چرا «جریان چپ» هوادار پوتین است؟
فاضل غیبی

تا پیش از فروپاشی بلوک شرق تصور می‌شد که «جریان چپ» طیفی از جریان‌هایی است که از مارکسیسم سرچشمه گرفته‌اند و از آنجا که مارکسیسم خود را در حد علوم طبیعی برخوردار از دقت علمی قلمداد می‌کرد، انتظار می‌رفت که دستکم "نظریه‌پردازان چپ" ‌پس از فروپاشی نظام کمونیستی، به توهمات خود پی ببرند، بدان اعتراف کنند و در نهایت پروندۀ این کژفهمی تاریخی را برای همیشه ببندند.
اما هنوز یک دهه از فروپاشی بلوک شرق نگذشته بود که جریان چپ رفته رفته بار دیگر در اروپا و آمریکای شمالی به میدان آمد، با این تفاوت که اینک نه تنها به شکلی اعلام نشده مارکسیسم را کنار گذاشته بود بلکه رسماً دیگر از "منافع طبقۀ کارگر" نیز سخنی به میان نمی‌آورد!
«چپ» اروپایی و آمریکایی امروزه دفاع از «محرومان جهان سوم» و مبارزه برای «حفظ محیط زیست» را به عنوان شعارهای نقش بسته بر پرچم خود انتخاب کرده است. «مبارزه با فقر و گرسنگی در جهان»، «دفاع از حق مهاجرت به کشورهای پیشرفته»، «پاسداری از گوناگونی فرهنگی و مذهبی» و در نهایت مبارزه با رفتار نژادپرستانه علیه «دگرباشان جنسی و رنگین‌پوستان»، دیگر اهداف جریان چپ را تشکیل می‌دهند.
ولی نکتۀ مهمی در اینجا مطرح است: چپ‌ها این اهداف را به «رسالت» پیشین خود یعنی «دفاع از خواست‌های زحمتکشان» اضافه نکرده‌اند، بلکه اکنون دیگر خود را مدافعان منافع زحمتکشان نمی‌دانند و در مسیری مخالف منافع آنان و به ویژه طبقۀ کارگر حرکت می‌کنند!
برای مثال، آنان از مهاجرت میلیونی از کشورهای جهان سوم پشتیبانی می‌کنند، در حالی که این مهاجرت چندان نیروی کار ارزان به کشورهای پیشرفته سرازیر کرده‌ است که کارگران «بومی» این کشورها دیگر نمی‌توانند از اهرم‌هایی مانند اعتصاب برای تأمین حقوق خود استفاده کنند. شاهد آنکه، در کشورهای اروپایی در بیست سال گذشته افزایش درآمد واقعی گروه‌های زحمتکش به طور متوسط کمتر از یک درصد بوده است! پیامد این اوضاع وخیم از یک‌سو، تضعیف شدید سندیکاهای کارگری است و از سوی دیگر، روی آوردن زحمتکشان به سوی جریانات راست!
در کشورهای «جهان ‌سومی»، مانند ایران، که هنوز طبقۀ کارگر صنعتی در آنها شکل نگرفته است جریان «چپ» برخاسته از اقشار دانشجویی و روشنفکری، هیچ‌گاه پیوندی واقعی با منافع زحمتکشان نداشته و در نهایت چیزی بیش از جریانی اعتقادی و ماشین تبلیغی برای تسخیر قدرت نبوده است. جریانات چپ در این‌گونه کشورها از سرچشمۀ «کمونیسم روسی» برمی‌آید، که با دنباله‌روی از خاستگاه خود، به جای کوشش برای بهبود اوضاع زندگی مردم خویش، در راستای خدمت به گسترش بلوک شرق، شعار «مبارزه با امپریالیسم» را مطرح کردند.
از دیدگاه امروز شگفت‌انگیز می‌نماید که چگونه کارگزاران سیاست خارجی شوروی توانستند در دهۀ ۲۰ خورشیدی و فقط در طول چند سال بخش بزرگی از نسل جوان ایران معاصر را برخلاف منافع عاجل و آتی کشور به حزب توده جلب کنند؛ چون اگر نیک بنگریم «امپریالیسم» به عنوان مجموعه‌ای از کشورهای پیشرفتۀ دنیا به پیشاهنگی ایالات متحد آمریکا، نه فقط دژ سرمایه‌داری، بلکه کانون رشد دانش و فناوری نیز هست و مبارزه با آن به جای کوشش برای بهره‌وری علمی و فنی از آن، نه تنها در تضاد با منافع ملی قرار دارد، بلکه در درجۀ نخست به زیان اقشار محروم جامعه است.
