راز «مدافعان اسد» کم کم آشکار می‌شود
شیرین عبادی
تراژدی انسانی سوریه از سیاه‌ترین برگ‌های کارنامه‌ی چهل ساله‌ی جمهوری اسلامی است. چندصدهزار نفر در سوریه کشته‌شدند، شهرها ویران شد و میلیون‌ها نفر از شهروندان سوری آواره شدند و جنگی داخلی سوریه را به میدان رزم قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بدل کرد، تنها به این دلیل که جمهوری اسلامی نمی‌خواست بشار اسد سقوط کند!
هم بشار اسد و هم پدر کودتاگرش حافظ اسد، همواره متحد اصلی جمهوری اسلامی در خاورمیانه بوده‌اند. اما این اتحاد تنها دلیل پیوند میان حاکمان جمهوری اسلامی و حزب بعث سوریه و قشون‌کشی جمهوری اسلامی برای حفظ بشار اسد در قدرت نیست.
اولاً جمهوری اسلامی، با سیاست توسعه‌طلبانه‌ی ایدئولوژیکش سال‌هاست سوریه را به عنوان کریدور انتقال سلاح و امکانات برای #حزب‌الله_لبنان می‌داند. طبقه‌بندی حزب‌الله لبنان در فهرست گروه‌های تروریستی در اکثر کشورهای جهان موجب شده است کمک‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی به این گروه به یک عمل پرهزینه و دشوار نظامی-امنیتی بدل شود و دولت بشار اسد این مشکل را از مقابل سپاه و نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی برمی‌دارد. قطع کمک‌های ایران به حزب‌الله لبنان معادل نابودی حزب‌الله لبنان خواهد بود و سقوط بشار اسد در سوریه یعنی قطع کمک‌های ایران به حزب‌الله لبنان.
دوماً تبدیل سوریه به میدان جنگ نیابتی، آرزوی دیرینه‌ی جمهوری اسلامی است. گشودن جبهه‌ی جنوب لبنان علیه #اسرائیل که مقدمات آن در هفته‌های آغازین استقرار جمهوری اسلامی در ایران مهیا شده بود، یک امکان مهم برای جنگ ایدئولوژیک جمهوری اسلامی با اسرائیل است. اسرائیل‌ستیزی برای حکومت ایران یک عنصر مهم برای مشروعیت در میان شبه‌نظامیان منطقه است. سپاه پاسداران سال‌ها در تلاش و تدارک ایجاد جبهه‌ی جدید علیه اسرائیل در جنوب سوریه بودند. تدارکی که با آغاز اعتراضات در سوریه ناتمام ماند و رویای جنگ جمهوری اسلامی را به کابوس تبدیل کرد.
همین زمینه‌های علاقمندی بود که موجب شد با شکل‌گیری اولین تجمعات اعتراضی در سوریه، سپاه قدس به این کشور لشکرکشی کند. مدافعان حرم، اسم رمز مدافعان سپاهی اسد در سوریه بود که از روزهای آغازین اعتراضات مسلامت‌آمیز در این کشور با چوب و چماق و شلیک مستقیم به جان مردم معترض افتادند.
ماجرای شکل‌گیری #داعش مربوط به ماه‌ها بعد از اعتراضات مردم سوریه است. قشون‌کشی سپاه به سوریه و برخورد خشونت‌آمیز و وحشیانه حکومت با معترضان موجب شد اعتراضات در سوریه در مدت کوتاهی وجه خشونت‌آمیز به‌خود بگیرد و همین اتفاقات بستری بود برای شکل‌گیری و تقویت داعش. بنابراین نقش سپاه قدس را نه در جنگ با داعش که در تقویت زمینه‌های شکل‌گیری داعش باید جستجو کرد.
این ادعا پیشتر هنگامی که از زبان اپوزیسیون سوریه مطرح می‌شد، توسط سران سپاه، توجیه‌گران جنگ سوریه و طرفداران مدافعان اسد تکذیب می‌شد. اما اکنون و در میان بحث‌های ظریف در مورد عملکرد سپاه قدس، این‌بار همان بحث‌ها از دهان سرداران سپاه به گوش می‌رسد.
