فعالان سياسى در «تاريكخانه» به اعدام محكوم می‌شوند
هاشم خواستار

هاشم خواستار، زندانى سياسى سابق و فعال فرهنگى و عضو كانون صنفى معلمان خراسان، در گفتگويى تلفنى با بخش فارسى "العربيه"، اعدام دست جمعى 25 فعال عقيدتى كرد را محكوم كرد و گفت كه احكام اعدام و زندانهاى طولانى مدت فعالان سياسى در دادگاه‌هایی برگزار مى شود كه آنها را " تاریکخانه " توصيف كرد. 

خواستار كه به دليل فعاليتهايش در سالهای 83 و 88 و 92 سه بار حکم زندان گرفته و جمعا نزدیک 5 سال زندان را تحمل كرده، از وضعيت وخيم زندانيان سياسى سخن گفت و با " وحشتناك" خواندن وضعيت حقوق بشر در ايران ، خواستار مداخله جامعه بين الملل براى توقف سركوب و خفقان در كشور شد. 

آقاى خواستار كه از زمان شاه جزو مبارزين بوده و بدليل فعاليتهايش درزمان شاه دو ترم از دانشگاه محروم شده بود، دخالت رژيم جمهورى اسلامى در كشورهاى منطقه از جمله سوريه و يمن و عراق را محكوم كرد ودر پيامى خطاب به " برادران مسلمان در کشورهای عربی" گفت: "جامعه ایران در حال حركت دمكراسى و جدايى دين از دولت است و خواهان آبادى كشور و زندگى مسالمت آميز با همسایگانمان و همه دیگر ملت‌ها دوست و برادر است". 

در ادامه متن كامل گفتگو را مى خوانيد: 

١- آقاى خواستار، شما به عنوان يك فعال فرهنگى و عضو كانون صنفى معلمان، كه بدليل فعاليتهايتان زندانى هم شديد ، وضعيت معلمان ، كارگران و كلا وضعيت حقوق بشر در ايران را چگونه ارزيابى ميكنيد؟ 

وحشتناک است، در کشور ما حاکمیت مسائل ابتدایی حقوق بشر را نیز رعایت نمی‌کند. ما هیچ‌گونه آزادی نداریم. برای نمونه NGOها و کانون صنفی فرهنگیان در استان خراسان که در زمان محمد خاتمی و حدود 13 سال پیش، یک انتخابات برگزار کرد، کماکان اجازه برگزاری یک انتخابات آزاد را ندارد. به هیچ عنوان آزادی‌های ابتدایی موجود نیست و مسائل ابتدایی حقوق بشر که باید رعایت بشود، رعایت نمی شود. 

برای اندک فعالیتی افراد را به زندان می‌اندازند. اگر اینک من آزاد هستم به این دلیل که آنقدر به زندان رفته و آمده‌ام که دیگر خسته شده‌ام و آنها به این نتیجه رسیده‌اند که اگر مرا زندانی نکنند، سر و صدای کمتری ایجاد می‌شود ولی باز هم اگر به این نتیجه برسند که باید مرا ببرند، فورا خواهند برد. 


٢- در روزهاى گذشته خبر اعدام اعدام دسته جمعى 25 فعال عقيدتى كُرد منتشر شد كه سازمان الملل اين اعدامها را محكوم كرد، اما از سوى ديگرميبينيم كه اين اعدامها با بیست و هشتمین سالگرد قتل عام ۳۰ هزار زندانی سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ با همزمان شده ، شما دلايل بازگشت دوباره سياست اعدامهاى دسته جمعى از سوى جمهورى اسلامى را چه ميدانيد؟ 

تمامی حکومت‌های دیکتاتوری در سرتاسر جهان، برای ایجاد وحشت و ممانعت از حضور مردم در صحنه و تلاش برای رسیدن به حقوق خود، از ترور استفاده می‌کنند، این برای دیکتاتورها یک اصل است. کشور ما نیز جدای از این اصل نیست. قتل عام سال 67 در تاریخ 200 ساله ایران، با تمام حکومت‌های استبدادی و دیکتاتوری که داشته، بی‌سابقه بوده است. در سال 67 چنان قتلی عامی به راه انداختند که ملت دچار بهت شد، که واقعا چه خبر است؟ اینها (حکومت) که چیز دیگری می‌گفتند، چه شد که کشور ما به این روز افتاد؟ 

همینک نیز همه برادران اهل تسنن ما، هر عقیده‌ای که داشته باشند، این اعدام‌ها را محکوم می‌کنند، خود من نیز این اعدام‌ها را محکوم می‌کنم. بارها گفته شده که این دادگاه‌هایی که برگزار شده نیز در تاریکخانه بوده است. 

