مدتهاست که کاهش ساعت کار روزانه از هشت ساعت به شش ساعت در جامعه سوئد بحث می‌شود. در باره پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و تاثیر آن بر سلامت کارکنان و کارگران نظرات متفاوتی وجود دارد.

در سیاست‌گذاری سوئد در سطح کشور و کمون‌ها، دو جبهه سرخ-سبز ( حزب‌های سوسیال دموکرات، حزب چپ و حزب محیط ‌زیست) و جبهه متفق (حزب‌های لیبرال محافظه‌کار مُدرات، حزب مرکز، حزب مردم و حزب دموکرات مسیحی) تاثیرگذار هستند. هر چند دولت سوئد در دست احزاب جبهه متفق است، ولی احزاب جبهه سرخ-سبز که در کمون گوتنبرگ اکثریت دارند می‌خواهند شش ساعت کار روزانه را به مدت یک سال در کمون سوئد به طور آزمایشی برقرار کنند و پیامد آن را بررسی نمایند. بیماری ناشی از کار در بین کارکنان برخی از پیشه‌ها، به‌ویژه خانه سالمندان و درمانی زیاد است. آنها امیدوارند این کاهش ساعت کار به کارآئی در کار و کاهش بیماری جسمی و روانی کارکنان کمک کند.

احزاب جبهه سرخ-سبز با برقراری شش ساعت کار روزانه در پی آن هستند تا در عمل ببیند: کاهش کار با حفظ حقوق هشت ساعته، چه تاثیری در راندمان و بازده کار، ایجاد مشاغل بیشتر، سلامت جسمی و روانی کارکنان و رفاه اجتماعی دارد؟

پروژه کاهش ساعت کار قرار است در چند محیط کاری و از آن میان در بین کارکنان خانه‌سالمندان که کار در آن خسته‌کننده و توانفرسا ارزیابی می‌شود، اجرا شود و پژوهشگران نتایج آنرا بررسی کنند.

احزاب جبهه سرخ-سبز کاهش ساعت کار روزانه را برای بهبود شرایط کار ضروری می‌دانند. آنها معتقدند کارکنان با شش ساعت کار روزانه، کارآتر کار می‌کنند و وقت بیشتری برای بهبود، بازیابی و رفع خستگی دارند.

در مقابل جبهه متفق تاکید می‌کنند که پژوهش‌ها نشان داده است که کاهش ساعت کار روزانه تاثیر چشمگیری بر سلامت کارکنان ندارد. آنها این پیشنهاد را عوام‌فریبانه، دامی برای کاهش نقش زنان در بازار کار، شعار توخالی و بی‌پشتوانه احزاب جبهه سرخ-سبز در سال انتخابات قلمداد می‌کنند.

مخالفان کاهش ساعت کار استدلال می کنند که کاهش قانونی ساعت کار، دخالت دولت در بازار کار است و با اصول لیبرالسم ناسازگار است: این بازار کار است که باید تصمیم بگیرد، نه دولت. برای رفاه بیشتر، عده بیشتری با ساعات کار طولانی‌تر، باید کارکنند. بیست و پنج در صد کاهش ساعات کار درآمد دولت را کاهش می‌دهد و از توان رقابت سوئد در بازار جهانی می‌کاهد.

موافقان کاهش ساعت کار استدلال می کنند تا کنون در تاریخ رفاه جامعه سوئد، همیشه دولت بود که پیشقدم کاهش ساعت کار شد و با طرف‌های ذی‌نفع (اتحادیه کارگران و کارمندان و کارفرمایان) به توافق رسید. پیشرفت فن و فناوری و به کارگیری کامپیوتر و رابوت، این امکان را فراهم آورده است و با کاهش ساعت کار، ما سالم‌تر می‌شویم، وقت بیشتر برای بازیابی توان، رسیدن به خانواده  و یک وقت آزاد نشاط‌آور خواهیم داشت. اکثریت زنان ما دو کار دارند (کار خانه و کار محل کار) و این کاهش ساعت کار، از بار سنگین آنها می‌کاهد. کاهش ساعت کار از حوادث محل کار نیز می‌کاهد. نمی‌توان بیش از شش ساعت در روز، کارا و خلاق بود. امروزه عده زیادی بیش از حد کار و اضافه کاری می‌کنند، و عده زیادی از بیکاری رنج می‌برند، کاهش ساعت کار، کار را عادلانه‌تر در جامعه تقسیم می‌کند.

شرکت بهینه‌ساز موتور جستجوگر اینترنت، براث در اورن‌شولدویک (Brath AB) و تعمیرات تویوتا در گوتنبرگ شش ساعت کار را از سال‌ها پیش آزمایش کرده‌اند. هم کارکنان و هم کارفرمایان از نتایج آن راضی هستند. کارفرمایان کاهش درآمدی نمی‌بینند و کارکنان خود را بانشاط‌تر، شادتر، سالم‌تر و خلاق‌تر می‌یابند. هر چند اجرای شش ساعت کار روزانه، به اقتصاد جامعه، بازارکار و میزان فن‌آوری و نوع کار بستگی دارد، با این حال، راجع به اصل شش ساعت کار روزانه چه فکر می‌کنید؟

۲۱ فروردین ۱۳۹۳ (۱۰ آوریل ۲۰۱۴)

احد قربانی دهناری

گوتنبرگ، سوئد

ahad.ghorbani@gmail.com

http://ahad-ghorbani.com/

http://www.facebook.com/ahad.ghorbani.dehari

منبع:پژواک ایران