نفوذ عمیق چین بر اخبار اروپا

 رسانه‌های خبری چینی در میان کاربران اروپایی‌زبان شبکه‌های اجتماعی، اغلب جای روزنامه‌های محلی کشورهای اروپایی را می‌گیرند
 حزب کمونیست چین میلیاردها پول در شبکه‌ای از اتاق فکرها و همکاری با رسانه‌های اروپایی سرمایه‌گذاری کرده است تا منافع خود را در خارج از مرزها ترویج دهد
دوشنبه, 6 ژوئیه 2020ایران وایر

«جیانلی یانگ»، ریاضیدان و فعال حقوق‌بشر است که در سال ۱۳۶۸ خورشیدی از کشتار میدان «تیان‌آن‌من» چین جان سالم بدر برد و پس‌ازآن این کشور را به مقصد امریکا ترک کرد. او در سال ۱۳۸۱ به چین بازگشت و به علت حمایت از جنبش کارگری کشور به مدت پنج سال به زندان افتاد. جیانلی یانگ درمجموع ۱۵ ماه را به‌طور متناوب در سلول‌های انفرادی به سر برد.

جیانلی یانگ، در یک سلسله گزارش هفتگی برای ایران‌وایر اطلاعات جعلی و دروغ چین پیرامون منشا ویروس کرونا و مدیریت آن را تحلیل می‌کند.

***

ضداطلاعات (دروغ‌پراکنی و انتشار اطلاعات جعلی با هدف گمراه‌سازی) منتشرشده در مورد ویروس کرونا توسط رسانه‌های تحت حمایت دولت در حکومت‌های استبدادی نظیر چین، روسیه، ایران و ترکیه اغلب طیف وسیع‌تری از مخاطبین اروپایی شبکه‌های اجتماعی را نسبت به خبرگزاری‌های داخلی این کشورها درگیر می‌کند.

آیا تعجب کردید؟ این کشف بزرگ یکی از مطالعات انجام شده توسط «موسسه اینترنتی آکسفورد» بود که در تاریخ نوزده خرداد ۱۳۹۸ منتشر شد و نگاهی دارد به اخبار مرتبط به انتشار کووید-۱۹ در میان خوانندگان در کشورهای فرانسه، آلمان و اسپانیا.

به‌عنوان‌مثال، این تحقیق دریافت که رادیو بین‌المللی چین (CRI) با به اشتراک‌گذاری هر مقاله، چهار برابر بیشتر از ناشران پیشرو نظیر «ال پائیس» اسپانیایی، «لوموند» فرانسه و «اشپیگل» آلمان مخاطب را جذب و درگیر می‌کند.

گزاش آکسفورد اشاره کرده است که «رسانه‌های خبری انگلیسی‌زبان مورد حمایت چین، همچنین دارای تعداد مخاطبین آنلاین قابل‌توجه، در سطح قیاس با بی‌بی‌سی انگلستان هستند. ما برخی از محتوای انگلیسی‌زبان این رسانه‌ها را پیدا کرده‌ایم که از طریق انتقاد از دموکراسی‌های غربی، ستایش از کشورهای خود و ترویج تئوری توطئه در مورد منشا این ویروس، موضوع ویروس کرونا را سیاسی کرده‌اند.»

آن‌ها یافتند که رادیو بین‌المللی چین، شبکه جهانی تلویزیون چین CGTN و پوشش خبری شین‌هوآ در فرانسه، اسپانیا، آلمان، به‌شدت از واکنش امریکا به همه‌گیری و سرزنش چین توسط این کشور در مورد شیوع ویروس انتقاد کرده بودند.

این رسانه‌ها مدیریت همه‌گیری توسط چین را مورد ستایش قرار دادند و پروژه‌های کمک‌رسانی خارجی آن را برجسته کردند و دائما در تلاش هستند تا در مورد منشا ویروس شک و شبهه ایجاد کنند و مرتبا گزارش می‌دهند که اولین موارد ابتلا به ویروس در یک کشور دیگر ظاهر شده و یا ویروس کرونا یک «سلاح بیولوژیک» تولیدشده در یک آزمایشگاه آمریکایی بود.

