پانزده سال قبل که مقامات ایرانی با افتخارازپروژه “ایران 140″ یا مونتاژ وسپس تولید هواپیمای آنتونف 140 تحت عنوان “ایران 140″ سخن می راندند عده ای ازمدیران فنی که حتی دربخش هوایی نقشی نداشتند طی گزارشات مفصلی به مجلس ونهادهای نظارتی خطراستفاده  ازاین هواپیماها را درایران به آنها گوشزد می کردند  اما به قول معروف ” گوش اگرگوش تو وناله اگرناله من آنچه البته به جایی نرسد فریاد است گذشت تا اینکه یکی پس ازدیگری هواپیماهای تولید شده حتی درمراحل پرواز آزمایشی سقوط می کردند وازهمه جالتبرحتی سقوط هواپیمای مدیران ومتخصصان آنتونف که برای شرکت درجشن افتتاح فازجدید کارخانه اصفهان عازم ایران بودند نیزآقایان را ازخواب گران خویش بیدارنکرد.

اما امروزبا خبرسقوط یک فروند از این هواپیما متعلق به شرکت سپاهان وزارت دفاع درنزدیکی مهرآباد تهران آنهم درحال برخاستن اززمین وکشته شدن نزدیک به 40 سرنشین آن حداقل موجب گردید تابرخی ازدست اندرکاران اقدام به بازخواست مدیران ذیربط دراین پروژه بکنند یکی ازاین افرادمهردادلاهوتی نماینده لبنگرود است که سایت تدبیربا وابستگی به دولت حسن روحانی با تیتر”سقوط هواپیما پیش بینی می شد” به استقبال آن رفته است.

 

سایت تدبیربه نقل ازاین نماینده مجلس می نویسد:

لاهوتی:سقوط هواپیما پیش‌بینی می‌شد

 گزارشهای مربوط به ساخت هواپیمای آنتونف 140 درایران که 15 سال قبل به مقامات زیربط  نوشته شده است

بسمه تعالي

موضوع :هواپيماي آنتونف 140

باسلام،بدينوسيله به آگاهي مي رساند

1- صدا وسيماي جمهوري اسلامي در برنامه خبري ساعت 21 خود در روز 19/11/79 صحنه هايي از پرواز هواپيماي مذكور را درحضور معاون اول رييس جمهور ونخست وزير اوكراين دركنار سخنراني دريادارشمخاني وزيردفاع را بنمايش گذاشت

2-روزنامه همبستگي مورخ 19/11/79 در صفحه 9 خود بنقل از اداره كل تبليغات وزارت دفاع با اشاره به اين هواپيما بعنوان محصول مشترك ايران و اوكراين ادعا كرد كه با توليد اي هواپيماي 52نفره حدود 4000صندلي به ظرفيت مسافري ناوگان هوايي كشور اضافه مي شود كه بمفهوم برنامه توليد حدود 80 فروند مي باشد وي همچنين به اخذ 127 فروند سفارش اشاره كرد

روزنامه جمهوري اسلامي مورخ 20/11/79 در صفحه 4 خود با تكرار برخي اطلاعات فوق الذكر از اختصاص اعتبار 193ميليون دلاري و63ميليارد تومان به اين طرح خبر مي دهد وظرفيت توليد سالانه از سال آينده را 12 فروند ذكر مي كند

در اين گزارش نيز به نقل از مسئولين صنايع دفاعي و هواپيما سازي ايران (هسا) توليد اين پرنده با استفاده از عباراتي نظيربا استفاده ازآخرين تكنولوژي صنايع هوايي ،قيمت بسيارخوب نسبت به هواپيماهاي مشابه ،وخريد قطعات ارزان و پشتيباني راحت تعميراتي ازخارج،تناسب با شرايط اقليمي نامناسب ،برخورداري از قابليت مانور عملياتي بسيار بالاو…سعي بر حمايت تبليغاتي و رسانه اي ازاين طرح گرديد

تجزيه وتحليل اطلاعات

1-با تقسيم ميزان 4000صندلي بر ظرفيت هواپيما ي 52نفره مشخص مي گردد هدف توليد حدود 80 فروند مي باشد

2-با توجه به اعتبارتخصيص يافته حدود 400ميليون دلار(193ميليون دلارارزي و63ميليارد تومان ريالي ) وتقسيم برقيمت تمام شده هر فروند با ارزش 9ميليون دلار(8/5ميليون دلارارزي و190/1 ميلياردتومان ريالي)ارقام متوسط سفارش حدود 40 فروند را بنمايش مي گذارد و اين رقم با 80فروند و 127 فروند تفاوت زيادي را بنمايش مي گذارد (نرخ تسعير ارزحدود 3720 ريال بنظر ميرسد)

در نهايت هنوز اظهارات ضدونقيض مديران طرح بسيار زياد مي باشد و صرفا با تبليغات سياسي سعي بر پوشش دادن به آن مي شود لذا خواهشمند است موارد مذكور در جمع بندي گزارش نهايي مد نظر قرارگيرد

