رأیگیری جمعه در شورای امنیت؛ مکرون: تحریمهای ایران تا پایان سپتامبر بازمیگردد
رئیسجمهور فرانسه روز پنجشنبه ۲۷ شهریور گفت که تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران در قالب «سازوکار ماشه» تا پایان ماه سپتامبر اتفاق خواهد افتاد.
امانوئل مکرون در پاسخ به پرسش خبرنگار کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل که آیا اجرای «اسنپبک» (مکانیسم ماشه) قطعی شده است، گفت: «بله، فکر میکنم همینطور است. چون آخرین اخباری که از ایرانیها داریم، نشان میدهد که جدی نیستند».
از سوی دیگر شورای امنیت سازمان ملل قرار است روز جمعه ۲۸ شهریور دربارهٔ قطعنامهای رأیگیری کند که بر اساس آن، تحریمهای سازمان ملل علیه ایران به طور دائم لغو میشود؛ اقدامی که پس از آغاز فرایند «سازوکار ماشه» توسط فرانسه، بریتانیا و آلمان الزامی است.
خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلماتها نوشته که این قطعنامه به احتمال زیاد حتی به حداقل ۹ رأی لازم برای تصویب نخواهد رسید و حتی اگر تصویب شود، توسط ایالات متحده، بریتانیا یا فرانسه وتو خواهد شد.
اروپا: ایران هنوز اقدامات لازم را برای جلوگیری از «سازوکار ماشه» انجام نداده است
فرانسه، بریتانیا و آلمان به عنوان طرفهای اروپایی توافق برجام روز ششم شهریور در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل فرایند فعال کردن مکانیسم یا سازوکار ماشه را آغاز کرده بودند.
آنها با استناد به عدول ایران از تعهدات برجامی خود از سال ۲۰۱۹ بخصوص افزایش سطح غنیسازی اورانیوم، فرایندی ۳۰ روزه را آغاز کردند و از ایران خواستند علاوه بر آن که دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تأسیسات هستهای خود را -که بعد از جنگ ۱۲ روزه قطع شده بود- فراهم کند، مذاکرات مستقیم با آمریکا درباره پرونده هستهای خود را ازسرگیرد.
این مذاکرات که پنج دور از آن از زمان روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ برگزار شده بود، در پی حملات روز ۲۳ خرداد اسرائیل به ایران و آغاز جنگ ۱۲ روزه متوقف شد.
رئیسجمهور فرانسه در بخش دیگری از مصاحبه روز پنجشنبه خود با تلویزیون اسرائیلی تصریح کرد: «فرانسه همواره در موضوع ایران بازیگری بسیار سختگیر، شفاف و ثابتقدم بوده است.»
آقای مکرون گفت: «ما هرگز خطر بمب هستهای در ایران و همچنین ظرفیتهای موشکی و بیثباتسازی منطقهای که از سوی ایران صورت میگیرد، را دستکم نگرفتیم زیرا آنها شفاف نیستند و هیچ تعهد روشنی در این زمینه ارائه نمیدهند.»
او افزود: «این موضع اروپا است و ما با همکاران بریتانیایی و آلمانی خود روی آن کار کردهایم. ما مکانیزم بازگرداندن تحریمها را فعال خواهیم کرد.»
خبرنگار والاستریت جورنال ساعتی پیش از اعلام موضع رئیسجمهور فرانسه گفته بود که ایران روز چهارشنبه پیشنهاد جدیدی به سه کشور اروپایی ارائه داد تا از فعال شدن «مکانیسم ماشه» جلوگیری کند.
او در شبکهٔ ایکس به نقل از یک «منبع آگاه» نوشت که فرانسه، بریتانیا و آلمان این پیشنهاد را «ناکافی» میدانند، چون «شامل خواستههای گستردهای همچون تمدید سازوکار ماشه یا حتی لغو کامل قطعنامه ۲۲۳۱ در ازای صرفاً اعلام نیت از سوی ایران و بدون هیچ اقدام عملی مشخص است».
این منبع در عین حال گفته که سه کشور اروپایی بر تعهد خود به دیپلماسی تأکید کردهاند و آمادگی دارند که هفتهٔ آینده و در حاشیهٔ مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک با ایران وارد گفتوگو شوند.
تحریمهای لغو شده ایران که در صورت فعال شدن سازوکار ماشه بازگردانده میشوند، به قطعنامهٔ ۲۲۳۱ شورای امنیت مربوط میشوند. این قطعنامه که بر توافق برجام صحه گذاشت ده ساله است و اکتبر امسال منقضی میشود.
روند اعمال مجدد تحریمهای سازمان ملل علیه ایران به گونهای طراحی شده است که در سازمان ملل متحد غیرقابل وتو باشد.
این روند در پایان ماه سپتامبر اجرایی خواهد شد، مگر اینکه شورای امنیت سازمان ملل با توقف آن موافقت کند.
منابع اروپایی و ایران روز چهارشنبه اعلام کردند که وزیر خارجه جمهوری اسلامی با همتایان خود از سه کشور اروپایی و همچنین مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مذاکره تلفنی داشت.
در پی این تماس تلفنی، مقامهای اروپایی به ایران هشدار دادند که هنوز اقدامات لازم را برای جلوگیری از اجرای «سازوکار ماشه» که به معنای بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه تهران است، انجام نداده است.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، بعد از این تماس در بیانیهای هشدار داد: «روزنه برای یافتن یک راهحل دیپلماتیک در مورد مسئله هستهای ایران به سرعت در حال بسته شدن است».
وزیر امور خارجه آلمان نیز از ایران خواست تا به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی دسترسی مستقیم به تأسیسات هستهای خود بدهد.
از سوی دیگر وزارت خارجه ایران اعلام کرد که عباس عراقچی در تماس با همتایان اروپاییاش گفته است ایران برای رسیدن به یک «راه حل منصفانه و متوازن که متضمن منافع متقابل باشد» آمادگی دارد.
ایران و آژانس انرژی اتمی روز هجدهم شهریور با میانجیگری مصر به توافقی دست یافتند که به موجب آن به این نهاد ناظر سازمان ملل اجازه دسترسی به تمام تأسیسات هستهای ایران داده میشد. اما مقامهای جمهوری اسلامی سپس اعلام کردند در صورت بازگشت تحریمهای سازمان ملل، ایران همکاری با آژانس را «پایان یافته» تلقی خواهد کرد.
این در حالی است که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، روز ۲۴ شهریور در سخنرانی افتتاحیه نشست شورای حکام آژانس خواستار اجرای چارچوب همکاری با آژانس از سوی جمهوری اسلامی ایران شد.
منبع:رادیو فردا