جالب نظر است که در این روند، بعدها کشورهایی مانند ویتنام و چین با استفاده از فناوری «امپریالیستی» با موفقیت به پیشرفت اقتصاد ملی دست یافتند؛ اما در ایران، از آنجا که دشمنی با «اجانب کافر» در راستای حفظ و گسترش قدرت ملاها قرار داشت، "چپ درمانده" در برابر فشار از هر دوسو، هیچ‌گاه لزوم دفاع از منافع ملی ایران را درنیافت و بدین معنی می‌توان مدعی شد که نه در کوران انقلاب 57، بلکه دهه‌ها پیش از انقلاب اسلامی، قافیه را به اسلامی‌ها باخته بود!
چون از این چشم‌انداز به «جریان چپ» در کشورهای پیشرفته بنگریم، اینک وجه مشترک آن را با «جریان چپ» در جهان سوم، بریدگی از منافع زحمتکشان و به ویژه طبقۀ کارگر می‌یابیم. جریان چپ در این جوامع نیز امروزه در میان دانشگاهیان و اقشار مرفه جامعه رواج دارد و کوشش برای نارسایی‌‌زدایی فرهنگی نیز ناشی از همین وابستگی است.
حال جای پرسش است که چه اشکالی دارد که جریان چپ، با عنایت به رفاه نسبی زحمتکشان در کشورهای پیشرفته، در پی تدابیری برای پیشرفت عمومی جامعه باشد؟ پاسخ این است که  راه نوین چپ‌ها هم به محتوا و هم به شکل، نه تنها مسیر پیشرفت اجتماعی را سد می‌کند بلکه در صورت موفقیت می‌تواند آینده‌ای دهشتناک را برای بشریت رقم زند!
شاید این ادعا در وهلۀ نخست شگفت‌انگیز به نظر آید اما روندهای اجتماعی بسیار حساس هستند و چنان‌که سال ۵۷ در ایران نشان داد، هر اشتباهی می‌تواند به فاجعه منجر گردد. سخن از «سمت‌گیری»، «درونمایه» و «جلوه» جنبش چپ در کشورهای پیشرفته است:
1)«سمت‌گیری»: جریان چپ سوار بر موج پست‌مدرنیسم به سوی «چندگانگی فرهنگی»[1]می‌تازد. تصور غالب بر پست‌مدرنیسم این است که جامعه با رشد چندگانگی فرهنگی می تواند مدارا و همزیستی را جایگزین تبعیض و پیشداوری کند و این بهترین راه برای رسیدن به جامعه‌ای ایده‌آل است که بر پایۀ همگرایی انسان، فارغ از وابستگی‌های قومی، جنسی و نژادی استوار است.
درحالیکه جامعه‌ پدیده‌ای زنده است، که از هویت تاریخی و مرحلۀ رشد مشخصی برخوردار است و پویایی آن مانند بدن انسان بستگی به هماهنگی و سلامت اندام‌ها دارد. گروه‌های اجتماعی جزیره‌هایی جدا از هم نیستند، بلکه در کنش و واکنش مداوم با یکدیگر، اگر در سطح رشد مشابه‌ای برخوردار باشند، می توانند با تبادل به رشد متقابل کمک کنند، وگرنه ناهماهنگی به برخورد و هدر رفتن انرژی سازنده منجر می‌شود.
جامعه شناسی نشان می‌دهد، که کافی است تا کمی بیش از ده درصد اعضای جامعه‌ از سرشت فرهنگی مخالف با اکثریت برخوردار باشد تا رفته رفته آهنگ رشد اجتماعی سست شود و در نهایت به کلی تعطیل گردد، چنان‌که در دو دهه گذشته شاهد ریزش تدریجی ارزش‌های مدنی در جوامع پیشرفته بوده‌ایم.