والسلام

 

بسمه تعالي

حائز اهميت/فوري

با سلام .پيرو مكاتبه قبلي موارد زير را به آگاهي مي رساند

1-با عرض پوزش درگزارش اصلي با اعلام مبلغ 9ميليون دلاربراي آنتونف 140 هزينه هرصندلي مبلغ صحيح 173هزاردلار مي باشد

2-در مراجعه به آرشيو روزنامه انتخاب اطلاعات زير بدست آمد

-قرارداد 5ميليارد دلاري بين ايران و اوكراين براي ساخت 100 فروند هواپيماي توپولف 100 نفره و هر كدام به ارزش 20 ميليون دلار اط 2/8/78 صفحه دو

-قرارداد 480 ميليون دلاري بين ايران و فرانسه براي خريد 4فروند ايرباس A-330 هر كدام به ارزش 120 ميليون دلار با روش فايننس اط 6/8/78 صفحه دو

-قرارداد خريد هواپيماي دست دوم 13 ساله ايرباس A-300 وA-310 از تركيه و امارات به ارزش 10 ميليون دلار و تفاوت جدي آن باقيمت هواپيماي نو و معادل 100 ميليون دلار(سازمان بازرسي كل كشور بر اساس محورهاي ايمني ،رعايت صرفه و صلاح در خريد و پورسانت هاي احتمالي و تفاوت اساسي خريد نو و دست دوم درحال تحقيق است) انتخاب 10/11/79صفحه چهار

نتيجه گيري

1-قيمت هرصندلي درتوپولف 100نفره حدودا 200 هزاردلارمي باشد و درايرباس نو 300نفره حدودا 400هزار دلارو درايرباس دست دوم حدود 34 هزاردلارودرآنتونف 52نفره حدود 174 هزاردلارمي باشد

2-موضوع خريد هواپيما و تجهيزناوگان هواپيمائي ملي كشوربدليل زيرمي تواند بعنوان يك چالش بين محافظه كاران و اصلاح طلبان درآيد

حذف مدير قديمي محافظه كاران آقاي شفتي ازمديريت ايران ايركه فرسودگي و كاهش شديد ايمني و استاندارد ناوگان هوائي تجاري را بدنبال داشت عوامل وي با كارشكني در برنامه تجهيزناوگان بدنبال ناموفق گذاشتن آقاي كاظمي مديراصلاح طلب و منصوب خاتمي مي باشند و دليل هدايت سازمان بازرسي و تمركزروزنامه انتخاب بروي اين مساله همين امرمي با شد جالب اينكه ظاهرا مهمترين دليل طرح بازرسي از ايران ايرخريد ارزان !! هواپيماهاي ايرباس ذكر شده است زيرا دست دوم مشابه در بازار 25 ميليون دلار مي باشد آقاي كاظمي نيزظاهرا داراي ضعفهاي مديريتي بوده (نظير بكارگيري همسرخود بعنوان مشاور!!)و همين امر باعث سرمايه گذاري مخالفان براي پاك كردن صورت مساله در مديريت هما مي باشد

3-در بحث خريد هواپيما ازروسيه و اوكراين نيزتناقض هاي شديدي به چشم مي خورد وعليرغم ظاهر قضيه كه تحت عنوان خريد ارزان وساخت هواپيما دركشوردرجريان است مباحث بازرگاني،فني وقراردادها بسيارمبهم مي باشد بعنوان مثال در ابتدا خريد توپولف اوكرايني 100نفره اعلام مي شود و قرارداد 5 ميلياردي براي توليد 100فروند سپس بحث آنتونف هاي 52نفره وبعد ازآن توپولف پهن پيكر334 مطرح مي شود

4-آنچه كه مسلم است فقدان استراتژي و يك سازمان مسئول و ناظر برتعريف ورعايت استانداردملي ايران در صنعت هواپيمائي مي باشد وقتي وزراي كشاورزي و صنايع كشور پس از يك دهه صدارت خود مدعي هستند كه كشور هيچ استراتژي براي اين دو بخش نداشته و ساير مسئولين فرهنگي ،سياسي و اقتصادي به همين نقيصه درآن مقولات اذعان دارند آيا مسئولين زيربط با صنايع هواپيمائي اعم ازوزارت راه وترابري،وزارت دفاع ، وزارت صنايع و سازمان مديريت و برنامه ريزي مي توانند مدعي داشتن استراتژي و رعايت صرفه و صلاح كشور و اهداف درازمدت و با امكان پاسخگوئي براي نسلهاي آتي باشند والله اعلم

والسلام

بسمه تعالي

با سلام ،عطف به مصاحبه مسئولين محترم صنايع دفاعي و هواپيما سازي كشورمبني برساخت هواپيماي آنتونف روسي با روش مهندسي معكوس يا اينورژن به استحضار مي رساند