علیرغم جاه‌طلبی چین در مورد حکمرانی جهانی و کمپین تبلیغات سیاسی تهاجمی، شکست این کشور در کنترل ویروس کرونا و ممانعت بالقوه از یک پاسخ موثر جهانی درباره ویروس که ناشی از گمراه‌سازی دنیا در مورد شدت آن بود و باعث از دست رفتن صدها هزار زندگی به خاطر بیماری کووید-۱۹ شد، روابط بین‌المللی چین غیردوستانه و شکننده شده است.

رسانه‌های دولتی چین: تنها یک لایه از یک کمپین بسیار بزرگ‌تر در اروپا

جاه‌طلبی رهبری جهانی پکن، یک راز سربه‌مهر نیست. این جاه‌طلبی تمام رویکرد، صف‌آرایی سیاسی، اقتصادی، نظامی و استراتژی‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات دولت را برای پیشرفت نفوذ خود به خدمت گرفته است. هدف اعلام‌شده، شکل‌دهی به نظم جهانی در قالب «یک جهان، دو سیستم»، با ایجاد یک سیستم بین‌المللی دوگانه به‌منظور رقابت مستقیم علیه لیبرال دموکراسی است.

چالش‌هایی که (توسط چین) به غرب تحمیل شده، به‌واسطه دروغ‌ها و فریب‌های مکرر این حزب کمونیست چین، قدرت اقتصادی آن، دستگاه تبلیغاتی و تخصیص قواعد بازی در جهت برنده شدن در مسابقه است. چین وانمود می‌کند که یک دوستدار صلح و حکمران مستبد خیرخواه است که می‌خواهد جای پای خود را در اروپا باز کند و نفوذ خود را گسترش دهد. اروپای مرکزی یک هدف ویژه است چراکه حزب کمونیست چین معتقد است این منطقه یک پیوند ضعیف با زنجیره (اتحادیه اروپا) دارد و دموکراسی به‌صورت پایدار و محکم در آن ریشه ندوانده است: منطقه‌ای که چین می‌تواند در آن به موفقیت دست یابد.

رسانه‌های تحت حمایت دولت تنها راه چین برای نفوذ در چشم‌انداز رسانه‌های جهانی نیستند. چین همچنین میلیاردها یورو در اتاق فکرها و ارائه‌دهندگان اخبار محلی به‌ویژه در اروپا سرمایه‌گذاری کرده است.

بین سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۷، این کشور ۲.۸ میلیارد یورو برای مالکیت سهام در شرکت‌های رسانه‌ای اروپایی هزینه کرده است. به‌طور هم‌زمان، سالانه حدود ۱.۳ میلیارد یورو در جهت تلاش‌های گسترده‌تر برای بهبود تصویر بین‌المللی خود هزینه می‌کند. این تاکتیک‌ها شامل ادغام یا مالکیت سازمان‌های رسانه‌ای خارجی، همکاری‌های تجاری و تبلیغاتی با رسانه‌های خارجی، استخدام شرکت‌های روابط عمومی برای برجسته کردن نقطه‌نظر چینی‌ها در رسانه‌های جریان اصلی، همکاری سازمان‌های چینی با آژانس‌های خبری محلی، افزایش حمایت از بازدید روزنامه‌نگاران از چین و تاسیس شبکه‌هایی از اتاق فکر در جهت منافع چین میان پروژه‌های سرمایه‌گذاری شده است.

سرمایه‌گذاری چین به‌ویژه در جمهوری چک، پرتغال و اسپانیا بر روی گزارش‌های بی‌طرف و انتقادی از چین در این کشورها تاثیر زیادی گذاشته است.

برای ترویج به‌اصطلاح «ابتکار کمربند راه» اخیرا دیده شده که چین وارد مشارکت با خانه‌های رسانه‌ای متنوع اتحادیه اروپا شده است. چنین ابتکاراتی رو به افزایش است و هم‌اکنون چین یک شبکه جهانی با حدود ۴۰ اتاق فکر و تمرکز ویژه بر «ابتکار کمربند راه» (BRI) بنیان نهاده است. ابتکار «کمربند راه» (Belt-Road initiative) که چین مطرح کننده آن است، رسیدن به نظم جدید اقتصادی مستقل از امریکا و دسترسی به منطقه آسیای مرکزی را مدنظر دارد.

