لو رفتن محل فرماندهان نظامی ایران؛ رئیس سازمان پدافند غیرعامل: نقش هوش مصنوعی بیشتر از عامل انسانی بود
غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل، در مصاحبه‌ای درباره جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل به نقش عوامل انسانی و هوش مصنوعی در لو رفتن محل حضور فرماندهان پرداخت و گفت که نقش هوش مصنوعی در این باره بسیار بیشتر از عامل انسانی بود. آقای جلالی افزود: «شاید انتظار این را نداشتیم که در مرحله اول به منزل فرماندهان حمله شود و هشداری هم داده نشده بود.»
غلامرضا جلالی در مصاحبه با برنامه «روایت جنگ»، ساخته جواد موگویی مستندساز، گفت «روز حمله اسرائیل در منزل بودم و با صدای انفجار بیرون آمدم و درجا بر سر کار رفتم.»
«ماجرای جنگ»، سلسله مصاحبه‌هایی با فرماندهان و مسئولان حکومت ایران از جزئیات جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل است. این برنامه ابتدا قرار بود از صدا و سیما پخش شود اما بعدتر در پلتفرم‌های خصوصی ایران پخش شد.
آقای جلالی در این برنامه درباره خسارت‌های جنگ گفت «شهرهای موشکی و زاغه‌های مهمات آسیب‌های حداقلی شاید دیده باشند ولی تمامی زیرساخت‌ها کاملا سالم هستند.»
او گفت: «زیرساخت‌ها در زیرزمین و زیرکوه، در جنگ ۱۲ روزه، زیرساخت‌های موشکی و زاغه‌های آن همچنان سالم باقی ماندند. ممکن است تنها در برخی قسمت‌های ورودی یا خروجی آسیب‌های جزئی وارد شده باشد که قابل ترمیم هستند.» رئیس سازمان پدافند غیرعامل ایران افزود که «شهرک‌های موشکی و مخازن محل نگهداری مهمات و فرماندهی‌های ایران» از ۲۰ سال پیش زیر کوه و زمین ساخته شده بود.
آقای جلالی گفت از دو دهه پیش، ایران با هدایت قرارگاه خاتم و به طور خاص دو فرمانده ارشد ایران غلامعلی رشید و محمد باقری «تدابیر برای سناریوهای تهدید جنگ و حمله اسرائیل و آمریکا به ایران» در نظر گرفته بود و به همین خاطر زیرساخت‌های موشکی و تاسیسات غنی‌سازی ایران «زیرزمین و زیرکوه» ساخته شد.
در روز نخست جنگ، محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا، عالی‌ترین قرارگاه عملیاتی نظامی ایران، در روز نخست جنگ با اسرائیل کشته شدند.
غلامرضا جلالی گفت او پیشنهاد اولیه تاسیسات فردو را که ده‌ها متر زیرزمین است داده بود.
تاسیسات فردو در عمق ۹۰ متری زمین قرار دارد و آمریکا در حمله به آن از پیشرفته‌ترین جنگنده‌ها و مهمات سنگرشکن استفاده کرد.
استفاده از «هوش مصنوعی»
رئیس سازمان پدافند غیرعامل درباره چگونگی لو رفتن فرماندهان و متخصصان و مسئولان برنامه هسته‌ای ایران گفت نقش هوش مصنوعی در این باره بسیار بیشتر از عامل انسانی بود.
با این حال او با تایید نقش عامل انسانی گفت: «پکیجی از اقدامات ردیابی وجود دارد که از انواع مختلف ارتباطات و منابع اطلاعاتی استفاده می‌کند که شامل ارتباطات صوتی، ارتباطات موبایل، دوربین‌ها، ماهواره‌ها و هوش مصنوعی است.»
آقای جلالی افزود: «وقتی داده‌های ثبت احوال که محور ارتباط بین تمام حوزه‌هاست، لو رفت، یک تمرکز اطلاعات درست کردیم که پیدا کردن آدرس را» بسیار آسان می‌کند.
به گفته رئیس سازمان پدافند غیرعامل «وقتی کد ملی و اطلاعات پایه لو می‌رود، وصل می‌شود به داده‌های خودرو و با اطلاعات خودرو، آدرس خانه لو می‌رود. در نتیجه یک زنجیره اطلاعاتی ایجاد کرد که از اطلاعات اولیه تا جزئیات کامل پیش می‌رود. بنابراین یافتن مکان منزل یک فرد یا دنبال کردن ترددها معمولا زمان زیادی نمی‌برد»
غلامرضا جلالی گفت برآورد می‌کند که «مشارکت عامل انسانی ممکن است در بهترین حالت حدود ۲۰ الی ۳۰ درصد باشد» و «در مقایسه با دهه‌های گذشته، نقش عامل انسانی کمتر شده و سهم تحلیل خودکار و سیستم‌های هوش مصنوعی بیشتر است.»