تجربۀ دیگر ناشی از انقلاب اسلامی در ایران این است که به همان میزان که سقوط فرهنگی به آسانی صورت می‌گیرد، هر گامی در راستای بهبود و پیشرفت اجتماعی به تدارک و سخت‌کوشی نیاز دارد. به ویژه در جوامع پیشرفته موفقیت هر تدبیر مثبت اجتماعی به پذیرش آگاهانۀ اکثریت بزرگ جامعه وابسته است. از چگونگی آموزش و پرورش نوباوگان تا کوشش برای تساوی زن و مرد، و از تأمین ثبات اخلاقی تا رشد آزادی‌های اجتماعی، نیازمند کوشش اقناعی بسیار است، تا پیشرفت در آنها مانند بالا آمدن نامحسوس سطح آب در استخر میسر شود.
در این میان اگر بخشی از جامعه در سطح فرهنگی کاملاً متفاوتی، در پی همگامی با اکثریت نباشد، رفته رفته  کل جامعه از پیشرفت بازمی‌ماند.
هر گامی در مسیر پیشرفت اجتماعی تنها در ادامۀ راه پشت سر نهاده و دستاوردهای موجود ممکن است. به عنوان نمونه زنان در نیم ‌سدۀ گذشته در کشورهای پیشرفته راهی دراز و موفق را پشت سر گذاشته‌اند، حال آنکه جنبش زنان در این کشورها اینک با گسترش اسلام منحرف شده و دیری نخواهد پایید که به عقب‌نشینی وادار شود.
2) فعالیت امروزی چپ‌ها از این نظر نیز می‌تواند پیامدهای خطیری داشته باشد، که «درونمایه» آن در مسیری کاملاً مخالف با «فلسفۀ سیاسی» تمدن نوین بشری سیر می‌کند. بنیان نظری تمدن نوین دستاورد اندیشمندان بزرگی از جمله ژان ژاک روسو و شارل دومنتسکیو تا کارل پوپر و هانا آرنت بوده است .این تمدن بر این بنیان انسان‌دوستانه استوار است که برای بهبود مادی و معنوی جامعه نمی‌توان فقط بر یک یا دو قشر اجتماعی متکی بود، بلکه باید تمامی شهروندان صرف‌نظر از هر نوع وابستگی و یا تفاوت، از امکان همکاری برخوردار باشند. بدین سبب منطقی است که همه اعضای جامعه صرف‌نظر از هرگونه تفاوتی به عنوان «شهروند» از حقوق و امکانات مساوی برخوردار گردند. در دو سده پیش در اروپا در سایۀ بهره‌گیری از «کُد ناپلئون[2]»، اقلیت یهودی با برخورداری از آزادی و تساوی حقوقی توانست به پیشرفت‌های بزرگی دست یابد.
در این رویکرد تدبیر این بود که راه غلبه بر تبعیضات، اعطای مزایایی به گروه‌های مورد تبعیض نیست، بلکه با فراهم آمدن تساوی حقوقی، آنها در سایۀ صلح و امنیت اجتماعی، خود برای همگام شدن با دیگر اقشار اجتماع خواهند کوشید. پیامد کوشش آنها به پیشرفت کل جامعه کمک خواهد کرد و باعث خواهد شد تا اقشار دیگر بر پیشداوری‌های خود غلبه کنند و در نتیجه رقابت بین «اقلیت» و «اکثریت» به صورت موتور پیشرفت و همگرایی عمل خواهد کرد.
بنابراین اقشار مورد تبعیض در جامعه مانند اندامی ضعیف هستند که باید در روندی طبیعی و هماهنگ با دیگر "اندام‌ها" به رشد مطلوب برسند. این هدف حساس نه با زور، بلکه فقط با رشد آگاهی و غلبه بر پیشداوری‌ها در هر دو طرف و تکیه بر مقام والای «انسان» در هر جامه و ظاهری تحقق‌پذیر خواهد بود.
