقض نمی شود، که حالا اگر در اثر رشد و تکامل فزاینده و عبادات و تجارت و سیاست و قوانین و عرف و عادات اعدام و قصاص و حد قطع دست و پا و موضوعات مربوط به خانواده و زناشویی و ارث و حجاب و قسامه و حدود و دیات که متعلق زیست جهانی دیگر بود را به تناسب افزایش آگاهی های بشرکه در وحدت با خدای هستی بخش حاصل شده و می شود را  منسوخ کنیم و کنار بگذاریم، خیلی از مسایل حل و گشوده می شود.

در آیه 80 سوره نحل می گوید: و خدا برای سکونت دایم شما منزلهایتان را از پوست چهارپایان خیمه ها را برای شما قرار داد تا وقت حرکت و سکون سبک وزن و قابل انتقال باشد و از پشم و کرک و موی اثاثیه منزل و متاع برای شما خلق فرمود تا در حیات دنیا از آن استفاده کنید. و در آیه 81 سوره نحل می گوید: و خدای برای آسایش شما از گرما سایه با نهال درختان و سقف و دیوار و کوه ها مهیا ساخت و از غارهای کوه پوشش برایتان قرار داد تا از گرما پناهی گیرید و نیز لباس که شما را از گرما و سرما بپوشاند خلق کرد و نیز برای آنکه در جنگ محفوظ مانید لباس آهنین مقرر گردانید چنین نعمت های خود را بر شما تمام و کمال کرد تا مگر تسلیم او باشید.

آیا مرغ هوا را خدا با دستان خود در آسمان نگه می دارد؟ آیا خدا برای آسایش ما از گرما سقف و درخت و دیوار و کوه مهیا ساخته و ما را در غارها پناه داد؟ آیا او با میل و کاموا در آسمان لباس دوخته و برای ما ارسال کرده تا از گرما و سرما محفوظ باشیم؟ آیا لباس آهنین در آسمان ساخته و بوسیله فرشته ای برای ما فرستاده تا در جنگ از ما محافظت کند؟ اگر نعمتهای خدا بر ما کامل شده چرا دیگر از پوست چهارپایان خیمه نمی سازیم؟ دیگر ییلاق و قشلاق نمی کنیم؟ آیا نعمت خدا فقط در آن زمان برای انسان آن روز که محاط در جبر تاریخی و طبیعی و دانش و علم محدود آن زمان بوده کامل تلقی نمی شد؟ اگر نعمت خدا برای ما کامل شده بود چرا ما برای در امان بودن از گرما و سرما از کولر و پنکه و وسایل خنک کننده دیگر ستفاده می کنیم؟ چرا ما برای گرم شدن از بخاری و شومینه و شوفاژ و دیگر وسایل گرم کننده استفاده می کنیم؟ آیا از این همه نتیجه نمی گیریم که وقتی که خدا گفت دین شما را برای شما کامل کردم این کمال برای زمان خودش بوده و امروزه کمال اساساً معنایی دیگر یافته است. اینکه همه چیز را از بالا بدانیم که برای ما ارسال شده مثل تجارت و ارث و قسامه و شهادت و اعدام و قصاص و جنگ و صلح و دیات در ماه های عادی و حرام و ازدواج و طلاق و پریود و عده و نماز و روزه و حج و غیره در اینجا مجالی برای تغییر و اصلاح و تحول و رشد و خلوص باقی نخواهد ماند. اما اگر آنها را معلول و نتیجه رشد تدریجی و مستمر و تکامل  پیامبر و نیازهای جامعه  و رشد و تعالی جامعه پیامبر در وحدت با خدا در زمان خودش بدانیم. لذا تغییر و انعطاف جزیی از حیات انسانی ما تلقی خواهد شد. متون مقدس همه چیز را از خدا می داند و قابل تغییر. ولی ما آنچه بشری است را از آنچه خدایی است جدا می کنیم. یعنی می گوییم حکومت خدا که نمایندگانی برای اجرا دارد و حکومت انسان . در صورتی که خدا می گوید همه چیز از خوراک و پوشاک و ابزار و صنایع و علوم و دانش از من است. خلقت انسان و تعلیم نطق و بیان به او ( 1 الی 4 رحمن) . علم به نوشتن به قلم و تعلیم هر آنچه نمی دانست و نمی داند به او ( 79 و 89  انبیاء ) خلق لباس از گرما و سرما و لباس رزم ( 81 نحل ) ساختن زره ( 79 و 80 انبیاء ) پرواز پرندگان در هوا ( 19 ملک ) خلقت کشتی و قایق ( 41 و 42 یس ) وحی زنبور عسل جهت تولید عسل ( 68 و 69 نحل ) قدر و اندازه دادن به هر چیزی و به سوی کمال هدایتش نمودن ( 4 اعلی ) و سیر کشتی ها در آب دریا مانند قصر ها به حرکت در می آورد ( 32و 33 شوری ) و قس علی هذا. خب، به همه ی این ها که خوب دقت شود این انسان است که نطق و بیان و نوشتن می آغازد بصورت آزمون و خطا و تلاش و کوشش خستگی ناپذیر و جهد مکرر و علم اندوزی و همچنین لباس و ابزار و صنایع و قوانین و حدود و سیاست و تجارت پیشه می کند و می سازد. اما وقتی به خداوند می نگریم که مجموعه فضایل واحد است از جمله علم، زیبایی، دانش، عشق، هنر از صفات اوست و همان است که انسان بعنوان خلیفه او در آفرینش علم و دانش و هنر و ابزار سازی و صنایع، بصورت تدریجی تجلیگه او می شود و با او و همانند او در ساختن، خلق کردن، کشف کردن و اختراع کردن یکی می شود.  به همین سبب هر دستاورد و اندیشه نیکی و هر توسعه و استعلایی و هر حرکت و تحول مثبتی و مبارزه علیه هر قسم تبعیض و رانت و حق ویژه و ناروایی و هر ذره که زندگی ما را سعادتمندانه تر و محبت و همبستگی ما را فزون تر و رفاه و بهروزی و امنیت ما را بیشتر و کرامت و حریت و منزلت و آزادی و برابری و شناخت ما را بالاتر می برد و هر آنچه ما را از مراجع سلطه بیرونی و درونی و زندان های درون و بیرون آزاد می کند از خدا معنی می یابد که سلسله جنبان علم و دانش و هنر و خلق و زیبایی و عشق است و جهان و به عبارتی هستی انفجار دانش و علم و معرفت و هنر و عشق است و دریافتن تدریجی آنها ما را به گونه ایی در وحدت با او به پیش می برد و به آگاهی و معرفت و خودآگاهی ما یاری می رساند. لذا از اتحاد ما و او حرکت، تغییر و تحول و تکامل و آفرینش و خلاقیت و خودآگاهی بوجود می آید.

