درسراسر شب شنبه ای که گذشت در قاهره، به ویژه در شمال آن، آتش و دود به پا بود. زد و خوردهای سنگینی میان هواداران و ناهمسازواران با «برادر خوانده گان» مصری روی گرفت که هفتاد کشته و بیش از شش سد (صد) تن زخمی به جای گذاشت. این درگیری ها در روز شنبه به شهر «حلوان» در جنوب قاهره کشیده شد، زندان این شهر توره ( عربی: طرة) که حسنی مبارک در آن نگاهداری می شود شهره است. خبرگزاری های غربی شمار کشته شده گان را تا ١٢٠ هم بالا بردند. ولی سپهبد محمد ابراهیم، وزیر کشور مصر، گفت این آمارها از سوی اسلامگرایان بزرگ شده اند. اسلامگرایان در مسجدی به نام «رابعه العدويه» درمانگاهی دارند، که سی و هفت تن از کشته شده گان به آنجا انتقال یافته اند. در دومین شهر بزرگ مصر، بندر اسکندریه، شمار کشته شده گان ٩ تن و زخمی ها دویست تن اعلام شد. این درگیری ها نشانگر آن است که برادرخوانده گان مصری شناخت درستی از شرایط تازه در مصر ندارند.

اگر چه برنامه هایی را برای  رو در رویی با یک کودتای احتمالی را فراهم می دیده اند ولی گمان ریزش مردم به خیابان ها بر علیه آنان را نداشته اند. در هر جنگی اعتماد بیش از اندازه به توانایی های خود از خِرد به دور است. برادر خوانده گان مصری از همان آغاز کارشان در سال های ١٩٤٠ راه خشونت را پیش گرفتند و گویی با زبانی دیگری مگر خشونت نمی توانند خواسته هایشان را پیش بکشند. من در سوومین شماره ی رشته نوشته هایی به نام «از مصر و از ما» این پرسش را پیش کشیدم: «آیا اسلامگرایان گمان می کنند شاخ به شاخ شدن و یا یک جنگ ِ احتمالی با آرتش را خواهند برد؟». رویدادهای چند روز گذشته در قاهره و اسکندریه نشان می دهند که برادرخوانده گان به راستی باور دارند با هرج و مرج آفرینی می شود آرتشیان را به ستوه آورده و درمانده کرد و چنان درسی به آنان دهند که خود ایشان راه فرار از میدان سیاست را پیش گیرند و مصر بماند و اخوان المسلمین! شکست آرتش از برادرخوانده گان؟ آیا به همین امید است که غرب در پنهان از برادرخوانده گان پشتیبانی کرده است؟ در این میان آرتش مصر هم خواب های دیگری برای مصر دارد که به واقعیت درآمدن اشان خیال پردازانه نیست. سپهبد عبدل فتاح  اِل سی سی، فرمانده ی آرتش مصر، در یک سال آینده به میدان سیاست خواهد آمد و برای به دست گرفتن جایگاه رییس جمهوری ی مصر گام برخواهد داشت. از هم اکنون می توان برآورد کرد که دیگر این تو بمیری، یا آن تو بمیری های گذشته فرق بزرگی دارد و آرتش اسلامگرایان را به سختی سرکوب خواهد کرد. اگر اسلامگرایان سر سوزنی به رأی مردم ایمان داشتند، از خراب تر کردن وضع کنونی دست بر می داشته و از یک فرصت به دست آمده بهره می گرفتند و سر ِ گفتگو را با آرتشیان باز می کردند. آنان می باید در راه تنش زدایی گام بر می داشتند که چنین نکردند. اگر کشور و مردم مصر برایشان کوچک ترین اهمیتی داشتند، دست دوستی یی که از سوی دولت تازه بر سرکارآمده ی فن سالاران به سوی ایشان دراز شده بود را می فشاردند و نشان می دادند که مردم مصر بیش از قدرت سیاسی و پول برای آنان اهمیت دارند.

آنان با چنان کاری سنت ِ آرتش ِ در قدرت را می شکستند و این یک دست آورد برای مردم مصر می شد. ولی برادرخوانده گان که از جا افتادن آزادی و از جایگزین شدن یک سامانه ی مردم سالار بیش از آرتش دهشت دارند راه دیگری را پیش گرفتند که به نابود شدن ایشان می انجامد. آرتش برای باز نگاه داشتن گونه ای از سازش تا امروز از دستگیری ی «محمد بدیع» رهبر عقیدتی برادرخوانده گان سرباز زده بود ولی دادستان «حلوان» این دستور را نوشت و او به همراه چند سرکرده ی دیگر برادرخوانده گان امروز و فردا به پشت میله ها روانه خواهد شد. برادرخوانده گان با پیشه کردن خشونت راه سرکوب شدنشان را برای آرتشیان هموار کردند و این سرکوب با دادگاهی کردن مُرسی و دیگر سرکردگان برادرخوانده گان آغاز خواهد شد. روز آدینه، دادستان مصر مرُسی را به همکاری با حماس در مبارزه با حسنی مبارک رییس جمهور پیشین مصر متهم ساخت. مرُسی که از روز برکناری اش در سووم جولای در بازداشت به سر می برد، تا کنون سه بار بازداشتگاه اش عوض شده است و هر روز تا پنج ساعت در روز بازجویی پس داده است. انتظار می رود که مُرسی را به زودی به همان زندانی منتقل کنند که حسنی مبارک نگاهداری می شود. خشونت گرایی ی برادر خوانده گان تا کنون به دست گیری چند سد (صد) تن از آنان انجامیده است. از سوی دیگر علاقه ی آرتشیان به عادی سازی ی اوضاع آنان را میان مردم محبوب ساخته است. ولی آرتش در شرایط کنونی توان آن را ندارد که شکاف افتاده گی میان مردم مصر پُر کند.

پ. مهرکوهی

منبع:پژواک ایران