تاریخ قرن بیستم در اروپا و آمریکای شمالی شاهد پیشرفت‌هایی بزرگ در رفع تبعیض به عنوان «دستاورد جانبی» رشد اجتماعی و تحکیم دمکراسی بوده است؛  اما «جریان نوین چپ» با تشدید اختلافات به تشنج اجتماعی دامن می‌زند، که نه تنها دستاوردهای موجود را به خطر می‌اندازد، بلکه نتیجه‌ای جز رشد نیروهای رادیکال سیاسی («چپ افراطی» و «راست فاشیستی») در بر نخواهد داشت و هر یک از آنها وجود و حضور دیگری را دستاویزی برای فعالیت‌های خشونت‌آمیز باز هم بیشتر قرار می‌دهد. قابل به ذکر است که اکثر جوامع اروپایی چنین اوضاعی را تجربه کرده‌اند که در آنها هر بار دو جناح رادیکال چپ و راست با متشنج کردن جامعه، دمکراسی را پیش پای گرایش‌های توتالیتر فاشیستی و استالینی قربانی کرده‌اند.
اما این بار «دزد سومی» به مدد زیرکی و امکانات بسیار، از هرگونه تشنج اجتماعی به سود خویش بهره می‌برد و از گسترش نفوذ هر دو جناح رادیکال چپ و راست برای تثبیت هرچه بیشتر موقعیت خود استفاده می‌کند. روش ملاها برای دستیابی به قدرت در ایران نشان می‌دهد که چگونه اسلام‎‌گراها با مظلوم‌نمایی، در هر دو جناح چپ و راست بدین توهم دامن می‌زنند که می‌توان به سادگی از «جمعیت ده درصدی مسلمانان» استفاده کرد. صحنه‌های شرکت دختران لچک‌بسر در تظاهرات «ضد نژادپرستی» در آمریکا از یک‌سو و همکاری نئونازی‌ها و «انجمن‌های اسلامی» در فعالیت‌های ضد یهودی و ضد دمکراتیک از سوی دیگر، نشانگر دودوزه‌بازی ماهرانۀ جریان اسلامی است.
3) «جلوه»ای که جریان چپ می‌یابد، از آنجا که انگیزۀ اکثریت هواداران نه «همدردی اجتماعی»، بلکه «حسد اجتماعی» است، ورای شعارهای تبلیغی کمکی به گسترش انساندوستی نمی کند.  «همدردی اجتماعی» والاترین ویژگی انسان اجتماعی است که می تواند در مراحل بالای رشد در او نهادینه گردد. انسان برخوردار از همدردی اجتماعی برای بهبود اوضاع مادی و معنوی خود و محیطش می‌کوشد، اما بطور مثال، کسب ثروت نزد هواداران چپ به خودی خود «جنایت» به شمار می‌آید، در حالی که انباشت ثروت در جوامع آزاد و قانون‌مدار، شاخص این مزیت سرمایه‌داری است که با ابتکار و پشتکار می‌توان هم به بهبود و پیشرفت جامعه کمک کرد و هم به موفقیت اقتصادی و مالی دست یافت.
ایالات متحد آمریکا، به عنوان موفق‌ترین جامعه در سطح جهان و موتور پیشرفت جهانی طبعاً مورد «حسادت» و نفرت همۀ رژیم‌هایی است که خود به سبب فساد و اختناق از شکوفایی اقتصادی ناتوان بوده‌اند. در این میان به این نکته نیز باید توجه داشت که جریان چپ با وجود ده‌ها رژیم دیکتاتوری و فاشیستی در سراسر دنیا، تنها از ایالات متحد آمریکا نفرت دارد و کشوری را عامل همۀ نابسامانی‌های جهانی می‌داند که «مهد دمکراسی» و زادگاه «حقوق بشر» است!  
انگیزۀ هواداران جریان چپ برای «فعالیت سیاسی» واکنشی روانی است نه رویکردی واقع‌گرایانه؛ بدین معنی که انگیزۀ فعالیت سیاسی نزد چپ‌ها نیز به دوران نوجوانی بازمی‌گردد و ناشی از این آرزوی کودکانه است که دنیا باید بر پایه‌ای بچرخد که «من» درست می‌دانم.  
با پشت کردن جریان چپ به «مارکسیسم» هالۀ «اندیشمندی» آن از میان رفت و اکنون باید به تعریفی نوین از جریان مزبور دست یافت. این تعریف باید ویژگی‌های این جریان را پیش از پیدایش مارکسیسم نیز در نظر گیرد. از این دیدگاه، جریان چپ امروز در واقع ادامه دهندۀ همۀ «اقدامات» تاریخی است که می‌خواستند به هر وسیله‌ و قیمتی تصورات جهانگیرانۀ خود را در دنیای واقعی تحقق بخشند.  