1- روش مذكور مختص قطعات يا ماشين آلاتي است كه در زمره صنايع استراتژيك واقع نگرديده و ازويژگيهايي نظيرمحدود بودن اجزاء،برخورداري مهندسين از تجارب قبلي يا مشابه ،نياز به سرمايه محدود و فقدان ارتباط فني و تجاري بين كشورصاحب تكنولوژي وكشورنيازمندودهها فاكتورديگربرخوردارباشدوبنظرميرسد مديران مربوطه درتوهم تكنولوژيك بوده اند ضمن اينكه اين روش مخصوص كشورهايي مي باشدكه بروش غيرقانوني بدنبال انتقال تكنولوژي مي باشند

2- با توجه به اظهارات مقامات مسئول ابهامات جدي درخصوص اين قرارداد وجود دارد كه چراپروژه خريد مذكوربنام ساخت و توليد هواپيماپوشش داده شده است؟

3- باتوجه به دادن امتياز اساسي به شركتهاي ورشكسته روسي و ناديده گرفتن معيارهاي كمي وكيفي كه طيفي وسيع ازاستاندارهاي ملي و بين المللي ، اصل محصول تا كاربردها ،خدمات پس از فروش و قيمت تمام شده و…رادربرميگيرد چه نيازي به ساخت بروش مهندسي معكوس بوده است مگر آنتونف وتوپولف محصولات با طبقه بندي سري ناساي آمريكا هستند كه بروش مذكور در مدار ساخت قرار بگيرند

4- انتخاب روش مذكورمي تواند بمفهوم فقدان هرگونه قراردادانتقال تكنولوژي و دانش فني ساخت درواقع فروش بدون پشتوانه هواپيماهاي مذكور و حتي كارخانه مربوطه بروش AS IS WHERE IS ITباشد و دهها ابهام ديگر

5- ازمقامات محترم دست اندركارساخت هواپيما بروش مهندسي معكوس درخواست مي شود يك نمونه از توليد چنين محصولي را دردنيا بروش مذكورذكركنند و براي خوانندگان يك نمونه مشابه را دركشور خودمان ايران و حتي در زيرمجموعه وزارتخانه هاك دفاع و صنايع مثال بياورند

6- حسب اطلاع واصله آنتونف فوق الذكرمحصول مشترك دو كارخانه درروسيه و اوكراين مي باشد كه از طريق نصب موتورهاي هلي كوپتر بروي هواپيماي مذكورو انتقال نيروي محركه توربيني (توربو پروپ) به ملخي توسط شافت واسط انجام و دو كارخانه ورشكسته فوق توسط ايران خريداري و درواقع علت اعلام فوري بپروازدرآمدن هواپيماي آنتونف درايران و ازطريق مونتاژدراصفهان و تحت نظارت كارشناسان روسي همين امر بوده است

اينجانب بعنوان يك مديراستراتژيك كشور و عضوي ازجامعه مهندسي ايران تحت هيچ معياري نمي توانم توجيهات متضاد وفاكتورهاي متناقض ارائه شده از سوي مسئولين طرح را پذيرا باشم و مطمئن هستم كسانيكه در وراي حاشيه امنيتي خريدهاي دولتي و نظامي ازارائه استدلال هاي كارشناسي طرفه رفته و تصميم هاي خود را با چشمان بسته بروي واقعيتها مي گيرند در آيندهاي نه چندان دور بايد پاسخگوي اقدامات نابخردانه امروزخود براي نسلهاي آتي كشورباشند

والسلام

 

گزارش ويژه ساخت هواپيماي آنتونف در ايران

با سلام ،همانگونه كه مستحضر هستيد چندي قبل از سوي مسئولين صنايع دفاعي كشور بحث ساخت اين نوع هواپيما درداخل مطرح كه لازم است نقطه نظرات خودرابعنوان يكي ازمديران فني كشوربعرض برساند

مقدمه

ايده ساخت هواپيمادرايران نظير بسياري از طرحها به بيشينه اي چند ده ساله را در برميكيرد كه بمنظور جلوگيري ازاطاله كلام ازآن صرفنظر و به مباحث جديد و حول موضوع ساخت هواپيماي روسي درايران ميپردازيم

