هفته گذشته سفری دو روزه به همراه تعدادی از فعالان حقوق بشر و دموکراسی خواه از سرتاسر جهان به سنگال داشتيم تا با فعالان سنگالی حقوق بشر و حقوق زنان به گفتگو بنشينيم و از چند دهه تجربۀ آنان برای استقرار و استحکام دموکراسی در اين کشور آگاه شويم.

سنگال يکی از نادر دموکراسی های افريقا است که از ثباتی نسبی برخوردار است. و يکی از کشور های مسلمانی است که مجازات اعدام را لغو کرده است. آخرين انتخابات در اين کشور در سال  ٢٠١٢ انجام شد. فعالان جامعۀ مدنی در تهييج عموم برای شرکت در انتخابات و مبارزه با رئيس جمهور سابق که قصد داشت با تغيير قانون اساسی اختيارات رئيس جمهور را گسترش دهد، سهم بسزايی ايفا کردند. اين انتخابات با موفقيت برگزار شد و به انتخاب رئيس جمهور جديدی انجاميد که بسياری از همکاران خود را از ميان فعالان جامعۀ مدنی برگزيده است. اوّلين کسی که پيروزی رئيس جمهور جديد را به رسميت شناخت و به او تبريک گفت، رقيب او و رئيس جمهور وقت سنگال بود.

از ويژگی های ديگر سنگال نقش فعال زنان در امور اجتماعی و سياسی است. سازمان های مدافع حقوق زنان موفق شدند پيش از انتخابات اخير قانون برابری تعداد نمايندگان زن و مرد در انتخابات مجلس را به تصويب برسانند. و امروز نيمی از وکلای مجلس سنگال زن هستند. نخست وزير جديد اين کشور نيز يک زن است.

از جمله فعالان جامعۀ مدنی در هيئت دولت، وزير دادگستری اين کشور است که حقوقدان و پيش از دکتر عبدالکريم لاهيجی، رئيس فدراسيون بين المللی حقوق بشر بوده است. در اين سفر امکان ملاقاتی يک ساعته با وزير دادگستری، آقای سيديکی کابا، فراهم شد. من در اين گفتگو از او پرسيدم: "آقای وزير، در کشور من تنها در ماه ژوئن ٤٥ انسان اعدام شده اند و در سال جاری ميلادی ٣٨٧ نفر به دار آويخته شده اند، و در مقابل اين پرسش که چرا مجازات اعدام به اين شدت اعمال می شود، مقامات کشور می گويند اين فرمان دين ماست، فرمان اسلام است. از شما می پرسم چگونه يک کشور مسلمان مانند  سنگال توانسته است مجازات اعدام را لغو کند؟"

وزير دادگستری در پاسخ گفت که اسلامی که ما بدان معتقديم اسلام تساهل و بردباری است، اسلامی است حافظ حيثيت و کرامت انسان. او يادآوری کرد که در اوّلين انتخابات رياست جمهوری در کشورش پس از اعلام استقلال، اکثريت مسلمان رأی دهندگان به فردی کاتوليک رأی دادند چون او را برای ادارۀ مملکت شايسته‌تر می دانستند و دين او در اين رابطه معيار گزينش نبود. او همچنين گفت در اسلام حق حيات مقدس است و فرمان خدا بر منع قتل نفس است و در اين ترديدی نيست. او گفت زمانی که برای لغو مجازات اعدام فعاليت می کرده است، به همراه يارانش به ملاقات مارابو های (رهبران دينی) کشور رفته و با آنها به گفتگو نشسته اند و با دليل و مدرک آن ها را قانع کرده اند که با حذف مجرم جرم از بين نمی رود. و پس از آن رهبران دينی کشور با لغو مجازات اعدام مخالفت نکردند.

***

سنگال
-مستعمره سابق فرانسه
- تاريخ استقلال ٤ آوريل ١٣٦٠
- جمعيت ١٣ ميليون نفر
- اکثريت مردم سنگال مسلمان هستند و اقليتی نزديک به چهار در صد کاتوليک.
- اوّلين رئيس جمهور سنگال لئوپولد سدار سنگور، اديب و شاعر کاتوليک بود که با رأی اکثريت مسلمان به اين مقام برگزيده شد و از سال ١٩٦٠ تا ١٩٨٠ در مقام خود ابقا شد.
- رئيس جمهور کنونی: ماکی سال
- تاريخ آخرين اجرای حکم اعدام: ١٩٦٧
- تاريخ لغو مجازات اعدام : ٢٠٠٤

منبع:پژواک ایران