٣- فعالان و سازمانهاى حقوق بشر مى گويند كه فعالان كُرد اهل سنت در راستاى سياستهاى " پرونده سازى" نهادهاى امنيتى و افراطى جلوه دادن جنبش سنى هاى ايران صورت گرفته ، چون كه اغلب اعدام شدگان عضو هيچ سازمانى نبوده و فقط فعاليت تبليغاتى عقايد مذهب خودشان را به طور مسالمت آميز دنبال مى كردند، نظر شما در اين باره چيست؟ 

بارها گفته‌ام در کشوری که مسائل ابتدایی حقوق بشر رعایت نمی‌شود، به اقوام ایرانی و از جمله برادران کرد ما ظلم مضاعف رو داشته می‌شود. به این معنا که اگر تحرکاتی در مناطق فارس‌نشین و شیعه صورت گیرد، احکام سبک‌تری برای آنها صادر خواهد شد و به دیگران احکام سنگینی داده می‌شود. بنده در زندان وکیل‌آباد مشهد با 12 نفر از مولوی‌های اهل سنت هم‌بند بوده‌ام. هر چقدر با خود می‌اندیشیدم به این نتیجه می‌رسیدم که اینها جرمی انجام نداده‌اند ولی احکام زندان از 2 تا 10 سال برایشان صادر شده بود. 

٤- بعد از اينكه در دهه شصت بيشتر اعدامهاى دسته جمعى و قتل عام در زندانها عليه اعضا و هواداران سازمانهاى سياسى سراسرى اجرا مى شد از دهه هفتاد به بعد عليه اعدامها عليه فعالان مليتها واقليتهاى قومى و مذهبى بيشتر شده و شدت گرفته، البته اين اعدامها با بروز جنبشهاى ملى در بين كردها ، بلوچها و عربهاى اهواز همراه بود، جنابعالى رشد جنبشهاى هويت طلبى مليتها و اقليتهاى مذهبى در ايران را چگونه ارزيابى مى كنيد؟ 

تمام این اعدام با آنچه گفتید، نسبت دارد و با مقدار آگاهی اقوام ایرانی و ملت ایران رابطه مستقیم دارد، به این معنا که هر چقدر ملت‌ و اقوام ایرانی آگاه‌تر شوند، حاکمیت فشار را بیشتر می‌کند، مبادا که کنترل از دستش خارج شود و این فشار به صورت زندان و اعدام است؛ این یک حقیقت است. 

٥- اغلب فعاليتهاى شما درباره پشتيبانى از جنبشهاى اعتراضى معلمان و مطالبه آزادى زندانيان سياسى، عقيدتى ، مدنى ، كارگرى و زندانيان زن بوده، تلاشهاى شما و همفكرانتان تا چه اندازه در افشاى نقض حقوق زندانيان و عدم دادرسى عادلانه در حق آنان و كلا نقض حقوق بشر در ايران مؤثر بوده است؟ 

ما اعتقاد داریم که ما باید به وظیفه خود عمل کنیم و مسلما ما از دوستان و ملت ایران نیز انتظار نداریم که خود را به خطر بیاندازند ولی بارها در جمع‌های مختلف گفته‌ام که اگر یاری اینها نبود و اگر در جمع‌های خودشان از فعالان صنفی، مدنی و سیاسی حمایت نمی‌کردند، اینها (حکومت) پوست ما را می‌کندند و پوست ما را پر از کاه کرده و در مدرسه می‌گذاشتند تا برای دیگران درس عبرت شود. لیکن ما می‌دانیم که انجام این کار به این راحتی نیست و ما خودمان هم تلاش می‌کنیم به لقمه‌ای تبدیل شویم که اینان نتوانند به راحتی ما را ببلعند. من نیز همیشه تلاش کرده‌ام از همه کسانی که برای آزادی، دموکراسی و حقوق بشر فعالیت‌ می‌کنند، حمایت کرده و آنها را به شهرت برسانم تا حاکمیت نتواند آنها را به راحتی ببلعد. چنانکه این فعالان زبان باز کنند، حاکمیت نخواهد توانست آنها را سرکوب کند همین مولوی‌های اهل سنت که با من در زندان نبودند، از آنجا که صدایشان به جایی نمی‌رسید، هر بلایی سرشان می‌آمد. 