بر همین اساس لازم می آید تا خدا و بشر را در کنار و طول هم ببینیم و حقوق بشر را از حقوق خدا جدا ندانیم و دموکراسی و آزادی و مردمسالاری اجتماعی و لیبرالیسم و برابری و رهیافت های محدود و مهار کننده قدرت و ثروت را غیر الهی و بشری قلمداد نکنیم و انسان به ماهو انسان بعنوان خلیف خداوند در اتحاد با خدا صاحب کرامت و قدر و منزلت بدانیم. و آگاه باشیم وقتی خدا در فرایند تاریخی حق انتخاب، آزادی و آگاهی و برابری و حق تعیین سرنوشت و زیستن بر اساس انتخاب آزاد و برابر را در مقابل او گشوده هیچ فرد و طبقه و صنفی حقی ذاتی و ویژه وتحت هر عنوانی یا غیر آن ندارد. بر همین اساس مگر می شود علم به نوشتن به قلم تغیر کند و ما هزاران زبان و لهجه و ادبیات  و لغات داشته باشیم اما سیاست و تجارت و حدود و اعدام و قصاص و نجس بودن بعضی اقوام و ادیان و کفار و مسایل مربوط به خانواده و غیره ثابت باشد. اینکه می گویم  همه چیز را باید در یک روند از پایین جهت آگاه تر شدن و بهتر و اخلاقی تر شدن و استعلا و تکامل بدانیم برای این است که خود خدا در متون مقدس همه ی موضوعات و پدیده ها را این گونه می بیند به عبارت دیگر ابتدا خلق می کند و سپس به سوی کمالش هدایت می کند از جمله خلق لباس مقاوم در مقابل گرما و سرما و سا ختن زره و خلقت انسان و تعلیم نطق و بیان به او. یعنی خوب که دقت می کنیم ساختن و ایجاد کردن و تکامل بخشیدن حاصل اتحاد انسان و خداست و این تکامل همچنان ادامه دارد. حال وقتی ساختن و بوجود آوردن و تکامل سرباز ایستادن ندارد، ما چگونه و با چه ادعا قوانین و تجارت و اعدام و قصاص و چند همسری و داشتن کنیز و رابطه با او و برده داری و غیره را ثابت و بدون تغییر تلقی می نماییم.  همین که در مورد نیازها، سئوالات و ترجیحات و مقبولات جهان جدید بطور مثال مذاهب گوناگون و ادیان هندو و بودایی و بهایی و دموکراسی و جامعه مدنی و حقوق بشر و میثاق سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و رفع تبعیض جنسیتی و عقیدتی و قومیتی و مذهبی و دینی و بسیاری دیگر هیچ پیشینه ای وجود ندارد. آشکار می شود که این دین برای پاسخگویی به مردم آن زمان، با توجه به سطح دانش و معلومات و پرسش ها و انتظارات و مقبولات و ترجیحات آن دوره کامل بوده است. اما برای همگام شدن با جهان جدید، بسیاری از آیات ناهماهنگ با جهان امروز باید فسخ و نسخ گردد و رابطه عمودی و از بالای خدا با انسان را به رابطه تکاملی تبدیل کنیم. و همچنین هر قوم و جماعت  نماز و عبادت را به زبان و ادبیات و علم و دانش و جهانبینی خود به گفتگو ی صمیمانه با خدا  تبدیل کند. و روزه را به دلیل تولید ثروت و نظام هایی با فعالیت باز توزیع مجدد ثروت با هدف  رفع محرومیت و محدودیت و تبعیض و تعبیه ساختار  سیاسی و اجتماعی و اقتصادی برای هزینه مند سازی بد بودگی و تسهیل خوب بودن و رشد انسانی کردن و عدم تمرکز  و تحلیل مغزی و نه یدی در جهان امروز بدلیل فعالیت های عقل محور، امری اختیاری و با روزهای اندک تبدیل کنیم و بر امور غیر از خوردن و نوشیدن متمرکز شویم. همچنین بجای رفتن به حج  برای زیارت خانه خدا، خدا را در همه جا و در کل هستی بجوییم. و مخارجی را که برای رفتن  به مکه می خواهیم هزینه کنیم خرج مردم محروم کشور خودمان یا دیگر کشورهای مستمند کنیم. زیرا هر طرف را که بجویید خدا را می بینید. آن که در طبیعت و در موسیقی و هر هنری و در آزمایشگاه و در بیمارستان و یتیم خانه و در بافتن فرش و قالی و کمک به هر انسانی و موجودی و ... خدا را نمی یابد، در کعبه  هم هیچگاه خدا را نخواهد یافت و قس علی هذا. خدا، نطق و بیان و نوشتن و شناخت و صنایع و ابزار و ...  را تحت عنوان خلقت خودش یاد کرده، این شاخصه ها بوسیله انسان کنشمند و حقیقتجو و هدفمند در وحدت با خدا شکل گرفته و همچنان در تغییر است، چگونه قوانین و حدود و  عبادت و نماز و روزه و حج و نماز میت و رساندن تقلب به مرده...می توانند ثابت باشند.