پس از فروپاشي شوروي سابق و اوج گرفتن خريدهاي نظامي و غيرنظامي ازكشور روسيه بالاخص دردوره دوم رياست جمهوري سابق برخي ازنمايندگيهاي ديپلماتيك ايران درروسيه و اوكراين با استناد به پتانسيلهاي بافعل و بالقوه و كارگزاري دلالان خريدهاي تسليحاتي بحث خريد صنايع ورشكسته هوائي را مدنظر و با توجيهات گوناگون و اقتصادي نشان دادن خريدها تمامي تلاش خود را براي انجام اين امر (اعم ازخريد،مونتاژيادانش ساخت)متمركز نمودند و نهايتا درسال 73 با كشاندن مسئولين صنايع دفاعي كشور به مسيرهاي موردنظرخود توانستند اساس نياز به هواپيما و مطلوب بودن استاندارد هوائي روسيه را براي مقامات سياسي ايران القاءنمايند مشابه همين معاملات را درموضوعات بسياري نظيرخريد زيردريائي از روسيه كه فاقد هرگونه توجيه استراتژيك و تاكتيكي و حتي فني وبازرگاني مي باشد مي بينيم جهت آگاهي اينگونه خريدها معمولا با استفاده از ايجاد جوهاي مقطعي و كاذب تحت عنوان خريد ارزان با امكان دستيابي به تكنولوژي بالا و ممنوعه توسط دلالها براي رسيدن به پورسانت خود ساخته مي شود و متاسفانه زماني مسئولين امر متوجه فريب خوردن خود مي شوند كه امكان برگشت وجود ندارد و هرگونه اقرار به اين امرنيزبمفهوم خودكشي براي مقامات ذيربط خواهد بود چيزيكه درفرهنگ ايراني وبالعكس فرهنگ ژاپني دلچسب هيچكس نمي باشد

در قضيه خريد هواپيماي روسي نيز با نامهاي خاصي نظير بهزادمظاهري سفير سابق ايران در اوكراين يا احمد رمضاني دلال معروف درمعاملات با روسيه (كه از سوي برخي مقامات ارشد نظام و بدلايلي كه در حيطه اين گزارش نمي باشد حمايت ميگرديدند) بعنوان كارگزاران اوليه اين طرح آشنا شده و پس از چندي كه ارتباطات برقرار و قراردادها به امضاء وانعقادرسيد بيكباره اين افرادكه در روزهاي اول با انواع توجيهات سعي بر باصرفه و صلاح نشان دادن معامله مي كنند جاي خود را به مديران رده مياني سازمانهاي درگير در پروژه مي دهند كه با مشقت بدنبال خوراندن آش پخته شده به خلايق مي باشند

در اين طرح نيز از روزهاي اوليه بحث هاي ضدو نقيض فراواني مطرح كه در اين گزارش ويژه سعي مي شود نكات اصلي را به چالش خوانده و براي مقامات كشور وضعيت عملي آنرا به نمايش بگذاريم اگر زنده مانديم !!

طرح خريد هواپيماي از اوكراين

مسولين اين طرح نكات چندي را همواره بعنوان ويژگيها يا مشخصات محدودكننده يا عوامل انتخاب خود مطرح كه ما در ابتدا به آن خواهيم پرداخت

معيارهاي اساسي

1-واقعي بودن نيازوتعريف صحيح آن بعنوان اولين گام و داده اساسي طرح

2-ادعاي تحريم از سوي ابرقدرتها و كشورهاي هم پيمان در اتحاديه كشورهاي اروپائي يا آسيائي

3- ضعف منابع مالي طرحها و نياز به درنظرگرفتن ويژگيهاي مالي طرح از نظر تسهيلات اعتباري كشور مقابل و طرف قرارداد

4- برخورداري ازحداقل استانداردهاي ملي و بين المللي متناسب با فرهنگ حاكم اقتصادي و صنعتي كشور

5-توجيه فني و اقتصادي طرحها

6-تناسب با اهداف استراتژيك نظام ومنطبق با پلاتفرم سياسي واقتصادي آن

7-درنظرگرفتن واقعيتهاي جهاني

8-انتخاب روش بهينه در انتخاب هدف و مطبق با آخرين دستاوردهاي بشري و كشورهاي توسعه يافته يا درحال توسعه

9-توجه كامل به مقدورات و محدوديتها و انتخاب مدلي مبتني بر استفاده حداكثر از مقدورات و قابليتهاي دست يافتني

10- احساس امنيت ازصحت گفتار مسئولين طرحها و روند صحيح پيشرفت آنها براساس يك برنامه زماني كاملا تعريف شده

واقعيات موجود

1-اشاره به نياز پانزده هزارصندلي درروزبعنوان ظرفيت مسافربري هواپيمائي كشور بدون اشاره به ظرفيت موجود و ارتباط اين بحث با يك سازمان نظامي درحاليكه متولي برنامه حمل و نقل مسافرهوائي با ايران اير بعنوان ناوگان دولتي و مادر بوده كه كوچكترين نقشي حتي درحد مشاوره تخصصي دراين پروژه نداشته است (1)

2-فقدان هرگونه محدوديت درانتخاب و يا تحريم و شركت حداقل ده شركت معتبر سازنده هواپيما از اروپا ،آسيا و حتي خود روسيه به اعتراف دست اندركاران طرح درمناقصه كه بحث تحريم و اثرات آنرا درانتخاب بهينه منتفي مي سازد (2)

3-دراين پروژه نه تنها از جذب منابع مالي خارجي اثري ديده نمي شود بلكه با توجه به وابستگي طرح درمرحله تحقيقات با منابع مالي ايران و تحت عنوان پيش پرداخت اجراي قرارداد ساخت !! طراحي و تست هاي اوليه و ساخت مدل نمونه در اوكراين آغاز شده است و حتي خود مقامات اوكرايني با شعف زايدالوصفي اعلام كرده اند كه بدون كمك مالي ايران امكان باصطلاح موفقيت در اين طرح تحقيقاتي را پيش بيني نمي كردند كه اين موضعگيري نيز بطور طبيعي از سوي هر پيمانكاري نسبت به كارفرما اظهار مي شود تا طرف سرمايه گذار ازهدررفتن سرمايه خود بيمناك نشود (3)