از این نظر نه تنها ناپلئون را که می‌خواست با تسخیر دنیا انقلاب فرانسه را در سراسر گیتی گسترش دهد، بلکه چنگیزخان را نیز که هدفش از نابودی نیمی از شهرهای آن ‌روزگار، تبدیل سراسر دنیا به چراگاه اسبان مغولی بود، می‌توان از پیشگامان «جنبش چپ» به شمار آورد. در این روزها رهبران چین و روسیه، که اولی در میدان جنگ اقتصادی و دومی با کشتار مردم اوکرائین در راه تحقق تصورات جهانگیرانۀ خود می‌کوشند، در کانون جریان چپ قرار می‌گیرند!
هاینریش هاینه، شاعر یهودی آلمانی و دوست نزدیک کارل مارکس، تصویری از «جنبش چپ» ارائه داد که با نگاه به «وحشیان فرهنگی» که امروزه در ایالات متحد آمریکا و اروپا مجسمه‌های «جرج واشینگتن» و «کریستف کلمب» را می‌شکنند، بیانگر سرشت واقعی جریان چپ است:
"آنان با مشت‌های خشن خود مجسمه‌های مرمرین دنیای عزیز مرا خواهند شکست و از ورق‌های کتاب شعر من، پاکت قهوه برای پیرزنان خواهند پیچید."[3]
 


1 Multicultural

2 code Napoléon

3Hans Kaufmann (Hrsg.): Heinrich Heine. Sämtliche Werke, Band 11. München 1964., S. 337f.

 

منبع:پژواک ایران


فاضل غیبی

فهرست مطالب فاضل غیبی در سایت پژواک ایران 

*نه، لایق رستاخیز مهسا نبودیم!  [2024 Feb] 
*لایق رستاخیز مهسا نبودیم؟  [2024 Jan] 
*حملۀ خارجی به مراکز نظامی حکومت اسلامی؛ آری یا نه؟   [2023 Nov] 
* توهم دربارۀ «کشور مستقل فلسطین» را به دور افکنیم!  [2023 Nov] 
* حافظ، «دیوانۀ سرسامی» یا «فرزانۀ جاودانی»*  [2023 Nov] 
*مرز میان انقلاب و ضد انقلاب در انقلاب مشروطه  [2023 Aug] 
*دوچهرگی، بلای جان ایران  [2023 Jul] 
*رستاخیز مهسا زنده است  [2023 Jun] 
*میانه‌روی دمکراتیک، تنها راه نجات ایران  [2023 May] 
*جای بهائیان در رستاخیز نوین ایران خالی است!  [2023 Apr] 
*منشور مهسا و «کارناوال منیّت»  [2023 Mar] 
*رستاخیز همۀ ایران‌دوستان  [2023 Mar] 
*رستاخیز زن زندگی آزادی، اتوبوس نیست!  [2023 Feb] 
*رستاخیز زن زندگی آزادی را دریابیم!  [2023 Jan] 
*از «سلطنت» تا «پادشاهی»؛ تفاوت از زمین تا آسمان  [2023 Jan] 
*ایران «تاریخی» را پس می‌گیریم!  [2023 Jan] 
*دین «خدای رنگین کمان» !  [2022 Dec] 
*ترس از که و باک از چه؟  [2022 Nov] 
*آقای «هالو»، از جوانان ایران بیاموزید!  [2022 Oct] 
*ویژگی‌های رستاخیز نوین ایران کدامند؟  [2022 Oct] 
*پایان اسلام در ایران  [2022 Sep] 
*با اندیشه به سوی همبستگی  [2022 Sep] 
*چرا ملاها کمر به نابودی بهائیان بسته‌اند؟  [2022 Aug] 
*الفبای انقلاب  [2022 Jun] 
*بزرگ‌ترین دروغ قرن بیستم  [2022 May] 
*آیا می‌توانیم اقتدار ملاها را درهم بشکنیم؟  [2022 Apr] 
*اوکرائین و نبرد برای دمکراسی  [2022 Apr] 