 همینطور اگر، روابط انسان و خداوند رابطه ای در طول و در کنار هم و در اتحاد با هم در نظر گرفته شود,   باعث دگرگونی در خلق و کشف و آفرینش و نوآوری و سیالیت شده و می شود وگرنه رابطه از بالا و عمودی رابطه یک دیکتاتور و توتالیتر و مستبد و خودکامه است که فضای جامعه و سیاست و فرهنگ و هنر و علوم را آلوده و سمی می کند. که این صفات در اتحاد انسان و خدا، به خدا نمی چسبد و فقط امتیاز ویژه و رانت و قدرت و ثروت بی مهار و آلوده  برای یک عده یا صنف یا طبقه، آن هم بصورت انحصاری به ارمغان می آورد.       

 

منبع:پژواک ایران


فهرست مطالب سیامک صفاتی در سایت پژواک ایران 

*حق مقاومت در مقابل زور و ستم و بیداد، حقی طبیعی و الهی  [2024 Jan] 
*ترا چنانکه تویی هر نظر کجا بیند  [2023 Dec] 
* وضع ما که بهتر شود  [2023 Sep] 
*وقتی انسان و خدا قربانی حکومت دینی می‌شوند، حکومت دینی برای چیست؟  [2023 Aug] 
* دین پرستی یا زیست انسانی توحیدی  [2023 Jul] 
*توحید، کثرت و جباریت  [2022 Oct] 
*قانون، در قفسِ قانون  [2019 Nov] 
*تا فقه نشینان سرزمین پارس  [2019 Jun] 
* از خود بیگانگی، یکی از بزرگترین نتایج تحمیل   [2019 May] 
*نکاتی در خصوص توسعه طلبی ایدئولوژی فقهی ‏   [2019 Mar] 
*شیوه های مهار غرایز در زیست جمعی   [2019 Feb] 
*‏چرا اقلیت وقتی به قدرت می رسند گذشته خود را فراموش می کنند؟‎  [2018 Dec] 
*سخنی کوتاه در خصوص قرآن   [2018 Dec] 
*نقدی بر پیوند دین و حکومت   [2018 Nov] 
* سخنی کوتاه در خصوص مجازات قصاص و اعدام   [2018 Oct] 
*هستی در مسیر خود آگاهی  [2018 Aug] 
*عالیجنابان باور کنید   [2018 Aug] 
*پرسشی چند در خصوص ایدئولوژی آخرالزمانی   [2018 Aug] 
*زیست مستبدانه چه نسبتی با حیات دینی دارد؟   [2018 Aug] 
*رویکردی به تبار شناسی خلقت انسان در قرآن  [2018 Jul] 
*انسان فراتر از ادیان   [2018 Jul] 
*عدم تحول فهم به معنی مرگ خدا   [2018 Jul] 
*آیا حفظ نظام اوجب واجبات است؟   [2018 Jun] 
*آیا ما به مقام انسانیت رسیدیم؟   [2018 Jun] 
*‏آیا پیشوایان دینی مقدس و معصومند؟   [2018 May] 
*چه نسبتی بین دموکراسی و زیست موحدانه برقرار است؟  [2018 May] 
*‏ آیا جمهوری اسلامی وبه عبارتی مردمسالاری دینی، در مرحله ایده، آزمون و عمل ‏موفقیت آمیز بوده است؟  [2018 May]