4-استاندارد پروازي ايران قبل و بعد از انقلاب در بخشهاي نظامي و غيرنظامي هيچگاه از يك سطح درجه يك عدول نكرده و يكي از دلايل پذيرش هواپيماهاي ايراني عليرغم كهولت ناوگان هواپيمائي تجاري اين امر و همچنين آموزشهاي خلبانان ايراني بوده است تنها دريك برهه پس از جنگ و اتخاذ سياستهاي تعديلي وپس ازفروپاشي شوروي سابق مسئولين اجرائي كشورمجوز استفاده از هواپيماهاي روسي را بعنوان اجاره جهت شركتهاي هواپيمائي كوچك وتازه تاسيس قارچ گونه صادر كردند و در درجه بعد استفاده ازهواپيماهاي روسي عراق كه در جريان حمله ناتو به ايران انتقال داده شدند نيز ازعللي بود كه استاندارد شرقي به فضاي ايران كشيده شد البته خريد هاي نظامي جنگنده ميگ -29و سوخو –27 كه البته ازپيشرفتگي حداقلي برخوردار بودند دراين تغييرفرهنگ بي اثرنبود هم اكنون نيز عليرغم تحريم آمريكا اولا امكان دستيابي به هواپيماهاي بويينگ وجود دارد و ثانيا درصورت عدم تمايل مسئولان ايراني به استفاده ازروشهاي غيرمستقيم امكان خريد هواپيماهاي ايرباس از اروپا بعنوان آلترناتيواصلي كه هماهنگ با استاندارد كشورنيزميباشد وجود ودرحال اجرا مي باشد لذا مقامات دست اندركار حتي با ذهنيت استفاده چند منظوره ازهواپيماهاي مذكور توجيه قابل قبولي براي انتخاب اين هواپيما بجاي نميگذارد

5-توجيه اقتصادي و فني هرطرح حداقل درمرحله اوليه و قبل از ورود به مرحله اجرا ازنيازهاي اوليه ميباشد در بحث اقتصادي همين بس كه عليرغم ادعاي شروع مباحث كارشناسي از سال 73 در آبانماه 78 بحث ازقرارداد 5ميليارد دلاري خريد 100فروند هواپيماي توپولف 100 نفره به ارزش هرفروند 20 ميليون دلار بوده ولي اكنون سخن ازقراردادي به ارزش تقريبي 400 ميليون دلاربراي هواپيماي آنتونف 140 با ظرفيت 52 نفر مي باشد از سويي به توليد 80 فروند وهريك به ارزش حدود 9 ميليون دلارولي ارقام ذكر شده باهم انطباق نمي يابد وازهمه مهمتراينكه هنوز اين پروژه در ابهام جدي مي باشد كه مديرعامل سازمان صنايع هوائي ازنهايي شدن قرارداد ساخت توپولف 334 خبر مي دهد مقامات هواپيمايي جمهوري اسلامي كه قاعدتا يعنوان سفارش دهنده و مصرف كننده محصولات بايد طرف اصلي اين طرحها باشند سكوت مطلق اختيار و با خريد هواپيماهاي نو و دست دوم اروپايي عملا بي اعتنايي و بي اعتمادي خود به اينگونه طرحها را بگوش مردم مي رسانند

در بحث فني نيز ابهامات از مباحث اقتصادي و بازرگاني بيشتراست دائما نوع هواپيماها عوض مي شود،هواپيماي تحت سفارش تنها يك طرح بروي كاغذ بوده و پولهاي قراردادمنشاءشروع به تحقيقات و طراحي و آزمايشات نمونه ساخته شده در اوكراين بوده است ،ازسوئي بحث شركت نيروهاي ايراني در طراحي و ساخت مي شودو انتقال دانش فني وتكنولوژي و در مصاحبه مديران صنايع دفاعي هوايي از وابستگي طرح به روش مهندسي معكوس !! سخن بميان مي آيد كه دقيقا در نقطه مقابل طراحي ابتدايي وحتي كپي برداري نمونه ساخته شده مي باشد در توجيه فني انتخاب هواپيما سخن از استاندارد بالاي اين نوع هواپيما گفته مي شود و قابليت تطبيق با هر شرايط اقليمي ازآب و هوايي گرم وسرد تا ارتفاع بالا و پايين اما بلافاصله گفته مي شود كه يكي ازعلل تاخير در پروژه تغييرات دائمي جهت رفع اشكالات اساسي براي تطبيق آنها با شرايط اقليمي ايران است!! از طرفي هواپيماهاي توربوپروپ را براي مناطق مسطح و كويري با مصرف سوخت پايين يك هواپيماي عالي برآورد مي كنند از طرف ديگر به كوهستاني بودن ايران و لزوم استفاده از آن براي مناطق مختلف داخلي و حتي سوانح غير مترقبه رجوع مي كنند ضمن اينكه اين هواپيما در يك كشور ساخته نمي شود و محصول مشترك روسيه و اوكراين است كه با اخلال درهريك توقف در بخش ديگر را شاهد خواهيم بود