از جنگ سوریه ده سال می‌گذرد. ده سال سران جمهوری اسلامی با افتخار به «حفظ امنیت» در ایران، جنگ در سوریه و هدر رفتن منابع ایران در این جنگ را با ادعای «مقابله با داعش، پیش از رسیدن داعش به تهران» توجیه کردند. اکنون برای همه واضح است که کار سپاه در سوریه چیزی جز تلاش برای حفظ بشار اسد و پادویی ارتش روسیه نبوده است.
هم بشار اسد و هم پدر کودتاگرش حافظ اسد، همواره متحد اصلی جمهوری اسلامی در خاورمیانه بوده‌اند. اما این اتحاد تنها دلیل پیوند میان حاکمان جمهوری اسلامی و حزب بعث سوریه و قشون‌کشی جمهوری اسلامی برای حفظ بشار اسد در قدرت نیست.
اولاً جمهوری اسلامی، با سیاست توسعه‌طلبانه‌ی ایدئولوژیکش سال‌هاست سوریه را به عنوان کریدور انتقال سلاح و امکانات برای #حزب‌الله_لبنان می‌داند. طبقه‌بندی حزب‌الله لبنان در فهرست گروه‌های تروریستی در اکثر کشورهای جهان موجب شده است کمک‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی به این گروه به یک عمل پرهزینه و دشوار نظامی-امنیتی بدل شود و دولت بشار اسد این مشکل را از مقابل سپاه و نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی برمی‌دارد. قطع کمک‌های ایران به حزب‌الله لبنان معادل نابودی حزب‌الله لبنان خواهد بود و سقوط بشار اسد در سوریه یعنی قطع کمک‌های ایران به حزب‌الله لبنان.
دوماً تبدیل سوریه به میدان جنگ نیابتی، آرزوی دیرینه‌ی جمهوری اسلامی است. گشودن جبهه‌ی جنوب لبنان علیه #اسرائیل که مقدمات آن در هفته‌های آغازین استقرار جمهوری اسلامی در ایران مهیا شده بود، یک امکان مهم برای جنگ ایدئولوژیک جمهوری اسلامی با اسرائیل است. اسرائیل‌ستیزی برای حکومت ایران یک عنصر مهم برای مشروعیت در میان شبه‌نظامیان منطقه است. سپاه پاسداران سال‌ها در تلاش و تدارک ایجاد جبهه‌ی جدید علیه اسرائیل در جنوب سوریه بودند. تدارکی که با آغاز اعتراضات در سوریه ناتمام ماند و رویای جنگ جمهوری اسلامی را به کابوس تبدیل کرد.
همین زمینه‌های علاقمندی بود که موجب شد با شکل‌گیری اولین تجمعات اعتراضی در سوریه، سپاه قدس به این کشور لشکرکشی کند. مدافعان حرم، اسم رمز مدافعان سپاهی اسد در سوریه بود که از روزهای آغازین اعتراضات مسلامت‌آمیز در این کشور با چوب و چماق و شلیک مستقیم به جان مردم معترض افتادند.
ماجرای شکل‌گیری #داعش مربوط به ماه‌ها بعد از اعتراضات مردم سوریه است. قشون‌کشی سپاه به سوریه و برخورد خشونت‌آمیز و وحشیانه حکومت با معترضان موجب شد اعتراضات در سوریه در مدت کوتاهی وجه خشونت‌آمیز به‌خود بگیرد و همین اتفاقات بستری بود برای شکل‌گیری و تقویت داعش. بنابراین نقش سپاه قدس را نه در جنگ با داعش که در تقویت زمینه‌های شکل‌گیری داعش باید جستجو کرد.
این ادعا پیشتر هنگامی که از زبان اپوزیسیون سوریه مطرح می‌شد، توسط سران سپاه، توجیه‌گران جنگ سوریه و طرفداران مدافعان اسد تکذیب می‌شد. اما اکنون و در میان بحث‌های ظریف در مورد عملکرد سپاه قدس، این‌بار همان بحث‌ها از دهان سرداران سپاه به گوش می‌رسد.
از جنگ سوریه ده سال می‌گذرد. ده سال سران جمهوری اسلامی با افتخار به «حفظ امنیت» در ایران، جنگ در سوریه و هدر رفتن منابع ایران در این جنگ را با ادعای «مقابله با داعش، پیش از رسیدن داعش به تهران» توجیه کردند. اکنون برای همه واضح است که کار سپاه در سوریه چیزی جز تلاش برای حفظ بشار اسد و پادویی ارتش روسیه نبوده است.
منبع:پژواک ایران