«خدمات اطلاعات اقتصادی چین»، یک شرکت تابعه خبرگزاری «شین‌هوآ»، در سال ۱۳۹۶ یک قرارداد با نزدیک به ۲۰ اتاق فکر و شرکت‌های رسانه‌ای در اروپا به‌منظور تسهیل ترویج اطلاعات مالی تخصصی در مورد ابتکار کمربند راه در میان سرمایه‌گذاران بالقوه به امضا رساند. طرف‌های قرارداد در این ابتکار عمل چین شامل خبرگزاری DPA در آلمان، «کلس ادیتوری» در ایتالیا، آژانس خبری لهستان، «لو سوآق» در بلژیک، «مترو» در انگلستان، «فایننشیال ورد» در اسپانیا، «اوپن کامیونیکیشن» در اسپانیا، «خبرگزاری تایونگ» در صربستان، آژانس خبر آتن در یونان، «موسسه اروپایی مطالعات آسیا» در بلژیک، «موسسه روابط بین‌الملل» در یونان، «موسسه توماس مور» در فرانسه، «مرکز تحقیقاتی اتصال جاده ابریشم» در صربستان، «مرکز مطالعات لهستان و آسیا» در لهستان و «مرکز تحقیقات اقتصادی و صنعتی» در یونان بودند.

اتاق فکرها و مراکز بحث و گفتگو برجسته‌ای که چین با امید به بسیج روشنفکران سطح بالا در حمایت از ابتکار کمربند راه با آن‌ها ارتباط برقرار کرده، شامل «موسسه سلطنتی الکانو» و «موسسه توسعه آلمان و خانه چتام» است. «شبکه اتاق فکر جاده ابریشم»، کنفرانس‌های «ابتکار کمربند راه» را با هدف جلب پشتیبانی از این ابتکار عمل، هماهنگ و برای تحقیقات و سازمان‌دهی آن هزینه می‌کند. همچنین دبیرخانه این شبکه از طریق «وزارت همکاری‌های بین‌المللی چین» تامین مالی می‌شود.

سرمایه‌گذاری چین در شبکه‌های رسانه‌ای اروپا، به‌طور واضح تلاشی است برای شکل دادن به موضوعات مورد بحث روز در جهت خواست و منافع این کشور و این تلاش‌ها برای اعمال‌نفوذ در رسانه‌ها و تحقیقات اروپایی به‌مرور در حال پیچیده‌تر شدن است. انتقاد از چین اکنون با موفقیت در اروپا در بسیاری از موارد مستندشده مسکوت شده است، درحالی‌که روایت‌های حزب کمونیست چین از مسایلی مانند اعتراضات هنگ‌کنگ در پوشش رسانه‌های بزرگ اروپای مرکزی و شرقی گنجانده و در برخی از موارد به‌عنوان «واقعیت» و «حقیقت» به مخاطب ارائه می‌شود.

در همین راستا، رسانه‌های خبری تحت حمایت دولت چین، به‌عنوان خط‌مشی، گزارش‌های مبتنی بر حقیقت به همراه اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده را با نیمی از حقایق بی‌ربط و نیمی دروغ تلفيق می‌كنند، اگر شما آن‌ها را باور كنيد اين اخبار می‌تواند به شبهه بزرگ‌تری در ميان مخاطبان عمومی تبدیل شود كه در حال تلاش جهت فهم این‌گونه امور هستند.

با وجود شواهدی مبنی بر میزان قانع‌کننده بودن این رویکرد، سیاست‌گذاران و تصمیم‌سازان اروپایی هنوز رسانه‌ها را به‌عنوان دارایی‌های استراتژیک در نظر نمی‌گیرند. روایت چین در مورد کووید-۱۹، هنگ‌کنگ و دیگر مسایل به رسانه‌های داخلی اروپا ریشه دوانده و پوشش خود را در میان اروپایی زبان‌ها فراگیر کرده است. این را باید به‌عنوان هشداری در این زمینه در نظر گرفت.

منبع:ایران وایر