6-تامين اهداف استراتژيك نظام و تقويت پلاتفرم سياسي و اقتصادي از مباحث اساسي در صنايع زيربنايي و بالاخص نظامي مي باشد باتوجه به محدوديت منابع و لزوم بهره برداري بهينه از يكسو و تغيير ناپذيري صنايع مادر در كوتاه مدت مسئولين اين طرح بايد روشن نمايند كداميك از اهداف فوق را تامين نموده اند انتخاب يك كشور ورشكسته (اوكراين) وابسته به كشور ورشكسته مادر(روسيه)دارا ي كدام اهميت استراتژيك براي ما مي باشد حتي كشوري نظير چين بدليل برخورداري از ثبات داخلي و خارجي و رشد دو رقمي وهمچنين عضويت دائمي در شوراي امنيت سازمان ملل و حق وتو و هماهنگي استراتژيك متحد بهتري از اوكراين بشمار مي رفت و از نظر تقويت پلاتفرم سياسي واقتصادي جمهوري اسلامي اولويت چند برابري را نسبت به اوكراين داشت ضمن اينكه ايران از نظر استاندارد در محدوده كشورهاي توسعه يافته قراردارد و تنش هاي موجود با آمريكا تنها نقطه مبهم و قابل ملاحظه در اين ميان مي باشد كه براحتي با جايگزيني اروپا قابل جبران است لذا هيچ مدير عاقلي بخاطر يك ابهام كه بر اساس تحليل تاريخ نهايت آن معلوم است استاندارد خود را از يك مدل كاملا توسعه يافته به سطح يك مدل ورشكسته و رو به انهدام تقليل نمي دهد حتي اگر آن مدل بطور رايگان و سهل الوصول بنمايد مگر در تمام معاملات بازرگاني شرايطي سهلتر از شرايط يك تاجر ورشكسته وجود دارد بنظر اينجانب با توجه به پيشرفته بودن اين صنعت در اروپا ،امكانات مالي فراوان و ارزان و آمادگي پلاتفرم سياسي كه پس از انتخابات دوم خرداد يك فرصت تاريخي را فرا روي كشور قرار داده است مي بايستي مسئولين امر بجاي سرمايه گذاري روي يك قمار باخته و تبديل شدن به منابع مالي و موش آزمايشگاهي روسها و اوكرايني ها با استفاده از نيروهاي استراتژيست ومتخصص و نه عده اي كارمند سربازها كه جز اطاعت از دستورمافوق هيچ ايده اي ندارند به اين بازي خطرناك كه نفرين نسلهاي حال و آينده را بهمراه دارد تن نمي دادند رندي با استناد به سرنوشت شركتهاي انگليسي تالبوت و كره اي ديوو ونمونه هاي مشابه مي گفت من نمي دانم چرا مديران ارشد اين كشور متخصص خريد محصولات شركتهاي ورشكسته و دست هشتم هستند و هميشه هم درهنگام انعقاد قرارداد فكر ميكنند سر طرف مقابل را كلاه گذاشته اند اين جمله وي بي اختيارمرا بياد چند جمله اي بشرح ذيل در جزوه توجيهي شش صفحه اي مربوط به طرح فوق انداخت

” بدين ترتيب پس از هفته ها گفتگو و مذاكره در چهارچوب نزديك نمودن تمامي بخشهاي قرارداد به استانداردهاي ايران،باصرفه ترين قرارداد تاريخ هوانوردي جهان !! ميان جمهوري اسلامي ايران و اوكراين به امضاء رسيد”

وزيرراه وترابري نيز از روز اتمام مراحل ساخت هواپيما بعنوان رويدادي افتخار آميز كه بايد درتاريخ هوانوردي كشورثبت شود!! ياد نمود

7- بحث توجه به واقعيتها درصنعت حساس هواپيمائي ازديگرمباحث اساسي ما مي باشد اين نكته كه در جهان تعداد محدودي سازنده هواپيما وجود دارد وبالاخص در بحث موتور و ماشين آلات كه نسبت به اجزاء بدنه شامل سازه و بال اصلي و بدنه و دماغه و.. محدوديتها بسياربيشترمي شود لذا مي بينيد شوروي كه خود يكي از پيشتازان صنعت هوا وفضا مي باشد در هواپيمائي تجاري خود بلافاصله پس ازفروپاشي وعليرغم محدوديتهاي جدي مالي دريك اقدام بيسابقه به تغييركليه موتورهاي خود به رويلزرويس انگليسي وجنرال ديناميك ونورث تروپ آمريكا درهواپيماهاي شاغل درخطوط بين المللي دست مي زند وحتي دربخش نظامي ازخدمات شركت آليسون آمريكا براي جوانسازي وبهينه كردن سيستمهاي سوخت جنگنده هاي ميگ وسوخووهليكوپترهاي ميل استفاده مي شود ودرهمان حال درتلاش جهت دستيابي به تكنولوژي بالاي روسها درسازه وبدنه مي باشند امريكه چند سال قبل در يك نمايش بين المللي درمحدوده دالاس ودرهنگام مانوور ميگ 29 بصورت cobra stand و تحمل 3g شتاب ثقل كارشناسان صنعت هوائي را شگفت زده كرد