رئیس پدافند غیرعامل گفت در جنگ با اسرائیل و آمریکا باید فرض کرد «کل فناوری‌ها و تکنولوژی‌های پیشرفته‌ی جاسوسی، ردیابی، هوش مصنوعی، تحلیل داده، ماهواره و پهپاد در اختیار دشمن قرار دارد.»
او هشدار داد که «ارتباطات صوتی، ارتباطات موبایل، دوربین‌ها، ماهواره‌ها و هوش مصنوعی. این ابزارها و داده‌ها وقتی کنار هم قرار می‌گیرند، امکان رصد و شناسایی دقیق افراد و رفتارها را فراهم می‌کنند.»
به گفته آقای جلالی، «فرماندهان ایران، هیچ‌یک از واتساپ استفاده نمی‌کردند» اما گزارش‌های متعددی وجود داشت که فرماندهان حماس از واتساپ استفاده می‌کردند.
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در ایران، چهارشنبه ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴، در محل اقامت خود در تهران ترور شد.
در آن زمان گزارش‌هایی از استفاده او از واتساپ استفاده شد.
نفوذ در «دوربین‌های مداربسته و طرح و ترافیک»
آقای جلالی با اشاره به نفوذ در دوربین‌های دوربین‌های مداربسته گفت «دو دستگاه دوربین مداربسته را برای آزمایش به یک آزمایشگاه تخصصی سخت‌افزاری داخل کشور سپردیم. پس از دو–سه ماه کار روی فرم‌ور (Firmware) و میان‌افزار (Middleware)، در میان‌افزار کدی یافتیم که در شرایط قطع اتصال به اینترنت، داده‌ای را به یک آدرس آی‌پی مشخص ارسال می‌کرد. آن آدرس آی‌پی متعلق به کشور سازنده دوربین بود.»
آقای جلالی گفت «دوربین‌های مداربسته از جمله دوربین‌های طرح ترافیک معمولا بخشی از چهار لایه زیرساخت اینترنت محسوب می‌شوند و عموماً از نظر امنیتی ضعیف‌ترند، زیرا استفاده‌شان گسترده است. در حملات سایبری که رخ داده، اغلب نقطه‌ی ورود از طریق شبکه‌ی دوربین‌ها بوده است.»
پس از کشته‌شدن علی شادمانی، جانشین غلامعلی رشید در قرارگاه مرکزی خانم‌الانبیا چگونگی افشای محل حضور او پرسش‌هایی را درباره استفاده گسترده از هوش مصنوعی در جاسوسی و ترور فرماندهان ایرانی مطرح کرد.
غلامرضا جلالی با انتقاد از دولت حسن روحانی در زمینه امنیت اطلاعات گفت «از دولت آقای روحانی به این‌طرف، بودجه عملیاتی سازمان پدافند غیرعامل صفر بوده است. بودجه جاری این سازمان امسال ۴۵۰ میلیارد تومان بود که معادل بودجه خبرگزاری ایرنا است.»
آقای جلالی با اشاره به معضلات امنیتی که در جریان جنگ ۱۲ روزه به وجود آمد، خواستار بازنگری در «دکترین پایه‌ای امنیت ملی ایران شد.»
رئیس سازمان پدافند غیرعامل که با پیشنهاد ستادکل نیروهای مسلح و حکم آیت‌الله خامنه‌ای منصوب می‌شود.
جلالی: به خاطر نگرانی از ایجاد استرس عمومی، آماده‌سازی پناهگاه‌ها اعلام نشد
رئیس سازمان پدافند غیر عامل در ادامه این مصاحبه گفت «سال گذشته دستورالعملی برای آماده‌سازی پناهگاه‌ها در نظر گرفته شد، اما به دلیل نگرانی از ایجاد استرس عمومی، اعلام این موضوع متوقف شد.»
او گفت «تصمیم بر این شد که تنها مسئولین از آمادگی‌ها آگاه شوند. برای این منظور، جلسات آموزشی با استانداران، فرمانداران و سایر مسئولین برگزار شد تا آنها بتوانند در مواقع ضروری، افراد را به مکان‌های امن هدایت کنند.»
در جریان حملات اسرائیل، سخنگوی دولت ایران در ابتدا گفت که در مساجد و متروها به عنوان پناهنگاه بر روی شهروندان باز است اما بعدتر در این باره اطلاع‌رسانی نشد.
آقای جلالی هم اما گفت که «مترو از نظر فضایی، آمادگی تبدیل به پناهگاه را دارد، اما مشکلاتی در زمینه خدماتی مانند سرویس‌های بهداشتی وجود دارد. طرح‌هایی برای بهبود این خدمات در دستور کار قرار دارد.»
رئیس سازمان پدافند غیر عامل در ادامه گفت شهرداری تهران تلاش کرد برخی فضاهای موجود را به پناهگاه‌های عمومی تبدیل کند، اما «با مشکلاتی مانند سیستم هشدار، تأمین امنیت پناهگاه‌ها و فراهم کردن خدمات مواجه شد.»
منبع:بی بی سی