*چرا «جریان چپ» هوادار پوتین است؟  [2022 Mar] 
*یونانیان همسایۀ «بربرها»   [2022 Feb] 
*کالبدشناسی یک پندار  [2022 Jan] 
*منطق‌گریزی اسلامی، عامل سقوط ایران   [2021 Dec] 
*من از اسلام می‌ترسم!‏  [2021 Sep] 
*با شادی به سوی آزادی  [2021 Aug] 
*فلسفه سیاسی ازلیان و بهائیان/ بخش دوم  [2021 Jul] 
*فلسفه سیاسی ازلیان و بهائیان بخش نخست  [2021 Jun] 
*خطر پوپولیسم و پایان دمکراسی   [2021 Jun] 
*رهبر انقلاب مشروطه که بود؟   [2021 May] 
*نقدی بر کتاب «مشروطه نوین»  [2021 Apr] 
*در جستجوی راه‌ نوین برای گذار از حکومت اسلامی  [2021 Mar] 
* ویژگی‌های «چپ نوین» کدامند؟  [2021 Mar] 
*به سوی آینده  [2021 Feb] 
*بهائیان بر سر دوراهی  [2020 Dec] 
*در ستایش ناسیونالیسم و ملّی‌گرایی  [2020 Dec] 
*بارکشان غول بیابان   [2020 Nov] 
*مقایسه‌ی رضاشاه با آتاتورک نابجاست زیرا…   [2020 Nov] 
*از ترامپ بیاموزیم!   [2020 Oct] 
*موانع مبارزه با حکومت اسلامی   [2020 Sep] 
*ْ چرا شاهان معاصر ایران خودکامه شدند؟   [2020 Aug] 
*سخنی با شاهزاده رضا پهلوی  [2020 Jul] 
*ملی‌گرایی تنها راه نجات ایران   [2020 Jul] 
*هیچکس ناموس هیچکس نیست!  [2020 Jun] 
*رسانه‌ها در خدمت بحران‌آفرینی   [2020 Jun] 
*دربارۀ انگیزه و راهکار جنبش چپ   [2020 Apr] 
*دربارۀ آزادی عمل پادشاهان ایران در دوران اشکانی و ساسانی مداومت در دگرگونی [2020 Mar] 
*تا فرصت از دست نرود!  [2020 Mar] 
*شرکت در «انتخابات» مخالف سرافرازی انسانی است  [2020 Feb] 
*فلسطین خوشبخت!  [2020 Feb] 
*پیشنهاد؛ اخراج حکومت اسلامی از سازمان ملل متحد   [2020 Jan] 
*چرا بهائی هستم؟   [2020 Jan] 
*درباره فرهنگ مبارزه با حکومت اسلامی  [2019 Dec] 
*نقدی بر کتاب «تأملات دیرهنگام» نوشته محمود صباحی  [2019 Oct] 
*آیا می‌توان بر «دینخویی» ایرانی غلبه کرد؟   [2019 Aug] 
*نامۀ محفل ملی بهائیان آمریکا و کانادا خطاب به رضا شاه  [2019 Jul] 
*فشار گازنبری بر رژیم دو بُنی ‎  [2019 Jun] 
*خود را از آمریکا‌ستیزی برهانیم   [2019 Jun] 
* نُتردام ما کجاست؟   [2019 May] 
*آیا ایران آینده بهائی خواهد بود؟  [2019 Apr] 
*چرا اپوزیسیون برنمی خیزد؟   [2019 Apr] 
*چپ‌گرایی، شیشۀ عمر حکومت اسلامی  [2019 Mar] 
*پس از چهل سال کجای کاریم؟   [2019 Feb] 
*«راست ملّی» در برابر «چپ ضد ملّی»  [2018 Dec] 
*پادشاه انتخابی، ضرورت تاریخی  [2018 Dec] 
*منتظر چه هستیم؟  [2018 Nov] 
*پیشنهادی به فَرَشگرد  [2018 Nov] 
*بحران سیاسی اروپا از کجا می آید؟  [2018 Oct] 
*آشتی ملی را نمی‌توان دور زد!   [2018 Oct] 
*ملایان، برندگان سه انقلاب  [2018 Sep] 