سيستم روسي عليرغم بي اعتنائي به مسائل ايمني درداخل كشورخود براي حفظ موقعيت حداقل درتجارت هواپيمائي ناگزير به اين امراست ودرداخل نيز با توجه به برخورداري ازنزديك به هفتاد سال تجربه درصنعت هواپيما سازي نمي تواند نسبت به جان انسانها بي تفاوت باشد اما دركشور جمهوري اسلامي مقامات هواپيمائي چگونه اجازه مي دهند كه بدون كمترين تجربه در طراحي و ساخت هواپيما، يك مدل آزمايشي و مبتني برايده هاي شخصي تعدادي از مهندسين اوكرايني بعنوان مبناي صنعت هواپيمائي كشور قرارگيرد مدلي كه حتي ازنظر موتور با استفاده ازموتورهليكوپتراولين تجربه خود را بعنوان هواپيماي توربوپروپ مي گذراند

بنا به اظهارات مسئولين طرح بيشترين علل تاخيردرعملياتي كردن طرح ساخت و توليدمربوط به اصلاحات و تغييرات چند باره بروي دو نمونه هواپيماي مونتاژ شده در ايران بوده است و عملا طرح مذكور بصورت موش آزمايشگاهي طرف اوكرايني ولي با جان و مال ايراني!! درآمده است

8- انتخاب روش بهينه ومنطبق با دستاوردهاي كشورهاي درحال توسعه و پيشرفته كه نمونه هاك آنرا در بسياري از كشورها مي توان يافت امروزه حتي كشورهايي نظير فيليپين و اندونزي از صنايع هواپيمايي برخوردارند و اگر پاي مسئولين صنايع هوايي ايران به ايالتهاي تگزاس وكاليفرنيا وماساچوست در آمريكا نمي رسد ولي به فرانسه،هلند،كره جنوبي ، برزيل و اسپانيا ،اندونزي وفيليپين كه مي رسد هم اكنون ساخت بخش عمده اي از قسمتهاي هواپيماهاي آمريكائي و اروپائي در خارج از آن كشورها و اين صنعت بسرعت بسمت يك صتعت غيراستراتژيك درحركت مي باشد و عملا شركتهاي معتبر توان خود را بروي طراحي هواپيماهاي پيشرفته و غيرمتعارف متمركزكرده اند ودرچنين شرايطي نبايد ازساخت مثلا قسمتي از بالهاي جت هاي بويينگ آمريكائي دريك كارخانه اندونزيايي تعجب كنيد يا ساخت توربين هاي وستينگهاوس آمريكايي درشركت هيونداي كره جنوبي يا هليكوپترهاي بل در شركت سامسونگ آن كشور

9- امروزه تمام كشورهاي جهان سعي ميكنند سهم خود دراداره جامعه بين الملل را افزايش و با ارائه سرمايه بيشترسود بيشتري را نصيب ملت خود سازند بديهي است كه اين سرمايه صرفا مادي نبوده و تلفيقي ازسرمايه معنوي ومادي مي باشد تمدن و فرهنگ دركنارتكنولوژي،سرمايه هاي انساني ومنابع طبيعي خدادادي همگي اجزاي اين سرمايه مي باشند و امروزه كارگزاران اين نظام به ثمن بخس اين منابع را به باد مي دهند جمهوري اسلامي امروزه پس ازدو دهه تلاش براي تثبيت خود و اعتراف دنيا به مشروعيت قانوني و مردمي آن و بالاخص درسايه افكارنووپوياي ارائه شده ازسوي خاتمي توانسته است بسياري ازتابوها را شكسته و محدوده مقدورات خودرا بنحوچشمگيري افزايش دهد واكنون ازتحريم ها گذشته وبراي هرپروژه خود ازحق انتخاب بين بهترين ها برخورداراست امريكه تاچند سال قبل به انتخاب بين بد وبدترين خلاصه مي شد نگاهي به پيشرفتهاي شگرف در قاره آسيا درطي بيست سال گذشته درزمينه هاي اقتصادي و بالاخص ژاپن،چين .تايوان.هنگ كنگ،كره جنوبي،سنگاپو،مالزي،دوبي وحتي اندونزي نشان مي دهد كه پتانسيل لازم جهت جهش اقتصادي دراين كشورها تا چه حد است و ايران با بيشينه اقتصاد نفتي خود و الگوي اقتصادي غربي تا بيست سال قبل كه بسياري ازاين كشورها عقب مانده محسوب مي شدند خود يك ارباب وكارفرما براي آنها محسوب مي شد و هم اكنون نيز بسياري از غول هاك اقتصادي جهان به برنده شدن در مناقصات ايران افتخار و مباهات مي كنند و با چنين پشتوانه اي بجاي استفاده از فرصتها كه بقول حضرت امير چون ابربهاري درگذرانند مابه كشورهاي ورشكسته آويزان مي شويم و معلوم نيست با چه تفكري ايرانيان همزمان بايد مصرف كننده هواپيماي بويينگ آمريكائي،ايرباس اروپايي و آنتونف اوكرايني باشد؟! آيا اين مدل مديريت علمي و مبتني برحداكثراستفاده ازمقدورات است ؟! ايا انتخاب نمونه بصورت بهينه صورت گرفته است؟!