همه دست به دست هم بدهیم و به این فکر نباشیم که حالا اگر فردی در گوشه‌ای بود و بلایی سرش آمد، از او بگذریم. از جزء تا کل همه باید به حساب بیاییم. 

٦- آينده جنبشهاى اعتراضى از جمله جنبشهاى معلمان ، كارگران ، زنان و اقشار مختلف جامعه عليه تبعيض و فقر و بيكارى و بى عدالتى و فساد و رشوه و در مقابل هدر دادن اموال و دارايى هاى كشور ايران براى سرمايه گذارى در حمايت ازگروههاى فرقه گراى و تندروى مذهبى در منطقه وجهان را چگونه ارزيابى مى كنيد؟ 

جنبش مدنی ملت ایران بسیار قدرتمند شده است. این پیام مرا به برادران مسلمان در کشورهای عربی برسانید؛ ایران در حال رسیدن به مرحله‌ای است که دین را از دولت جدا کند. دین یک امر شخصی برای داخل منزل و داخل مسجد است. اینک به جرات می‌توان گفت 99 درصد مردم ایران به این نتیجه رسیده‌اند که دین باید از حاکمیت جدا باشد. ایران در حال رفتن به سمت دموکراسی است و ایران که به دموکراسی برسد، کل خاورمیانه به آرامش خواهد رسید. به این معنا که ما با هیچ کشوری جنگ و دعوا نداریم و می‌خواهیم با همه ملت‌ها دوست باشیم. ما دخالت حاکمان خودمان در سوریه و همکاری آنها با "بشار اسد" جنایتکار و همچنین دخالت در یمن و عراق را محکوم می‌کنیم. جنبش مدنی ایران در حال قدرتمند شدن است و به مرحله‌ای خواهد رسید که وارد فاز دموکراسی شویم و ما می‌خواهیم کشور خودمان را بسازیم و آن را آباد کنیم. ما می‌خواهیم با همسایگانمان و همه دیگر ملت‌ها دوست و برادر باشیم. 

7- سازمان ملل وسازمانهاى مدافع حقوق بشر اعدامهاى اخير را محكوم كردند، به نظر صرف محكوم كردن نقض حقوق بشر براى توقف سركوب در ايران كافى است؟ پيام شما به عنوان يك فعال حقوق بشر به جامعه بين الملل درباره وضعيت حقوق بشر در ايران چيست؟ 

در این شکی نیست که محکوم کردن خوب است ولی کافی نیست. دنیا باید ملت ایران را درک کند. ما نمی‌توانیم به دنیا راهکار پیشنهاد دهیم، مسلما باید راه‌هایی انتخاب شود که ملت ایران ضربه‌ای نخورد. ملت ایران بسیار آگاه است و خیلی رشد کرده و به بلوغ سیاسی رسیده‌اند، یعنی اینکه افکار حاکمیت را به هیچ عنوان قبول ندارد. این اعدام‌ها و زندان‌ها را قبول ندارد . برای نمونه می‌توانم بگویم در ایام عید نوروز اهالی مشهد و خراسان، علیرغم اینکه ما اصرار داشتیم که اخبار منتشر نشود مبادا که نیروهای امنیتی برای این خانواده‌ها مزاحمتی ایجاد نکنند، از خانواده‌های دو تن از زندانیان معلم چنان استقبال کردند که همه ایران خارج و داخل را به تشویق وا داشت. 

ملت آگاه ایران راه‌هایی را انتخاب خواهد که که با کمترین هزینه به آزادی و دموکراسی برسد. ما از دنیا تقاضا داریم به هر نحوی که صلاح می‌دانند و به نحوی که به ملت ضربه‌ای نخورد، به این ملت برای رسیدن به آزادی و دموکراسی کمک کند و مطمئن باشد که کل خاورمیانه به ثبات خواهد رسید.

منبع:العربیه