*غول‌های رسانه‌ای و حکومت اسلامی  [2018 Sep] 
*چرا ایران را دوست دارم؟   [2018 Aug] 
*کجا ایستاده‌ایم؟   [2018 Aug] 
*اگر صبر کنیم و امید داشته باشیم…   [2018 Aug] 
*«انقلاب مسلحانه، افسانه‌ای بیش نیست!»  [2018 Jul] 
*چرا، اثر می‌کند!  [2018 Jun] 
*چه زمانی آمریکا به ایران حمله خواهد کرد؟   [2018 Jun] 
*توقعات ملی ما کدامند؟ ‏   [2018 Jun] 
*تاریک اندیشان ایرانی‎ ‎‏ و اسرائیل   [2018 May] 
*چپ‌ها و برجام  [2018 May] 
*‏«جنبش ملی برای دمکراسی در ایران» و دیگر هیچ   [2018 May] 
* ایران به کجا می رود؟   [2018 Apr] 
*دوستان چپ، لطفاً دیگر مبارزه نکنید!  [2018 Mar] 
*نظام حکومت ایران چگونه باشد؟  [2018 Feb] 
*سرمایه‌داری یا توحش  [2018 Jan] 
*چنین باید کرد!   [2018 Jan] 
*چه باید کرد؟   [2017 Dec] 
*از هگل توتالیتر تا مارکس ضدانقلابی   [2017 Nov] 
*به مناسبت دویستمین سالگرد تولد بهاءالله   [2017 Oct] 
*آیا فلسفه یهودی است؟   [2017 Sep] 
*آیا سیاست می تواند اخلاقی باشد؟  [2017 Sep] 
* چرا حکومت ایران رفرم پذیر نیست؟   [2017 Aug] 
*زرین‌کوب، نمونۀ فرهنگ پرداز شرقی ‏   [2017 May] 
*هانا آرنت، نمونۀ فرهنگ‌پرداز غربی ‏(1)‏   [2017 Apr] 
*مردی که نباید شناخت!‏  [2017 Feb] 
*پیاده ها در نبرد ملایان ‏  [2017 Feb] 
*«جنبش چپ»، دشمن ایران  [2016 Jun] 
*«نسبیت فرهنگی»، بلای ایران  [2016 May] 
*پاسخ به «انتقاد دوستانه‌ای از مردم ایران»   [2016 Apr] 
* راز بقای حکومت اسلامی  [2016 Jan] 
*مصطفی‌ملکیان، متوهّم ملّی  [2015 Oct] 
*خردورزی حق ماست!  [2015 Oct] 
*28مرداد، نه «کودتا» نه «قیام»!  [2015 Jul] 
*زنده باد آمریکا!  [2015 May] 
*«اسلام ناب» یا «اسلام مهربان»   [2015 Apr] 
*مؤثرترین شخصیت تاریخ معاصر  [2015 Mar] 
* ما موش‌ها!  [2015 Jan] 
*سید جواد طباطبائی، لوتر ایران؟  [2015 Jan] 
*چه شد که چنین شد؟  [2014 Nov] 
*خدایان ایرانیان  [2014 Nov] 
*اعلام جرم  [2014 Oct] 
*گذار از ملّیت ایرانی به مدرنیته*  [2014 Sep] 
*«سرنوشت ایران چه خواهد بود»  [2014 Jun] 
*«بلای دین»(۱)  [2014 May] 
*اجازه ندهیم به ایرانیان توهین کنند!  [2014 Mar] 
*«حلقۀ مفقودۀ» انقلاب ۵۷  [2014 Mar] 
*تراژدی 35 سالۀ ایران  [2014 Feb] 
*موانع آشنایی با فلسفه متن سخنرانی در گردهمایی 8 دسامبر 2014 به دعوت "انجمن ادبی هزار و یک شب"، فرانکفورت [2013 Dec] 
*زوال هویت ایرانی؟  [2013 Nov] 
*فلسفه‌ی تاریخ  [2013 Oct] 
*اندیشه گاندی  [2013 Aug] 
*پرویز شهریاری، استاد ریاضی و معلم انسانیت در تهران درگذشت  [2012 May] 
*نگاه دیگر درآمدی بر کتاب "راهنمای سرگشتگان" اثر موسی ابن میمون یا Moses Maimonides  [2012 Mar]