10- واقعيت امراينست كه مقوله اي بنام امنيت ازكشورو جامعه ما رخت بربسته است و اين امنيت ازجنس مادي و نيروي قضائي،امنيتي و انتظامي و نظامي نيست عدم تطبيق گفتاروعمل و تناقض هاك آشكار كه با كمي دقت براحتي قابل روئيت است و با تحليل و بررسي اطلاعات عمومي مي توان به نابودي منابع كشور بدست عده اي نادان كه آلت دست افرادي زيرك و سودجو مي باشند پي برد طرحهاي اساسي كشور بدليل عدم ارئه اطلاعات و برخورداري از حداقل ويژگيها براحتي با يك تحقيق و تفحص بزير سوال مي رود در حاليكه اگر از روند علمي و منطقي درتوجيهات اقتصادي و فني برخوردار باشند با تغييررژيمها نيزاز استحكام لازم برخوردار خواهند بود البته طبيعي است كه برخي از اين سوءتفاهمات ناشي از شرايط سياسي كشور و حاكميت سياست آنهم به بدترين نوع خود بر ساير مقولات از جمله اقتصاد باشد ولي در مجموع طرحها بدليل عدم تعريف صحيح حتي با فرض صحت عمل از آسيب پذيري بالايي برخوردار هستند وتنها راهكار برون رفت از اين وضع فراهم آوردن زمنه نظارت عمومي بر استراتژييها،سياستها و مكانيزمهاي اجرائي مي باشد و دراين شرايط است كه برتري نظريه تقدم توسعه سياسي بر اقتصادي بعنوان يك راه حل پايدار خودرا نشان مي دهد در واقع چنانچه توسعه اقتصادي حتي به پيشرفتهاي اساسي نيزنائل شود نظير ساختن بنا در مسير سيل و زلزله مي باشد كه براحتي طعمه بلاياي طبيعي مي شود

جمع بندي

در مجموع اينجانب پروژه مذكور را به صرفه و صلاح كشور ندانسته و معتقدم جلوي ضررازهرنقطه كه گرفته شود به نفع حال و آينده است چه بسا عده اي امكانات بظاهر موجود را از هيچ بهتر ببينند ولي عده اي ديگر آنها را بلا بدانند همچنانكه بسياري از انديشمندان نفت را بلاي سياه ملت ايران در مقابل طلاي سياه دانسته و بر اساس تحليل عقلي و منطقي ثابت مي كنند كه نفت علت اصلي عقب ماندگي كشوردر پنجاه سال اخيربوده است همچانكه كارشناسان توليد پيكان را علت اساسي عقب ماندگي صنعت خودرو در ايران ميدانند و اعتقادراسخ دارند با تعطيل خط توليد پيكان كشوربا انقلاب درصنعت خودرو روبروخواهد شد لذا اگردرخصوص طرحهاي زيان آور سريعا چاره انديشي شود نه تنها سرمايه اوليه حفظ بلكه سرمايه هاي آتي خودرا نيز نجات داده ايم و البته اين امر نياز به مديران دلاوري دارد كه سرداراني بسيجي در لباس تكنوكرات و نه كارمنداني در لباس وزير باشند لذا

1- توقف هر چه سريعتر طرح را پيشنهاد مي نمايد و از ادامه مذاكره با طرفهاي روسي و اوكرايني جلوگيري شود و مسئولين امر وادار به ارائه يك گردشكار واقعي و غير تبليغاتي بشوند

2- با استفاده از يك تيم تخصصي قرارداد منحل و اقدامات حقوقي لازم جهت اخذ حداكثر بازيافت بعمل آيد اينجانب خود آمادگي پذيرش اين مسئوليت را اعلام مي نمايم

3- ازيك تيم متخصص فني و متشكل از نخبگان صنعت هوايي براي مباحث تاكتيكي درزيرمجموعه يك شوراي منتخب رياست جمهوري باسرپرستي يكي ازمشاوران اقتصادي يا صنعتي استفاده گردد

والسلام

منبع:پژواک ایران