در محافل مختلف وجریانات گوناگون و از زبان سیاستمداران و مورخین و بسیاری دیگر ،این جمله "که ما ملت بزرگی هستیم "را فراوان شنیده ایم.می گویند ،ما ملت بزرگی هستیم.چون کوروش وفردوسی،حافظ ،سعدی و یعقوب لیث و ابوعلی سیناو زکریای رازی را باز تولید کرده ایم. پس ما ملت بزرگی هستیم.راستش حالا فکر می کنم می خواهم دوباره از نو بررسی کنم که ایا براستی ما ملت بزرگی هستیم؟اولا بزرگ به چه معناست؟آیا از نظر جمعیت ؟چه بسیار کشورها ازین حیث از ما بزرگترند ویا مساحت؟و حتا از نظر قد؟حتا ملت قد بلندی هم نیستیم. ازین حیث فکر کنم در رتبه چهلم جهان باشیم.از جنبه سواد وتولید علم چطور؟همین الان هم با استاندارد روز عالم که مبتنی بر دانش وبینش سیاسی اجتماعی افراد رتبه بندی میشود بنظر این حقیر ،بیشتر از هشتاد درصد مردم ایران بیسواد هستند.پس بزرگی ما در چیست؟از جنبه تاریخی ،خب ما تک ستارگانی در مسائل مختلف داشته ایم .البته مایه تفخر ماست.اما بیایید واقع بین باشیم اگر یک فردوسی ویا حافظ ویا یعقوب لیث صفاری تولید کرده ایم بیش از صد برابر ،ضد آنها را هم تولید کرده ایم.اگرحکیم عمر داشته ایم غزالی ها هم فراوان داشته ایم و بجان خیام ها و فردوسی ها و دیگران اندا خته ایم.هم زهر بودیم و هم پادزهر .اگر فردوسی وآن شاهکار جاودانش که افتخار هرملتی میتواند باشدرا داشته ایم فراوان عنصری ها هم داشته ایم.جالب اینجاست که تمامی بزرگان این سرزمین ،در درون این کشور وتوسط این اهالی ونه دشمنان ،شمع اجین شدند و عذابها کشیدند.بطوریکه درین ششصد سال اخیر در زمینه تولید رجال چه از جنبه شعر وچه تولید علوم ،قطح رجال گشتیم.تمام دک وپزمان به این چهارتا عموما شاعر بود که آن دوران هم تمام شد.چطور ما ملت بزرگی هستیم ؟وقتی که در قرون واعصار ،هرکی خواست بر سرما زد. هرکی خواست برد و نابود کرد؟نه تلاشی،نه مبارزه ای؟اتفاقا اگر هم اندک مردانی بوده اند که میخواستند در مقابل دشمنان و مهاجمین مقاومت کنند عده ی دیگر از خود ایرانیان آنها را سرکوب کردند.اگر بابک داشیتم افشین هم داشتیم.بار عمرو لیث چه کردیم؟ویا لطفعلی خان زند؟اما همنشین محمود غزنوی شدن بهتر از معاشرت با ال سامان است.ما مردم وطن پرستی هم نیستیم.اگر بخواهیم میزان  وطن پرستی تاریخی مان را با مردم ژاپن والمان  مقایسه کنیم نتیجه اش ناامید کننده است.اسکندر مقدونیها،عربها،ترکهای اسیای میانه،مغولها و افغانها براحتی برما مستولی شدند وخیلی از این مردم با این مهاجمین خونریز هم نوا و شریک در جنایتشان شدند.حالا از جنبه اخلاقی چطور؟ایا ما ملت بزرگی هستیم؟خب شاخصه ها اخلاقی مشخصند. ازین حیث هم اوضاع خوبی نداریم.افزایش رذالت های اخلاقی مانند دروغ ، ریا ،چاپلوسی و آدم فروشی در سطح جامعه که مربوط به دوره خاصی هم نبوده است تقریبا درین هزار سال اخیر بدین شکل وجود داشته است اما با اینحال در زمینه اجتماعی هم درین سنوات اخیر اوضاع روبه وخامت میرود. رشد شدید اعتیاد،فقر و تن فروشی در ایران نشان میدهد که اخلاق هم در حال سقوط است.این جا دیگر کسی به کسی رحم نمی کند. و یا پناه نمیدهد.این چگونه ملت بزرگیست که در داد وستد های روزانه شان خدا وپیر وپیغمبر را به کار می گیرند تا به هدفشان برسند؟.خلاصه در علوم زمانه که تکنولوژی گاها روزانه در حال رشد است ما به این دریای علم قطره ای اضافه نکرده ایم.درست است که ما دانشمندان زیادی در زمینه پزشکی ونجوم وغیره داریم ولی پرورش اینها نه در ایران بلکه در غرب صورت گرفته است. اینجا کسی بفکر علم  نیست .اما تا دلتان بخواهد ادعا  هست.همه اینها که  گفته شد نشان دهنده بزرگی نیست.جایی که ایستاده ایم هم جای بزرگ و خوبی نیست.ارزوهایی که داریم  تنها در حد براورده کردن نیازهای زیستی متوقف شده اند ،آرزوهای بزرگی هم نیست .ما مردمانی هستیم که از تاریخ عبرت نمی گیریم.نگاه ما نه بجلوبلکه در گذشته فریز شده است.کار کردن را عار می دانیم و این حس ریاست طلبی خفه مان کرده است.از قانون و انضباط هم شدید متنفریم.به زبان ساده تر،درست شدنمان خیلی زمان میخواهد .اما با این حال ، پتانسیل بزرگ شدن وعزت یافتن در وجودمان بلقوه وجود دارداما کی به فعلیت میرسد باید منتظر آینده نشست.

امیدوارم اینده از امروز بهتر باشد

رضارخشان

17/6/1396

منبع:پژواک ایران